Η κλιματική αλλαγή αυξάνει τις τιμές των τροφίμων

8 Αυγούστου 2012

Η αλλαγή του κλίματος μείωσε την παγκόσμια παραγωγή σίτου και καλαμποκιού περισσότερο από 3% κατά τις τρεις τελευταίες δεκαετίες συγκριτικά με τις προβλέψεις για ανάπτυξη χωρίς την αύξηση της θερμοκρασίας, διαπιστώνει μια μελέτη. Οι επιπτώσεις μεταφράστηκαν σε έως και 20% υψηλότερες μέσες τιμές των βασικών προϊόντων, πριν λάβουμε υπόψη μας άλλους παράγοντες, σύμφωνα με κείμενο που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science.

Η αλλαγή του κλίματος επηρεάζει άμεσα την παραγωγή τροφίμων με την αλλαγή των αγρο-οικολογικών συνθηκών. Αυξημένες εποχιακές διακυμάνσεις των βροχοπτώσεων αναμένονται να επηρεάσουν περαιτέρω τη διαθεσιμότητα του νερού, καθιστώντας την πρόβλεψη των αποδόσεων πιο δύσκολη. Οι μεταβαλλόμενες κλιματικές συνθήκες, επίσης, αναμένεται να φέρουν νέες ασθένειες των καλλιεργειών και τα παρασίτων.

Επιπλέον, η κλιματική αλλαγή αναμένεται να εισαγάγει έντονες περιφερειακές αλλαγές στη γεωργική παραγωγή. Καθώς η στάθμη της θάλασσας αναμένεται να αυξηθεί, θα υπάρξει σημαντική αύξηση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων σε κατάλληλες καλλιέργειες σε υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη, όπως αναμένεται στις περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες- η οποία συνδυάζεται με αντίστοιχη μείωση των δυνητικών καλλιεργειών στα χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη, όπου βρίσκονται οι περισσότερες αναπτυσσόμενες χώρες.

Εν τω μεταξύ, το λιώσιμο των πάγων στα Ιμαλάϊα και στο Θιβέτ αναμένεται να προκαλέσει σημαντικά προβλήματα στη παροχή νερού στις ασιατικές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας.

Οι διαπιστώσεις των ειδικών

Σύμφωνα με σχετική μελέτη, η παγκόσμια παραγωγή σίτου και καλαμποκιού μειώθηκε περισσότερο από 3% κατά τις τρεις τελευταίες δεκαετίες σε σχέση με τις προβλέψεις για ανάπτυξη χωρίς αύξηση της θερμοκρασίας. Η απόδοση των καλλιεργειών αυξήθηκε κατά την περίοδο αυτή, λόγω της βελτίωσης των πρακτικών και της αναπαραγωγής των φυτών, ενώ οι απομονωμένες, αρνητικές επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος ισοδυναμούν με περίπου το ένα δέκατο αυτών των εξελίξεων.

Αλλά αυτό διαφέρει κατά πολύ από χώρα σε χώρα, με τη Ρωσία, την Τουρκία και το Μεξικό, για παράδειγμα, να πλήττονται περισσότερο από τη μείωση παραγωγής σίτου.

Η μεμονωμένη επίδραση της κλιματικής αλλαγής στο σιτάρι και το καλαμπόκι ήταν μια προειδοποίηση για τη μελλοντική παροχή τροφίμων και τις επιπτώσεις των τιμών από μια αναμενόμενη επιτάχυνση της θέρμανσης του πλανήτη, ανέφερε η εφημερίδα.

«Οι κλιματικές αλλαγές ήδη λειτουργούν ως σημαντική τροχοπέδη στην απόδοση της ανάπτυξης» σημείωσε η μελέτη, με τίτλο Τάσεις κλίματος και η παγκόσμια Φυτική Παραγωγή από το 1980.

Οι ερευνητές της μελέτης χρησιμοποίησαν πρότυπα απόδοσης των καλλιεργειών με και χωρίς μεταβολές της θερμοκρασίας και τις βροχοπτώσεις με σκοπό να δείξουν τις διεθνείς πτώσεις στη παραγωγή σιταριού της τάξης του 5,5% και της τάξεως του 3,8% για το καλαμπόκι, ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής από το 1980 έως το 2008.

Αυτό ισοδυναμεί με το σύνολο της ετήσιας συγκομιδής καλαμποκιού του Μεξικού, ή την καλλιέργεια σιταριού της Γαλλίας, τη μεγαλύτερο παραγωγό της ΕΕ, υπογράμμισε η μελέτη.

Σε εθνικό επίπεδο, μεταξύ αυτών που επλήγησαν περισσότερο ήταν η Ρωσία, με σχεδόν 15% μείωση στο σιτάρι, ενώ οι ΗΠΑ παρέμειναν ανεπηρέαστες.

Για τη σόγια και το ρύζι, οι νικητές και οι ηττημένοι της αλλαγής του κλίματος εξισορρόπησαν ο ένας τον άλλον. Για παράδειγμα, το ρύζι αποκτήθηκε από πιο δροσερές χώρες με μεγαλύτερο γεωγραφικό πλάτος.

Διοξείδιο του άνθρακα

Η έρευνα, η οποία γράφτηκε από επιστήμονες από ιδρύματα στις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων των Πανεπιστημίων του Stanford και του Columbia, σημείωσε ότι οι απαντήσεις της προσαρμογής, όπως είναι οι εξελίξεις στην αναπαραγωγή των καλλιεργειών, θα μπορούσαν να αμβλύνουν τις αρνητικές επιδράσεις της μελλοντικής υπερθέρμανσης του πλανήτη.

«Χωρίς την επιτυχή προσαρμογή και δεδομένης της διαρκούς αύξησης στη ζήτηση καλαμποκιού και σιταριού, η αρκετά μεγάλη οπισθοδρόμηση στην απόδοση από την κλιματική αλλαγή είναι πιθανό να συνεπάγεται μεγάλο οικονομικό και υγειονομικό κόστος», ανέφερε.

Η μελέτη δεν έλαβε υπόψη τον αντίκτυπο των υψηλότερων επιπέδων στην ατμόσφαιρα του διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Συμπεριλαμβανομένου αυτού του αποτελέσματος, πιθανότατα θα δούμε ένα καθαρό όφελος από την αλλαγή του κλίματος στη σόγια και το ρύζι από το 1980, σημείωσε η μελέτη.

Αντίθετα, η έρευνα δεν υπολόγισε τα κύματα καύσωνα και βροχοπτώσεων, πράγμα που σημαίνει ότι τα πορίσματα θα μπορούσαν να υποτιμήσουν τον αντίκτυπο της υπερθέρμανσης του πλανήτη.

Οι απώλειες παραγωγής από το 1980 μεταφράζονται σε 18,9% ή σε 6,4% υψηλότερες μέσες τιμές των βασικών εμπορευμάτων, πριν και μετά την επίδραση της «γονιμότητας CO2», αντίστοιχα.

Τα μοντέλα ήταν βασισμένα σε πραγματικά δεδομένα τα οποία έδειξαν αύξηση της θερμοκρασίας σε όλες σχεδόν τις κύριες αναπτυσσόμενες περιοχές του κόσμου, με εξαίρεση τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες αντιμετώπισαν μικρό ψύχος κατά τη διάρκεια της περιόδου. Οι τάσεις για βροχόπτωση ήταν πιο συγκρατημένες.

Οι ανησυχίες έχουν αυξηθεί τις τελευταίες εβδομάδες για τις επιπτώσεις της ξηρασίας στην απόδοση του σίτου σε ορισμένες περιοχές των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρώπης.

Πηγή: EurActiv.gr