Ευχαριστούμε Λυκούργε Αγγελόπουλε

24 Απριλίου 2013

Με επιτυχία και τη  μεγάλη συμμετοχή μουσικών και φοιτητών, ολοκληρώθηκαν οι εργασίες της Διεθνούς Ημερίδας, την Τρίτη 23 Απριλίου προς τιμήν του διαπρεπούς Πρωτοψάλτου και Χοράρχου, Λυκούργου Αγγελόπουλου. Την πρωτοβουλία για τη διοργάνωση της Ημερίδας, είχε το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

DSC01210

Ο κ. Λυκούργος Αγγελόπουλος εν μέσω των δύο ομοτέχνων του κ.Χασανίδη Ιωάννη και π. Σπυρίδωνα Αγιορείτη

Το πρόγραμμα της ημερίδας άνοιξε η Πρόεδρος του Τμήματος, αναπληρώτρια καθηγήτρια κ. Ευανθία Νίκα-Σαμψών, η οποία παρουσίασε τον τιμώμενο και εξήρε το έργο του.

Κατά την πρώτη συνεδρία το λόγο έλαβαν οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι των βυζαντινών μουσικολογικών και μουσικών αντικειμένων. Η κ. Αλεξάνδρου Μαρία μίλησε για το πολυσχιδές μελουργικό και επιστημονικό έργο του κ. Λυκούργου Αγγελόπουλου, ενώ ο κ. Εμμανουήλ Γιαννόπουλος στην από στήθους ομιλία του επεσήμανε τη «μουσική ανεξιθρησκεία» που εισήγαγε στις ραδιοφωνικές εκπομπές του ο κ. Αγγελόπουλος, καθώς και το πλούσιο αρχειακό υλικό που συγκέντρωσε και τις σημαντικές μουσικές καταγραφές που έκανε από αγιορείτες ψάλτες. Το λόγο έλαβε στη συνέχεια ο π. Νεκτάριος Πάρης ο οποίος μίλησε για την χειρονομική δεινότητα του κ. Αγγελόπουλου και τους μουσικολογικούς δρόμους που άνοιξε.

DSC01196

Ο κ.Αγγελόπουλος με την επίκουρη καθ. κ. Αλεξάνδρου Μαρία και τα μέλη της Ομάδος Παλαιογραφίας Βυζαντινής Μουσικής του Τ.Μ.Σ.

Οι επιστημονικές ανακοινώσεις στράφηκαν κατόπιν στο πολύπτυχο καλλιτεχνικό και επιστημονικό έργο  του κ. Αγγελόπουλου. Τεχνικά ζητήματα της χειρονομίας και τη σημασία τους για την διεύθυνση του βυζαντινού μέλους παρουσίασε η Αθανασία Κυριακίδου, διδάκτωρ του Τ.Μ.Σ. του Α.Π.Θ., στην κατά πάντα συστηματική και  εμπεριστατωμένη εισήγησή της. Το μουσικολογικό ενδιαφέρον εκκέντρισε η εισήγηση του Θοδωρή Καραθόδωρου για τη  συνεισφορά του Λυκούργου Αγγελόπουλου στη σύγχρονη λόγια μουσική δημιουργία παρουσιάζοντας τη γόνιμη συνεργασία του Λυκούργου Αγγελόπουλου με τον συνθέτη Μιχάλη Αδάμη. Εντύπωση προκάλεσε η πρωτοβουλία του Αντριάν Σίρμπου για την απευθείας διαδικτυακή  σύνδεση με το Ιάσιο και τη χορωδία «Βυζάντιον», η οποία απέδωσε από κοινού με το Λυκούργο Αγγελόπουλο (από παλαιά λήψη) το κοινωνικό σε πλ. α΄,του μαΐστορος αγ. Ιωάννη Κουκουζέλη. Το ογκωδέστατο τέλος δισκογραφικό έργο του Λυκούργου Αγγελόπουλου, παρουσίασε ο Αγαμέμνων Τέντες, ο οποίος δεν παρέλειψε να προσφέρει και ηχητικά ντοκουμέντα.

Το επιστημονικό μέρος έκλεισε με τη θεματική που εξέτασε τη συμβολή του Λυκούργου Αγγελόπουλου στη διάδοση της βυζαντινής μουσικής στη σύγχρονη Δύση. Κατ’ αυτήν μίλησαν ο καθηγητής Ιωάννης Παπαθανασίου για τη συνεργασία του με τον Λυκούργο Αγγελόπουλο και την απόδοση από την ΕλΒυΧ παλαιών βυζαντινών μελών που αποκωδικοποίησε ο ίδιος και έκλεισε την ομιλία του με τη φράση «Σε ευχαριστούμε Λυκούργε Αγγελόπουλε». Σημαντική επίσης ήταν η εισήγηση του Marcel Pérès, καλλιτεχνικού διευθυντή του Ensemble Organum και του Κέντρου Μελέτης Παλαιών Μουσικών ο οποίος ανέπτυξε στοιχεία της κοινής μουσικής παραδόσεως Ανατολής και Δύσης και επέμεινε στην καθοριστική συμβολή του Λυκούργου Αγγελόπουλου στην αποκατάσταση, αποκωδικοποίηση και απόδοση του παλαιορωμαϊκού μέλους.  Στην εισήγησή του ο  Μουσικολόγος κ. Μάρκος Δραγούμης είπε :«Τα βυζαντινά μέλη στα χέρια του Λυκούργου και στο στόμα  των χορωδών του  αποκτούν μια πλαστικότητα, ένα λεπτό και ευαίσθητο ήχο, που αποκαλύπτει με μοναδικό τρόπο όλη τους την ομορφιά και όλο τους το μεγαλείο». 

DSC01172

Η κ. Ευανθία Νίκα-Σαμψών και ο Λυκούργος Αγγελόπουλος κατά την παραλαβή της τιμητικής πλακέτας

Το δεύτερο μέρος περιελάμβανε τιμητική τελετή και καλλιτεχνικό πρόγραμμα. Τον τιμώμενο προσφώνησε η Αντιπρύτανις του Α.Π.Θ. κ. Κουίδου – Ανδρέου Σοφία και την τιμητική πλακέτα παρέδωσε η Πρόεδρος του Τ.Μ.Σ. κ. Ευανθία Νίκα-Σαμψών. Ακολούθησε αντιφώνηση από το Λυκούργο Αγγελόπουλο, στην οποία παρουσίασε το απόσταγμα της πολυετούς εμπειρίας του στην οργάνωση και συγκρότηση χορού. Αυθόρμητη και εμβόλιμη στο πρόγραμμα ήταν η παρέμβαση του π. Σπυρίδωνα Αγιορείτη, ο οποίος ευχαρίστησε τον Λυκούργο Αγγελόπουλο, γιατί όπως ανέφερε: «αφήρεσε την ταφόπλακα και ανέσυρε από την τύμβο το παλαιό ρεπερτόριο».

DSC01193

Μουσικό Πολύτροπο

Τα μουσικά σχήματα και οι βυζαντινές χορωδίες που ακολούθησαν είχαν μια λαμπρή παρουσία. Άριστες εντυπώσεις άφησε η Ομάδα Παλαιογραφίας Βυζαντινής Μουσικής του Τ.Μ.Σ. με την παρουσίαση: «Στιγμιότυπα από τη ζωή ενός καλλιτέχνη: Ο Άρχων Πρωτοψάλτης Λυκούργος Αγγελόπουλος και η βυζαντινή μουσική». Οι βυζαντινές χορωδίες παρουσίασαν καταγραφές και συνθέσεις του κ. Αγγελόπουλου. Την συναυλιακή αυλαία άνοιξε η «Χορωδία Βυζαντινής Μουσικής του Τ.Μ.Σ.» η οποία έψαλε υποδειγματικά τα Αγιορείτικα Τυπικά, σε πρώτη  καταγραφή του Λυκούργου Αγγελόπουλου. Ο βυζαντινός χορός «Φιλαθωνίται» με χοράρχη τον κ. Μανούση Δημήτρη, πέρα των όσων άλλων απαιτητικών μαθημάτων, απέδωσε και το «Θεοτόκε Παρθένε«, μέλος του Μανουήλ Γούτα, Πρωτοψάλτου Θεσσαλονίκης, σε ήχο Α΄, εξήγηση που μελέτησε και παρουσίασε ο κ. Αγγελόπουλος. Ο βυζαντινός χορός «Θεσσαλονικείς Υμνωδοί» υπό την άριστη χοραρχία του κ. Ιωάννη Λιάκου, παρουσίασε μέλη από την ακολουθία του περιβάλλοντος σε ποίηση Γερασίμου Μικραγιαννανίτου και μελοποίηση Λυκούργου Αγγελόπουλου. Η εκδήλωση έκλεισε με το καταξιωμένο σχήμα του Τ.Μ.Σ. «Μουσικό Πολύτροπο».

Η τιμή και η αναγνώριση στην πολυετή προσφορά του κ. Αγγελόπουλου δείχνει ακριβώς τα υγιή εκείνα αντανακλαστικά που χαρακτηρίζουν τους νεότερους μουσικούς και ψάλτες. Ο Σίμων Καράς και ο Λυκούργος Αγγελόπουλος δεν ήταν επιστήμονες και το έργο τους δεν ήταν ο ακραιφνής επιστημονικός λόγος ή η ανεύρεση μεθοδολογικών εργαλείων. Υπήρξαν σκαπανείς και πρωτεργάτες σε έναν αγώνα μελέτης και διάσωσης ενός μακραίωνου μουσικού πολιτισμού που ο εξευρωπαισμός είχε παραγκωνίσει. Ευχόμαστε υγεία και δύναμη στον κ. Αγγελόπουλο για τη συνέχιση και πλήρωση του έργου του.

Βασίλειος Χάδος