Νίκη της νομιμότητας και του πολιτισμού

8 Ιουνίου 2014

Έτσι χαρακτήρισε την επιστροφή  δυο αρχαιοτήτων, ενός  μαρμάρινου κυκλαδικού ειδώλιου, που απεικονίζει γυναικεία μορφή και ενός τηγανόσχημου σκεύους, ο Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού  Πάνος Παναγιωτόπουλος κατά την επίσημη παρουσίασή τους, στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.

«Ο επαναπατρισμός των αρχαιοτήτων της Πρωτοκυκλαδικής περιόδου, είναι μια επιτυχία για την Ελλάδα και για τη Γερμανία.  Μια νίκη της ουσιαστικής αντίληψης του πολιτισμού ως ενός συνεκτικού δεσμού των συγχρόνων κοινωνιών, ως ενός συστατικού που δε χωρίζει, αλλά ενώνει τους λαούς και τη θεσμική τους εκπροσώπηση. Είναι ακόμα μια νίκη της νομιμότητας και μια ήττα της αρχαιοκαπηλίας, μια νίκη ενός ελπιδοφόρου ευρωπαϊκού μέλλοντος και μια ήττα ενός θολού παρελθόντος. Θέλουμε να ζήσουμε στην Ευρώπη μαζί αυτό το μέλλον. Και να το ζήσουμε μέσα και από τον πολιτισμό, που είναι η ψυχή μας, η ταυτότητά μας και ταυτόχρονα το διαβατήριό μας, η πιο ζεστή μας χειραψία», τόνισε, -κατά την τελετή που έγινε στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, όπου τα   δυο εξαιρετικά σπαράγματα του Πρωτοκυκλαδικού Πολιτισμού θα εκτίθενται πλέον,- ο Υπουργός Πολιτισμού.

Φωτογραφία από τη μεταφορά του Μαρμάρινου Κυκλαδικού ειδώλιου

Παρόντες στην εκδήλωση, ήταν εκπρόσωποι της Γερμανικής Κυβέρνησης, η Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη,  στελέχη του Κρατικού Μουσείου της Βάδης στην Καρλσρούη, το οποίο, μετά από πολύχρονες διαπραγματεύσεις, αποφάσισε να επιστρέψει τις δυο  αρχαιότητες, όταν αποδείχθηκε ότι είχαν εξαχθεί παράνομα από την Ελλάδα κ.ά.

Ο κ. Παναγιωτόπουλος χαιρέτησε «την υιοθέτηση και εφαρμογή ενός συγχρόνου Κώδικα Δεοντολογίας, που οδηγεί στην επιστροφή σήμερα στην Ελλάδα αυτού του μοναδικού κυκλαδικού ειδωλίου και του τηγανόσχημου σκεύους».  Όπως είπε, «Σηματοδοτεί την έναρξη μιας αποδοτικής συνεργασίας, αλλά και τη διάλυση των στερεοτύπων που προκάλεσε ανάμεσα στις χώρες μας η σκιά της κρίσης».

To Tiganosximo Skeuos

Το Τηγανόσχημο Σκεύος

Η Γενική Διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς  Μαρία Βλαζάκη –Ανδρεαδάκη αναφέρθηκε στις δυο αρχαιότητες και τόνισε ότι «Το μαρμάρινο κυκλαδικό ειδώλιο, ύψους σχεδόν 90 εκ., απεικονίζει γυναικεία μορφή με τα χέρια σταυρωμένα κάτω από το στήθος. Ομοιάζει με ειδώλιο, μεγαλυτέρων διαστάσεων, που εκτίθεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και προέρχεται από την Αμοργό. Οι ανατομικές λεπτομέρειες, όπως αυτιά, μύτη, στήθος, μάτια και φρύδια, αποδίδονται είτε πλαστικά είτε σε χαμηλό ανάγλυφο και σώζονται ίχνη χρώματος. Το ειδώλιο χρονολογείται στο 2700- 2400/ 2300 π.Χ. και ανήκει στη λεγόμενη κατηγορία Σπεδού.  Το τηγανόσχημο σκεύος με την κοντή τριγωνική λαβή έχει διάμετρο 18 εκ. Διακοσμείται με ανάγλυφη αλληλοσυνδεόμενη σπείρα, η οποία κατανέμεται με ακρίβεια στην επιφάνεια του αγγείου. Η σπείρα υπήρξε εξαιρετικά δημοφιλές διακοσμητικό θέμα στον Πρωτοκυκλαδικό Πολιτισμό και πιθανώς συμβολίζει τη θάλασσα ή τον ήλιο. Αντίστοιχος διάκοσμος απαντάται και σε πυξίδες, προερχόμενες από τα Δωκαθίσματα Αμοργού, τη Νάξο και τη νησίδα του Δασκαλειού. Πρόκειται για ένα από τα ελάχιστα λίθινα τηγανόσχημα και το μοναδικό δείγμα που έχει κατασκευαστεί από χλωρίτη λίθο. Χρονολογείται και αυτό στο διάστημα από 2700- 2400 έως 2300 π.Χ.».

Οι δυο επαναπατριζόμενες αρχαιότητες θα ενταχθούν στη μόνιμη έκθεση των Κυκλαδικών αρχαιοτήτων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, όλα τα εκθέματα του οποίου, όπως τόνισε ο Αναπληρωτής Διευθυντής του Γιώργος Κακαβάς «έχουν νόμιμη προέλευση. Γνωρίζουμε την ιστορία τους και αυτό μας επιτρέπει να την κοινωνούμε και στους επισκέπτες μας, ως μέρος της ιστορίας ενός ολόκληρου πολιτισμού».

Κατερίνα Χουζούρη