Ενεργειακό τζάκι και ενεργειακή απόδοση

28 Δεκεμβρίου 2012

Αν κάψουμε ένα λίτρο πετρέλαιο θα εισπράξουμε περίπου 10,5 kWh ενέργειας με τη μορφή θερμότητας. Ένα κιλό ξύλο θα μας δώσει από 3,3 έως 4,2 kWh (ανάλογα με το πόσο στεγνό είναι), ενώ από ένα κιλό πέλετ θα πάρουμε περίπου 4,8 kWh θερμότητας. 

Τα παραπάνω ισχύουν στην περίπτωση «ιδανικής» καύσης. Επειδή όμως στην πράξη υπάρχει θερμότητα που δεν παράγεται (ατελής καύση) ή «χάνεται» με τα καυσαέρια, η ενέργεια που μας ζεσταίνει (Qβ) είναι μικρότερη από τη θεωρητική (Qα). Οπότε δεν αρκεί να διαιρέσουμε το κόστος αγοράς του κάθε καυσίμου με  τη θεωρητική θερμότητα που αυτό μπορεί να αποδώσει για να βρούμε το κόστος του kWh. Πρέπει να ληφθεί υπόψη και ο τρόπος που θα πραγματοποιηθεί η καύση.

Τη σχέση της ωφέλιμης ενέργειας ως προς τη θεωρητική μας δείχνει η επί τοις εκατό απόδοση: (Qβ/Qα)·100. Στην περίπτωση κεντρικής θέρμανσης που λειτουργεί με πετρέλαιο επιτυγχάνεται απόδοση της τάξης του 93-95%, κάτι που σημαίνει ότι η ωφέλιμη για τη θέρμανση ενέργεια είναι 9,8-10,0 kWh.

Η έννοια της απόδοσης υπάρχει βέβαια και στις σόμπες, και στα τζάκια και αναφέρεται στις προδιαγραφές τους, εφ’ όσον πρόκειται για πιστοποιημένα προϊόντα. Αντιλαμβανόμαστε ότι όσο μεγαλύτερη είναι η απόδοση μιας σόμπας τόσο λιγότερα καύσιμα θα καταναλώσουμε.

Οι ξυλόσομπες λοιπόν επιτυγχάνουν απόδοση 65-80%, οι σόμπες πέλετ 85-94%, ενώ τα ενεργειακά τζάκια 60-80%.

Ενεργειακό τζάκι. Διακρίνονται οι περσίδες αερισμού από τις οποίες βγαίνει ο θερμός αέρας που ζεσταίνει το χώρο.

Το ενεργειακό τζάκι παρουσιάζει ενδιαφέρον στις περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης, καθώς πρόκειται για μόνιμη εγκατάσταση με κόστος υπολογίσιμο. Σε ένα ενεργειακό τζάκι η θερμότητα των καυσαερίων αξιοποιείται για να  ζεσταθεί καθαρός αέρας που κυκλοφορεί στη συνέχεια στο χώρο θερμαίνοντάς τον σχετικά ομοιόμορφα, ενώ η ακτινοβολία παίζει δευτερεύοντα (ή και τριτεύοντα) ρόλο, αφού κατά η εστία της καύσης είναι μερικώς ή εντελώς κλειστή από εμπρός, με ειδικό τζάμι.

Πρόκειται δηλαδή για τζάκια που λειτουργούν σαν αερόθερμα και εξασφαλίζουν απόδοση της τάξης του 70-75% (σε ιδανικές συνθήκες μπορεί να φτάσει και το 87%) όταν η απόδοση των παραδοσιακών τζακιών φτάνει στην καλύτερη περίπτωση το 12%. Το αυξημένο κόστος τους (της τάξης των 2.500 – 3.000 ευρώ) αποσβένεται με την πάροδο του χρόνου με τη χρήση τους, συμβάλλοντας στην εξοικονόμηση πετρελαίου.

Το ενεργειακό τζάκι είναι βέβαια αρκετά ακριβή λύση, με πολύ «μερεμέτι» και είναι καλύτερα να τοποθετείται κατά το χτίσιμο ενός σπιτιού. Μπορεί όμως να εγκατασταθεί και εκ των υστέρων, καθώς διατίθενται έτοιμες «κασέτες» που μπορούν να τοποθετηθούν στην εστία ενός υπάρχοντος τζακιού, εφόσον αυτή είναι μεγάλη, με κόστος 1.500 έως 2.000 ευρώ. Ωστόσο οι ειδικοί προτείνουν πιο ριζικές λύσεις (γκρέμισμα της υπάρχουσας κατασκευής) καθώς το κόστος της εγκατάστασης είναι παρεμφερές.

Ενεργειακά τζάκια: Χαρακτηριστικά & απόδοση

Θερμαντική ικανότητα

75 m2

100 m2

130 m2

Ισχύς (kW)

11

14

19

Κατανάλωση (kg/h)

3,5

4,7

5,5

Κόστος λειτουργίας (€ /h)

0,63

0,85

0,99

Τιμή (€)

3000

3500

4000

Παρατηρήσεις: Τα παραπάνω στοιχεία είναι ενδεικτικά. Η ισχύς που απαιτείται για την θέρμανση ενός χώρου εξαρτάται από τη μόνωσή του. Η αποδιδόμενη ισχύς εξαρτάται τόσο από το μέγεθος της εστίας όσο και από διαμόρφωσή της. Το κόστος λειτουργίας ανά ώρα έχει υπολογιστεί με βάση την τιμή των καυσόξυλων στην Αθήνα (0,18 €/kg). Οι τιμές είναι ενδεικτικές, περιλαμβάνουν και την εγκατάσταση, εξαρτώνται όμως σε μεγάλο βαθμό από την εξωτερική διακόσμηση.