«Ιερά Γεωγραφία. Προσκυνητάρια των Αγίων Τόπων»

13 Ιουνίου 2016

Στο πλαίσιο της έκθεσης «Ιερά Γεωγραφία. Προσκυνητάρια των Αγίων Τόπων (17ος-19ος αι.)», που παρουσιάζεται στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, από τις 20 Μαΐου (έως τις 3 Ιουλίου)  θα πραγματοποιηθούν ξεναγήσεις (είναι αναγκαία η δήλωση συμμετοχής), από τον αρχαιολόγο-επιμελητή της έκθεσης δρα Αντώνη Μπεκιάρη και τις συντηρήτριες αρχαιοτήτων και έργων τέχνης Γιούλη Δόσκαρη και Αγγελική Καλαμίτση, στις 12:00 μ.μ. ως εξής:

Τον Ιούνιο:

Τρίτη 14/6, Τρίτη 21/6, Τρίτη 28/6

Τον Ιούλιο:

Τρίτη 5/7

afisa

Η έκθεση παρουσιάζει το θρησκευτικό εκείνο φαινόμενο που ξεκίνησε από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια και διαδόθηκε μετά την αναγνώριση του Χριστιανισμού και την ίδρυση των μεγαλοπρεπών ναών στην Ιερουσαλήμ και την Αγία Γη: του προσκυνήματος στους Αγίους Τόπους και εστιάζει στη νεότερη εποχή (17ος-19ος αι.).

foto 2

Ο Ναός της Αναστάσεως, καθ’ ύψος τομή και ανάπτυξη των προσκυνημάτων, 18ος αι, ΒΧΜ 18826

Η Αγία Πόλις Ιερουσαλήμ, είναι ο βασικός προορισμός του μακρινού ταξιδιού, στην οποία βρίσκεται το σημαντικότερο προσκύνημα και το κατεξοχήν λατρευτικό μνημείο του χριστιανισμού: το σύνθετο και πολύπλοκο κτιριακό συγκρότημα του ναού της Αναστάσεως, με το πλήθος των επιμέρους προσκυνημάτων.

foto 3

Η Μονή του Αγίου Σάββα, μεταξύ Βηθλεέμ και Νεκράς Θάλασσας και σκηνές από το βίο ασκητών και μοναχών, 18ος αι, ΒΧΜ 18841

Το ταξίδι στους Αγίους Τόπους προβάλλεται μέσα από τα χειρόγραφα και έντυπα, εικονογραφημένα, προσκυνητάρια των Αγίων Τόπων, τους ταξιδιωτικούς δηλαδή οδηγούς, οι οποίοι απευθύνονται στους Ορθόδοξους χριστιανούς και παρέχουν πληροφορίες για τους σταθμούς του επίγειου βίου και του πάθους του Χριστού.

foto 1

Έντυπο Προσκυνητάριο των Αγίων Τόπων, Χρυσάνθου Προύσσης, έκδοση Ιώσηπος Βάουμαυστερ, Βιέννη 1787, ΒΧΜ 17729

Επιλέγονται, επιπλέον, κάποια χαρακτικά που χρησιμοποιούνται για την εικονογράφηση των προσκυνηταρίων του 18ου αιώνα, ώστε να αναπτυχθεί η πορεία του ταξιδιού του προσκυνητή στους Αγίους Τόπους, εντός και γύρω από την Ιερουσαλήμ. Διαμορφώνεται με αυτόν τον τρόπο ο χάρτης των ιερών προσκυνημάτων, η ιερά γεωγραφία της Αγίας Γης.

foto 4

Προσκυνητάριο των Αγίων Τόπων, 19ος αι, ΒΧΜ 22608

Παράλληλα, παρουσιάζεται –ως ένα από τα νεότερα παραδείγματα προσκυνηματικού ταξιδιού– η περιοδεία-προσκύνημα του Γεωργίου Λαμπάκη στους Αγίους Τόπους, το 1905. Ο Γεώργιος Λαμπάκης συνέλεξε μεταξύ άλλων, ορισμένα αντικείμενα (μαρμαροθετήματα δαπέδων, χώμα από τον ναό του Τιμίου Σταυρού, τριμμένο υπόχρισμα από τον τάφο της Αγίας Άννας στη Γεθσημανή, φύλλα ελιάς από το Όρος των Ελαιών κ.ά.), τα οποία ενέταξε στη συλλογή της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας.

foto 5

Ο Γιώργος Λαμπάκης με τη σύζυγό του Ευθαλία στον Ιορδάνη ποταμό, κατά την περιοδεία τους, στους Αγίους Τόπους. Ιστορικά και Φωτογραφικά Αρχεία ΒΧΜ, ΧΑΕ 5953

Την έκθεση συμπληρώνει το video της Ισραηλινής φωτογράφου DafnaTal, στο οποίο παρουσιάζεται ο σύγχρονος προσκυνηματισμός.

Κατερίνα Χουζούρη