Είκοσι και πέντε έτη Πατριαρχίας Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου (1991-2016)

Με αφορμή τη συμπλήρωση είκοσι πέντε  ετών Πατριαρχίας του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Χριστουπόλεως κ. Μακάριος, ένας από τους νεότερους και λογιότερους Ιεράρχες του Οικουμενικού Θρόνου, Κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής της Εσθονίας και Καθηγητής της Πατριαρχικής Ακαδημίας Κρήτης, επιμελήθηκε τη σύνταξη ενός βιβλίου, το οποίο εξεδόθη με δαπάνες της Περιφέρειας Κρήτης και του Περιφερειάρχου κ. Σταύρου Αρναουτάκη, Αρχοντος Εξάρχου της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας.

Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια προσπάθεια μυήσεως στην εσχατολογική και αποκαλυπτική πορεία ενός μεγάλου Πατριάρχου. Ο συγγραφέας παρουσιάζει τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο ως μία ξεχωριστή και εξέχουσα φυσιογνωμία, η οποία φωτίζει την ιστορία, γιατί, πέρα από την αρετή Του, την ανεκτίμητη προσφορά Του στον κόσμο και την Εκκλησία, κυριαρχεί στα έργα Του και στη ζωή Του η δόξα του Θεού.  Η εικοσιπεντάχρονη πορεία Του είναι εσχατολογική και αναστάσιμη. Είναι πλήρωμα «εν χάριτι» στον παρόν και αποκάλυψη Θεού ζώντος.

Το πρωτότυπο της εκδόσεως αυτής είναι ότι ο Θεοφιλέστατος συγγραφέας είχε την ιδέα να μεταφράσει το κείμενο σε είκοσι πέντε γλώσσες, συμβολικά και σημειολογικά, όσα είναι και τα χρόνια της πατριαρχικής πορείας του Πατριάρχου μας, γεγονός που προσδίδει ιδιαίτερη βαρύτητα στην εκδοτική αυτή προσπάθεια, αφού παρέχεται η ευκαιρία σε περισσότερους ανθρώπους να προσεγγίσουν στη μητρική τους γλώσσα μια παρουσία που χαροποιεί και φωτίζει. Υπογραμμίζεται μάλιστα ότι η σειρά των γλωσσών σεβάστηκε τη σειρά των διπτύχων της Ορθοδόξου Εκκλησίας, ενώ ακολούθησαν οι γλώσσες των ανά τον κόσμο Ιερών Μητροπόλεων, κατά τα πρεσβεία ιδρύσεώς τους από το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Το κείμενο αυτό δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως μια απλή βιογραφία ούτε πάλι ως ένα εγκώμιο για μια μεγάλη εκκλησιαστική μορφή. Είναι ένα ιδιαίτερο κείμενο, πολύ καρδιακό, πνευματικό, μυσταγωγικό, το οποίο δεν αναφέρεται τόσο σε συγκεκριμένες στιγμές της ζωής του Πατριάρχου, όσο περιγράφει την ουσία της Πατριαρχικής πορείας κατά τα παρελθόντα εικοσιπέντε έτη. Γι᾽ αυτό, το κείμενο είναι χωρισμένο σε πέντε κεφάλαια, τα οποία παραπέμπουν στις πέντε πατριαρχικές πενταετίες.

Το πρώτο κεφάλαιο έχει θέμα: «Πρώτη πενταετία: “Έρχου και ίδε”». Στο κεφάλαιο αυτό περιγράφεται η αρχή της Πατριαρχικής διακονίας και η επιθυμία του Πατριάρχου Βαρθολομαίου να προσκαλέσει όλους τους ανθρώπους να επισκεφθούν το μαρτυρικό και εσταυρωμένο Φανάριο, για να δουν και να γευθούν την μη ανθρώπινη δόξα της πρώτης Εκκλησίας.

Το δεύτερο κεφάλαιο έχει θέμα: «Δευτέρα πενταετία: Αναβίωση της Πεντηκοστής». Εδώ περιγράφεται το γενικότερο αίσθημα των ανθρώπων, όπως βιώνεται στις διάφορες ανά τον κόσμο Πατριαρχικές και ειρηνικές επισκέψεις. Όντως, όπου πάει ο Πρώτος της Ορθοδοξίας, αναβιώνει το μυστήριο της Πεντηκοστής. Ο κλήρος και ο λαός αισθάνονται την παρουσία του Θεού και μεταποιούν αυτομάτως σε ένα διαρκές υπερώο της Πεντηκοστής το χώρο που υποδέχεται τον Πατριάρχη.

Το τρίτο κεφάλαιο έχει τίτλο: «Τρίτη Πενταετία: “Πάντων γαρ των της κτίσεως μερών ήψατο… και τα πάντα πάσης απάτης ηλευθέρωσε”» και περιγράφει την προσφορά του Πατριάρχου Βαρθολομαίου στο περιβάλλον και στη φύση, αλλά κυρίως τον έντονο πόθο που έχει μέσα Του να παρουσιαστεί μαζί με όλους και όλα ενώπιον του Θεού. Ο Πατριάρχης αισθάνεται τη συναρμογή και τη συνένωση, τον εναγκαλισμό και την περίπτυξη μετά πάντων. Γι᾽ αυτό, όπως εξηγεί ο άγιος Χριστουπόλεως, όχι τυχαία, χαρακτηρίστηκε από πολλούς ως ο «Πράσινος Πατριάρχης», καθώς αναγνωρίστηκε στο πρόσωπό Του μία υπέροχη ευαισθησία για την κτίση και το περιβάλλον.

Στο τέταρτο κεφάλαιο περιγράφεται η αγωνία του Πατριάρχου μας για την επιστροφή των πεπλανημένων αδελφών και την επικράτηση της αληθείας. Ο τίτλος του κεφαλαίου αυτού είναι: «Τέταρτη Πενταετία: “ου γαρ νικήσαι ζητούμεν, αλλά προσλαβείν αδελφούς”». Διαφαίνεται έντονα στο κεφάλαιο αυτό ότι ο Πατριάρχης ποτέ δεν λησμονεί ότι ο κόσμος αυτός έχει κληθεί από το Θεό, για να γίνει όλος Εκκλησία, Τίμιο Σώμα του Χριστού. Αυτό εξυπηρετούν οι διάλογοι και τα ανοίγματα προς τους ετεροδόξους και αλλοθρήσκους αδελφούς μας.

Το πέμπτο και τελευταίο κεφάλαιο έχει τίτλο: «Πέμπτη Πενταετία: Η ώρα της Ορθοδοξίας» και αναφέρεται στο μεγάλο γεγονός της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Ο Πατριάρχης μας εργάστηκε εντόνως και προσωπικώς, για να ακουστεί ενωμένη και ενιαία η φωνή της Ορθοδοξίας στο σύγχρονο κόσμο. Γι᾽ αυτό, ήδη από την ημέρα της ενθρονίσεώς Του, εξήγγειλε τον πόθο Του για τη σύγκληση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου και τα εικοσιπέντε αυτά χρόνια προετοίμασε αυτή την ένδοξη στιγμή για την ιστορία της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας και του Οικουμενικού μας Θρόνου.

Προσωπικώς πιστεύω ότι το κείμενο αυτό, που αποτελεί απαύγασμα της αγαπώσης καρδίας του Θεοφιλεστάτου αγίου Χριστουπόλεως και των αισθημάτων τιμής και αφοσιώσεώς του προς το Ιερό Κέντρο και το σεπτό Πρόσωπο του Πατριάρχου μας, ανταποκρίνεται πλήρως στη μεγάλη και χαρισματική φυσιογνωμία του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου. Ως ένας από τους πρεσβύτερους Ιεράρχες του Θρόνου, εκφράζω την ικανοποίησή μου και τη μεγάλη μου χαρά για την έκδοση αυτού του βιβλίου και την πρωτότυπη ιδέα της μεταφράσεως στις εικοσιπέντε γλώσσες και χαίρομαι ειλικρινώς που ο Οικουμενικός Θρόνος διαθέτει νέους Ιεράρχες της ποιότητας του αδελφού κ. Μακαρίου. Συγχαίρω τον Θεοφιλέστατο και εύχομαι να έχει τη δύναμη από το Θεό να μας δώσει στο μέλλον και άλλα κείμενα εκκλησιαστικά, επιστημονικά και θεολογικά με την ποιοτική και πολύτιμη γραφίδα του.

Συγκινημένος από την προσωπογραφία του Οικουμενικού Πατριάρχου, θα ήθελα να κατακλείσω με μια διαπίστωση, όπως τη διάβασα στις γραμμές αυτού του βιβλίου, αλλά κυρίως με μία διαπίστωση την οποία βιώνω ως Ιεράρχης του Θρόνου κατά τα εικοσιπέντε έτη της Πατριαρχικής Διακονίας του Πατριάρχου Βαρθολομαίου: «Η Πατριαρχία του Πατριάρχου Βαρθολομαίου δεν κλείστηκε σε σχέδια ανθρώπινα, δεν περιορίστηκε στην κοινή λογική και δεν προωθήθηκε από φθαρτές δυνάμεις του κόσμου τούτου».