Ο Βιοηθικός προβληματισμός στο Σχολείο -2

9 Ιουλίου 2013

Β΄ Φάση του Προγράμματος

Αρχικά, έγινε η διανομή των τριών «εικονικών» περιπτώσεων μελέτης (study cases) που επινοήθηκαν από τον γράφοντα και οι μαθητές συμμετείχαν -σύμφωνα με την επιθυμία τους- στις τρεις επιτροπές που δημιουργήθηκαν για να εξετάσουν το κάθε πρόβλημα. Κλήθηκαν λοιπόν να αποφασίσουν και να ψηφίσουν μέσα στην Επιτροπή τους για το πρόβλημα που επέλεξαν. Η απάντησή τους, τεκμηριωμένη σε 1-2 παραγράφους, αποτέλεσε και την επίσημη απόφαση της κάθε Επιτροπής.

Κάθε Επιτροπή Βιοηθικής αποτελούνταν από τον προεδρεύοντα ή την προεδρεύουσα, τον ή την γραμματέα και τα υπόλοιπα μέλη. Σχεδιάστηκε οι επιτροπές να αποτελούνται από μέλη με περιττό αριθμό για να αποφευχθούν οι ισοψηφίες, αλλά δεν ήταν δυνατό για το λόγο αυτό να αποκλειστεί κάποιος μαθητής από τη συμμετοχή του στο πρόγραμμα ή σε κάποια επιτροπή.

 karatzas1 (1)

1η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ «Ο κύριος και η κυρία Παπαδοπούλου, 45 και 40 ετών αντίστοιχα, μετά από 10 χρόνια προσπαθειών με τις μεθόδους της Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής να αντιμετωπίσουν την υπογονιμότητά τους, βρίσκονται στην εξής δυσάρεστη θέση: Η κυρία Παπαδοπούλου είναι έγκυος με δίδυμα στο 2ο μήνα, ωστόσο, από ένα σπάνιο λάθος στην εμβρυο-μεταφορά  στο Κέντρο Υπογονιμότητας, τα έμβρυα που κυοφορεί διαγνώσθηκε ότι δεν είναι δικά της, αλλά του ζεύγους George και Ann Johnson Αμερικανών (έγχρωμοι) που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα,  που κι αυτοί προσπαθούν 12 χρόνια να αποκτήσουν παιδί. Το ζεύγος Παπαδοπούλου ζητά την άμεση διακοπή της κυήσεως και της εμφύτευσης των δικών τους εμβρύων, ενώ το ζεύγος Johnson ζητά τη συνέχιση της κυήσεως και της απόδοσης σε αυτούς των διδύμων, δηλαδή η κα Παπαδοπούλου να λειτουργήσει ως «δανεική μητέρα». Καλείται η Επιτροπή σας με την απόφασή της να επιλύσει αυτή τη δύσκολη κατάσταση».

karatzas4

Μέλη της Επιτροπής (11):  Ζίντρο Χριστίνα  (προεδρεύουσα), Κισσοπούλου Βασιλική  (γραμματέας), Τσαπουρλάνος Παναγιώτης, Ευσταθίου Χρήστος, Σταμάτη Αθηνά, Μανώλη Μαγδαληνή, Ζαφειρίου Ιωάννης, Καζαντζής Ιωάννης, Καραμπάσης Ιωάννης, Μουράτης Δημήτριος, Στόλη Φωτεινή .

Η απόφαση της Επιτροπής ήταν 3 ψήφοι υπέρ του αιτήματος του ζεύγους Παπαδοπούλου και 8 ψήφοι κατά του αιτήματος, συνεπώς η κύηση δεν θα διακοπεί, τα δίδυμα θα γεννηθούν και θα δοθούν τελικά στο ζεύγος Johnson. Τα έξοδα τοκετού θα καλυφθούν από τους ιδίους.

DSCF4519A

2η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ «Ο κ. Ιωάννης Αναστασιάδης, 25 ετών, πρώην αθλητής, πάσχει από μια μορφή Ηπατίτιδας την οποία «κόλλησε» από μη προστατευμένη σεξουαλική επαφή. Η ασθένειά του τον υποχρεώνει εδώ και 2 χρόνια να κάνει επίπονη θεραπεία κάθε 2 φορές την εβδομάδα στο Νοσοκομείο του τόπου  κατοικίας του και του στερεί τις αθλητικές δραστηριότητές του και την εν γένει φυσιολογική ζωή. Με αίτησή του ζητά τη θεραπεία με βλαστοκύτταρα που προέρχονται από έμβρυα για να «κερδίσει πίσω τη χαμένη του ζωή», όπως ο ίδιος υποστηρίζει στο αίτημά του. Καλείται η Επιτροπή σας να αποφασίσει αν θα του επιτραπεί η νέα δοκιμαστική-πειραματική θεραπεία με εμβρυικά βλαστοκύτταρα ή θα συνεχίσει την ήδη υπάρχουσα θεραπευτική αγωγή».

Μέλη της Επιτροπής (09): Μαυρομμάτη Αφροδίτη  (προεδρεύουσα), Αθανασίου Μαρία-Ιωάννα (γραμματέας), Σίμος Εμμανουήλ, Γκαράκλωβ Νικόλαος, Θεοδωρακόπουλος Δημήτριος, Μαριοράκης Γεώργιος-Χρήστος, Ξουφλάκης Εμμανουήλ, Χαραλαμπάκης Ιωάννης, Μιχαήλ Ευάγγελος .

Η απόφαση της Επιτροπής ήταν θετική στο αίτημα του ασθενούς κ. Αναστασιάδη,  αλλά με οριακή πλειοψηφία, δηλαδή 5 ψήφοι υπέρ και 4 ψήφοι κατά, να του χορηγηθεί θεραπεία με τη χρήση εμβρυϊκών βλαστοκυττάρων.

3η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ «Ο κ. Νικόλαος Γεωργίου, 45 ετών, βρίσκεται τετραπληγικός στο κρεβάτι για 15 χρόνια μετά από αυτοκινητιστικό ατύχημα και παρά την περιποίηση της οικογένειάς του ζητά επίμονα από την Ελληνική Δικαιοσύνη να του επιτραπεί ο «αξιοπρεπής θάνατος» με τη χορήγηση φαρμάκου (ευθανασία). Με δεδομένο ότι στη χώρα η νομοθεσία απαγορεύει μια τέτοια πρακτική, καλείται η Επιτροπή σας να γνωμοδοτήσει αν θα πρέπει να του δοθεί το δικαίωμα αυτό ή να απορριφθεί το αίτημά του».

Μέλη της Επιτροπής (10):  Κορδόκας Νικόλαος (προεδρεύων), Λεσανάκου Γρηγόρης (γραμματέας), Παρλαμέντα Αλεξάνδρα, Αλπουτασβίλι Νικόλαος, Φυντάνης Δημήτριος, Ναούμ Ναούμ,  Νικηφορίδης Ιωάννης, Σωτήρη Άγγελος, Τρόκα Αντρέας, Λουϊζίδης Δημήτριος.

Η παρούσα Επιτροπή κατά παρέκκλιση και για παιδαγωγικούς λόγους αποτελούνταν από 10 μέλη. Κανείς δεν φανταζόταν ότι στο πρόβλημα της ευθανασίας που κλήθηκε να απαντήσει η μαθητική Επιτροπή θα εμφανιζόταν τελικά ισοψηφία. Κι όμως οι ψήφοι ήταν 5 υπέρ και 5 κατά του αιτήματος του κ. Γεωργίου να του χορηγηθεί αξιοπρεπής θάνατος. Η τελική απόφαση της επιτροπής ήταν να μην του χορηγηθεί υδροκυάνιο, διότι υπερίσχυσε  στην ισοψηφία η αρνητική ψήφος του προεδρεύοντα μαθητή (Ν. Κορδόκας). 

Γ’ Φάση του Προγράμματος

DSCF4535A

Ο κόπος των μαθητών ήταν καλό να κοινοποιηθεί και να παρουσιασθεί σε ακροατήριο που θα κατανοούσε την όλη προσπάθειά. Στο σημείο αυτό πολύτιμη στάθηκε η συνεργασία με τον Επίκουρο Καθηγητή Ηθικής και Βιοηθικής κ. Νικόλαο Κόϊο, ο οποίος με χαρά προετοίμασε τη φιλοξενία της εκδήλωσης στην Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης.  Την Τρίτη 23 Απριλίου στο χώρο της Σχολής και στο μάθημα «Βιοηθική» πραγματοποιήθηκε ένα πρωτόγνωρο και σημαντικό γεγονός. Μαθητές και μαθήτριες της Γ’ Γυμνασίου κάθισαν μαζί με τους φοιτητές της Σχολής να παρακολουθήσουν και να συζητήσουν στη διάρκεια του δίωρου μαθήματος. Ο γράφων μαζί με τον καθηγητή κ. Ν. Κόιο συντόνιζαν και διευκόλυναν την όλη διαδικασία. Σε ολομέλεια λοιπόν ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας των Επιτροπών των μαθητών. Ακούστηκαν οι απόψεις των φοιτητών και σημαντικό στη διαδικασία ήταν η έκφραση της «ανεπίσημης» προσωπικής στάσης και ψήφος τους στις τρεις εικονικές περιπτώσεις μελέτης, καθώς και η εκτίμησή τους για την ψήφο των μαθητών μέχρι το σημείο που αυτή δεν είχε ανακοινωθεί.

IMAG0050A

Την Πέμπτη 25 Απριλίου σε εκδήλωση που διοργάνωσε η Δρ Χρύσα Παπαδέλη, υπεύθυνη του Γραφείου Αγωγής Υγείας της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Θεσσαλονίκης, στο 11ο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης έγινε σύντομη δεκάλεπτη παρουσίαση του προγράμματος από τον γράφοντα και την κ. Φανή Κανταρτζή, θεολόγο καθηγήτρια και συμμετέχουσα στο Πρόγραμμα, ενημερώνοντας για το έργο μας,  τους καθηγητές και μαθητές των άλλων σχολείων.

IMAG0012

Επιπλέον σκοπό αποτελεί η μετάφραση των εργασιών μας στην αγγλική γλώσσα και η κοινοποίησή τους σε φορείς όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Βιοηθικής (Βρυξέλλες), η Επιτροπή Βιοηθικής της UNESCO (Παρίσι), αλλά και στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών W.C.C. (Γενεύη). Ταυτόχρονα θα ήταν χρήσιμο να ανακοινωθούν και σε ανάλογες Επιτροπές στην Ελλάδα, όπως η Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής και η Συνοδική Επιτροπή Βιοηθικής της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Δεν είναι εύκολο να διαπιστωθεί αν επιτεύχθηκαν όλοι στόχοι που τέθηκαν εξαρχής. Η συζήτηση με τους μαθητές του 2ου Γυμνασίου Τούμπας για τη βιοηθική πάντως έγινε, μάλλον μόλις άρχισε. Ελπίζουμε ότι η προσπάθεια που ξεκίνησε τη φετινή σχολική χρονιά (2012-13) θα συνεχιστεί και θα αξιοποιηθεί, αποβλέποντας στη στενότερη συνεργασία που εγκαινιάσθηκε με πρόσωπα και φορείς που ήδη αναφέρθηκαν παραπάνω. Η βοήθειά τους ήταν σημαντική και τους ευχαριστούμε εκ βάθους καρδίας.