Επιστήμες / Αστρονομία - Αστροφυσική - Διάστημα

Η Βροχή του Αυγούστου: οι Περσίδες προσφέρουν θέαμα!

8 Αυγούστου 2015
Every year in mid-August the Perseid meteor shower has its peak. Meteors, colloquially known as “shooting stars”, are caused by pieces of cosmic debris entering Earth’s atmosphere at high velocity, leaving a trail of glowing gases. Most of the particles that cause meteors are smaller than a grain of sand and usually disintegrate in the atmosphere, only rarely reaching the Earth’s surface as a meteorite. The Perseid shower takes place as the Earth moves through the stream of debris left behind by Comet Swift-Tuttle. In 2010 the peak was predicted to take place between 12–13 August 2010. Despite the Perseids being best visible in the northern hemisphere, due to the path of Comet Swift-Tuttle's orbit, the shower was also spotted from the exceptionally dark skies over ESO’s Paranal Observatory in Chile. In order not to miss any meteors in the display, ESO Photo Ambassador Stéphane Guisard set up 3 cameras to take continuous time-lapse pictures on the platform of the Very Large Telescope during the nights of 12–13 and 13–14 August 2010. This handpicked photograph, from the night of 13–14 August, was one of Guisard’s 8000 individual exposures and shows one of the brightest meteors captured. The scene is lit by the reddened light of the setting Moon outside the left of the frame. Although the comet debris particles are travelling parallel to each other, the meteors appear to radiate from a spot on the sky in the constellation of Perseus (here seen very low on the horizon and partly covered by the VLT enclosures). This effect is due to perspective, as the parallel tracks seem to converge at a distance. The apparent origin in Perseus is what gives the Perseid meteor shower its name. Around the globe, many thousands of people were out observing the Perseids. Some of them took part in citizen science projects such as Meteorwatch and the annual campaign organised by the International Meteor Organization (IMO). According to the IMO measurements, the 2010 Per

Οι Περσίδες του 2010 πάνω από το VLT (Very Large Telescope) του Νότιου Ευρωπαϊκού Αστεροσκοπείου. Πηγή: ESO/S. Guisard (www.eso.org/~sguisard)

Στη διάρκεια των δύο πρώτων εβδομάδων του Αυγούστου, όταν οι περισσότεροι από μας βρίσκονται στο μέρος όπου περνάνε τις καλοκαιρινές τους διακοπές, θα έχουμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε εύκολα ένα από τα υπέροχα θεάματα που προσφέρει απλόχερα ο νυχτερινός ουρανός.

Πρόκειται για μια ιδιαίτερα πλούσια βροχή διαττόντων που εμφανίζεται απαρέγκλιτα κάθε χρόνο την περίοδο αυτή με την μέγιστη έξαρσή της τις πρωινές ώρες της 13ης Αυγούστου όταν το θέαμα υπόσχεται να είναι αρκετά έντονο με την εμφάνιση 75-150 μετεώρων κάθε ώρα. Η βροχή αυτή ονομάζεται «Βροχή των Περσίδων» επειδή τα μετέωρα αυτά φαίνονται ότι προέρχονται από την κατεύθυνση του αστερισμού του Περσέα, κοντά στο άστρο ήτα Περσέα, και οφείλονται στα σωματίδια της σκόνης που αφήνει πίσω του ο κομήτης Σουίφτ-Τατλ.

Στην περίπτωση της Βροχής των Περσίδων συμβαίνει το εξής: καθώς η Γη μας περιφέρεται στην τροχιά της γύρω από τον Ήλιο, συναντάει κάθε Αύγουστο το σύννεφο των σωματιδίων του κομήτη Σουίφτ-Τατλ. Έτσι καθώς η Γη μας τρέχει με 108.000 χιλιόμετρα την ώρα, πέφτει ακάθεκτη πάνω στο σύννεφο των σωματιδίων. Τα μικροσκοπικά αυτά σωματίδια, με βάρος ενός γραμμαρίου, χτυπάνε τα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιράς μας σε ύψος 100 περίπου χιλιομέτρων και αναφλέγονται. Η ανάφλεξη αυτή ιονίζει τα γύρω στρώματα της ατμόσφαιρας, σχηματίζοντας έτσι μια φωτεινή σφαίρα 2 έως 3 μέτρων που κινείται με ταχύτητα 30 έως 60 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Αυτή τη φωτεινή σφαίρα, λοιπόν, βλέπουμε από τη Γη, και ονομάζουμε διάττοντα, μετέωρο, ή «πεφταστέρι».

Έτσι από την εξοχή των καλοκαιρινών σας διακοπών, κάθε Αύγουστο, μη ξεχνάτε να κοιτάζετε που και που τον έναστρο ουρανό, όταν μετά την νυχτερινή σας έξοδο, ξαπλωμένοι στην παραλία ή στην αναπαυτική ξαπλώστρα του κήπου σας, ο ουρανός θα σας ανταμείψει με το υπέροχο θέαμα των λαμπερών του άστρων και τις αναλαμπές των δεκάδων διαττόντων που θα τον διασχίζουν από την μια του άκρη στην άλλη. Και παρ’ όλο που η σύγχρονη γνώση δεν μας το επιτρέπει, εν τούτοις όταν δείτε την λαμπερή γραμμή που αφήνει πίσω του κάποιο «πεφταστέρι», μη ξεχάσετε να ακολουθήσετε την άποψη που εκφράζει ο λαός μας, και κάντε μιαν ευχή! Δεν έχετε άλλωστε να χάσετε και τίποτα!