Όσιος Ρωμανός ο Μελωδός

Ο όσιος πατήρ ημών Ρωμανός καταγόταν από την Έμεσα της Συρίας (σημ. Χομς). Χειροτονήθηκε διάκονος στην Εκκλησία της Βηρυτού και μετέβη στην Κωνσταντινούπολη κατά τους χρόνους του Αναστασίου Α΄(γύρω στο 496). Διακονούσε στον ναό της Υπεραγίας Θεοτόκου, που έκτισε ο έπαρχος των πραιτορίων Κύρος, με σεμνότητα και ευλάβεια, νυχθημερόν προσευχόμενος. Ενώ έλαμπε για την αρετή και την επιμέλεια σ’όλες τις ακολουθίες, η φωνή του δεν ήταν καθόλου μελωδική, ως εκ τούτου δεν μπορούσε να ψάλλει όπως επιθυμούσε τη δόξα του Θεού. Κι ενώ βρισκόταν στον ναό αυτό για την αγρυπνία τωνΧριστουγέννων, παρουσιάστηκε η Θεοτόκος κρατώντας στο χέρι ένα κοντάκιο, δηλαδή μια περγαμηνή τυλιγμένη σε κύλινδρο, και του έδωσε να το φάει. Μόλις το γεύθηκε ο Ρωμα­νός, μια άφατη γλυκύτητα γέμισε το στόμα του· ανέβηκε στον άμβωνα και άρχισε να ψάλλει με φωνή αγγελική: «Η Παρθένος σήμερον, τον υπερούσιον τίκτει…», κοντάκιο που ψάλλεται μέχρι τις μέρες μας.

Με τη δωρεά αυτή της ποιητικής συνθέσεως και τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, ο όσιος Ρωμανός πέρασε τον υπόλοιπο βίο του κοσμών­τας με θεσπέσιους ύμνους τις περισσότερες εορτές του λειτουργικού έτους. Του αποδίδονται περισσότερα από χίλια κοντάκια. Εκοιμήθη εν ειρήνη (μετά το 555) και απήλθε προς τον χορό των Αγγέλων, τους οποίους με τόσο ζήλο μιμήθηκε επί γης.