Μορφή Μακεδονικού Τάφου προμηνύουν τα νέα ευρήματα στην Αμφίπολη

Η δημοσιογράφος – καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Άννα Παναγιωταρέα, η οποία ενημερώνει τους δημοσιογράφους για την εξέλιξη των ανασκαφών στην Αμφίπολη, στη συνάντησή της με τους εκπροσώπους του Τύπου ανακοίνωσε ότι χθες, με την αφαίρεση των χωμάτων, βρέθηκε μαρμάρινη θύρα που παραπέμπει σε τάφο.

«Πρόκειται για τμήματα από μαρμάρινη θύρα, της τυπικής μορφής των μακεδονικών τάφων, δηλαδή, θύρα κατασκευασμένη από μάρμαρο Αλυκής Θάσου – όπως είναι κατασκευασμένο και όλο το ταφικό συγκρότημα – με εφηλίδες, οι οποίες μιμούνται την κεφαλή καρφιών, όπως είθισται στις ξύλινες πόρτες. (φωτο 1).

Φωτο 1

Στη δυτική πλευρά του θυρώματος διαπιστώθηκε ότι υπάρχει στροφέας. Ο στροφέας είναι το σημείο κρέμασης της θύρας από την παραστάδα. (φωτο 2, σχέδιο).

Φωτο 2

Κατά την ανασκαφή αποκαλύφθηκε η συνέχεια των πλευρικών τοιχωμάτων, η οποία δεν διαφέρει καθόλου από τους προηγούμενους χώρους, δηλαδή ορθομαρμάρωση, όμοια με εκείνη που υπάρχει σε όλους τους χώρους του μνημείου.

Κατά την ανασκαφή, επίσης, βρέθηκαν, μπροστά από τη θύρα, πίσω από τις Καρυάτιδες, χάλκινα και σιδερένια καρφιά».

Αναφερόμενη η κ. Παναγιωταρέα σε δημοσιεύματα σύμφωνα με τα οποία δεν γίνεται η αρχαιολογική έρευνα σύμφωνα με την ανασκαφική μέθοδο, δηλαδή, αφαίρεση ανασκαφικών στρωμάτων με συστηματικό τρόπο, είπε ότι όπως προκύπτει από τα ημερολόγια της ανασκαφής, είναι προφανές ότι η εργασία γίνεται με τον πλέον ενδεδειγμένο επιστημονικό τρόπο.

Όσον αφορά στον τρόπο απομάκρυνσης των χωμάτων της ανασκαφής, μέσα από τον τάφο, επεσήμανε ότι προκειμένου να διευκολυνθεί η ανασκαφή και να προχωρήσει όσο το δυνατόν καλύτερα και ασφαλέστερα, χρησιμοποιείται ταινία μεταφοράς χωμάτων, όπως, άλλωστε, συνηθίζεται και σε άλλες ανασκαφές».

Ως προς τις τεχνικές εργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη, η κ. Παναγιωταρέα σημείωσε ότι το δάπεδο της επίχωσης πίσω από τις Καρυάτιδες έχει φτάσει ως την στέψη των βάθρων, επί των οποίων στηρίζονται οι Καρυάτιδες, δηλαδή περίπου στο 1,5 μ. Αυτή η επίχωση θα παραμείνει προσωρινά ως αντιστήριξη του τρίτου διαφράγματος. Θα αρχίσει να καταβιβάζεται σε συνδυασμό με την απομάκρυνση χωμάτων από τον τέταρτο χώρο. (φωτο 3 ).

Φωτο 3

Στον τέταρτο χώρο – ο οποίος χαρακτηρίζεται από συνεχή ορθομαρμάρωση ίδιου τύπου μαρμάρου Αλυκής Θάσου, όπως και το σύνολο του μνημείου – υλοποιούνται ήδη από την Δευτέρα εργασίες αντιστήριξης των τοίχων και υποστύλωσης της θόλου για την ασφάλεια των εργαζομένων και του μνημείου. Έχει, λοιπόν, ήδη ολοκληρωθεί η αντιστήριξη στην στέψη των πλαϊνών τοίχων και έχει ξεκινήσει η τοποθέτηση της υποστύλωσης της θόλου, με μεταλλικές σωληνωτές δοκούς». (φωτο 4)

Φωτο 4

Στις ερωτήσεις που τέθηκαν από τους δημοσιογράφους απάντησαν η Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη και η Προϊσταμένη της ΚΗ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Κατερίνα Περιστέρη.

Στην ερώτηση για τη χρονολόγηση του μνημείου μετά και να νέα ευρήματα, αλλά και για βλάβες που πιθανώς έγιναν στα μάρμαρα, κατά την αποχωμάτωση, η κ. Περιστέρη απάντησε ως εξής:

« Όταν εμείς χρονολογούμε το μνημείο στο τελευταίο τέταρτο του 4ουπ.Χ αιώνα, είμαστε απόλυτα σίγουροι τόσο για τον περίβολο, όσο και για τα ευρήματά μας. Το να έρχονται συνάδελφοι, που από φωτογραφία χρονολογούν, δεν γίνεται. Τα καρφιά (αναφέρεται στα νέα ευρήματα) δεν εμπλουτίζουν την χρονολόγηση… Δεν κάναμε αποχωμάτωση με μηχανήματα πάνω από τον τάφο. Όμως, το 1913 εδώ υπήρχε μια μονάδα βουλγαρικού στρατού και δίνονταν μάχες. Βρίσκουμε ακόμη οβίδες, που πιθανόν προκάλεσαν ζημιά. Ενώ τον 6o μ.Χ. αιώνα, είχαμε σεισμό 6,8 ρίχτερ, που άλλαξε και τον ρούν του Στρυμώνα, προκαλώντας, επίσης ζημιά και στον τάφο».

Ένα ερώτημα που απασχολεί όλους είναι εάν υπάρχουν ενδείξεις τυμβωρυχίας. «Στα αρχαία χρόνια ίσως να είχαν να είχαν μπει τυμβωρύχοι. Αλλά θα ήταν δύσκολο να έχουν φτάσει μέσα», ήταν η απάντηση της κ. Περιστέρη, ενώ η κ. Μενδώνη επισήμανε ότι: «Η τυμβωρυχία ήταν σύνηθες φαινόμενο στην αρχαιότητα. Έχουμε ισχυρές ενδείξεις ότι στα αρχαία χρόνια έγιναν απόπειρες σύλησης. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε μέχρι πού έφτασαν».

Ως προς το θέμα της ταυτότητας του νεκρού υπενθυμίζεται ότι σε πρόσφατη συνέντευξη η κ. Παναγιωταρέα είχε πει ότι:

«Οι διατυπωθείσες θεωρίες περί της ταυτότητος του νεκρού, ως σήμερα, ανάγονται σε 14. Θέλω να γίνει σαφές ότι οι συντελεστές της ανασκαφής δεν διατυπώνουν άποψη για την ταυτότητα του νεκρού, που γίνεται τόσος λόγος. Περιμένουν, με επιστημονική υπομονή, να μιλήσει το ίδιο το ταφικό συγκρότημα.

Τελικά πότε θα μπορέσουμε να επισκεφθούμε τον τύμβο;

«Θα είναι καλό να γίνει επισκέψιμος αλλά όταν θα έχουμε τελειώσει την εργασία μας. Χρειαζόμαστε χρόνο γιατί υπάρχουν πολλά στάδια», θα πει η κ. Περιστέρη.

Κατερίνα Χουζούρη