«Μουσική παιδεία και δημοκρατία στην Κλασική Αθήνα»

Η μουσική της Αρχαίας Ελλάδας ήταν παρούσα σε όλες τις εκδηλώσεις της ζωής. Ο Έλληνας συλλογιζόταν τη μουσική και το άσμα ως ένα γνώρισμα μιας ευνομούμενης πόλης και σε σχέση πάντοτε με τη δημόσια λατρεία των θεών. Όπου εγκαταστάθηκαν Έλληνες έκτισαν ωδεία και θέατρα και μεταλαμπάδευαν αφειδώλευτα τις πολιτιστικές τους αξίες σε λαούς με τους οποίους ήλθαν σε επαφή.

Τα τελευταία χρόνια η αρχαιοελληνική μουσική έγινε αντικείμενο έρευνας και μελέτης και χάρη στα αρχαιοελληνικά ευρήματα που διασώθηκαν μπορούμε να έχουμε μια πιό ολοκληρωμένη εικόνα  για την μουσική παιδεία.

Την ευκαιρία να προσεγγίσουμε την αρχαιοελληνική μουσική μας δίνει και η έκθεση του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων με τίτλο: «Μουσική παιδεία και δημοκρατία στην Κλασική Αθήνα». Η έκθεση προσεγγίζει τη μουσική ως στοιχείο παιδείας που ενδυναμώνει τους θεσμούς της δημοκρατίας  και της συμμετοχής στα κοινά.

Στο ενημερωτικό φυλλάδιο τονίζεται ότι: «Οι αρχαίοι πίστευαν ότι η μουσική επηρεάζει τη διαμόρφωση του χαρακτήρα, ενώ ο τρόπος εκτέλεσής της ακολουθεί και παράλληλα  επηρεάζει τους νόμους του κράτους, καθώς και την εξέλιξη της κοινωνικής ζωής. Με αυτόν τον τρόπο, η μουσική ανάγεται σε πολιτικό γεγονός. Η Έκθεση, μέσα από παραστάσεις, κυρίως αττικών ερυθρόμορφων αγγείων από μουσεία της Ελλάδας και του εξωτερικού, προβάλλει συγκεκριμένους θεματικούς άξονες σε τρεις ενότητες».

Την επιστημονική επιμέλεια έχει η καθηγήτρια Αλεξάνδρα Γουλάκη – Βουτυρά, υπεύθυνη του αρχείου Μουσικής Εικονογραφίας και Φιλολογικών Πηγών του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

Στις τρεις ενότητες της έκθεσης λοιπόν, οι οποίες αναπτύσσονται μέσα από κείμενα, εκμαγεία αρχαιολογικών ευρημάτων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου στην Αθήνα και φωτογραφικές αναπαραγωγές εικονογραφικού υλικού από πολλά μουσεία της Ελλάδας και του εξωτερικού, παρουσιάζεται μία ολοκληρωμένη εικόνα της μουσικής παιδείας στην Κλασική Αθήνα.

Η πρώτη ενότητα προβάλλει τους ήρωες: Θησέα, Ηρακλή, Αχιλλέα και Πάρι, ως πρότυπα του μορφωμένου μουσικά ήρωα, αναδεικνύει τη μουσική εκπαίδευση των νέων ως συστατικό της διαμόρφωσης της κοινωνικής συνείδησης και του ηθικού χαρακτήρα του μελλοντικού Αθηναίου πολίτη και αναφέρεται στη μουσική συνοδεία, κατά τη σωματική άσκηση στην παλαίστρα.

Η δεύτερη ενότητα αφορά στις εκδηλώσεις του Δήμου, με τη συμμετοχή των νέων της πόλης στις μεγάλες θρησκευτικές εορτές, όπως στα Παναθήναια (πομπές, ομαδικοί χοροί νέων και νεανίδων), σε μουσικούς αγώνες και άλλες μουσικές εκδηλώσεις και στα Εν Άστει Διονύσια και αναδεικνύει το θέατρο ως παιδεία της πόλης, ενώ η τρίτη ενότητα παρουσιάζει τους μουσικά μορφωμένους Αθηναίους.

 Επισκεφθήκαμε την έκθεση και θαυμάσαμε την συστηματοποιημένη διάρθρωση και την άνεση εξέλιξης των εκθεμάτων με τις απαραίτητες πληροφορίες που συνοδεύουν τα εκθέματα. Πιστεύουμε ότι θα τύχει ευρείας αποδοχής από το φιλόμουσο κοινό της Θεσσαλονίκης, το οποίο θα αντικρίσει μια σπάνια και μοναδική ευκαιρία στο φουαγιέ του Μεγάρου μουσικής.

Η Έκθεση θα διαρκέσει ως τις 21 Ιουνίου.