«Όταν κάποιος δεν αμαρτάνει με το νου, ούτε με το έργο θα αμαρτήσει…»

5 Μαρτίου 2017
[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=153507]

Η έβδομη βαθμίδα είναι η με το νου αμαρτία, όπως μας λέει ο θείος Μάξιμος: «Όταν ο άνθρωπος συγκατατεθεί νοερά να δεχθεί την κακή σκέψη, πιέζεται από τον εχθρό να την εντυπώσει στο νου του τόσο δυνατά, σαν να την είχε κάνει και με το έργο». Όταν φθάσει ο άνθρωπος σ’ αυτή την κατάσταση, τότε η αμαρτία με τις φαντασίες και κακές παραστάσεις, πατά σχεδόν στο έδαφος της αναισθησίας και βαδίζει για την προσβολή των σωματικών αισθήσεων, όπως μας φανερώνει ο ίδιος θείος πατέρας, λέγοντας: «Όπως το σώμα έχει ως κόσμημα τα έργα, έτσι και ο νους έχει τις ιδέες. Και όπως το σώμα πορνεύει με το σώμα της γυναίκας, έτσι και ο νους πορνεύει με την ιδέα της γυναίκας, δηλ. με την μορφή του προσώπου της». Γι’ αυτό ο ίδιος ο άγιος Μάξιμος μάς συμβουλεύει τα εξής: «Μη δέχεσαι τις κακές ιδέες για να μην αναγκάζεσαι να υποχωρείς στο κακό και στα έργα του. Διότι, όταν κάποιος δεν αμαρτάνει με το νου, ούτε με το έργο δεν θα αμαρτήσει».

confession

Επίσης πρέπει να γνωρίζουμε ότι ο πόλεμος είναι δυσκολότερος απ’ αυτόν που γίνεται με όπλα και άλλα μέσα ανθρώπινα. Ο κίνδυνος της πτώσεως με τον νου μας προσβάλλει εύκολα και σε οποιοδήποτε χώρο και χρόνο. Εάν, κάποιος, επί παραδείγματι, θελήσει να αμαρτήσει με τα έργα της πορνείας, πρέπει να τον διευκολύνουν τρεις παράγοντες, οι εξής: ο κατάλληλος τόπος, ο κατάλληλος χρόνος και το όργανο της αμαρτίας, δηλ. το σώμα με το όποιο θέλει να αμαρτήσει. Ενώ στη νοερά αμαρτία κανένας απ’ αυτούς τους παράγοντες δεν χρειάζεται προκειμένου να αμαρτήσει, διότι με το νου μπορούμε να αμαρτάνουμε σε οποιονδήποτε τόπο και χρόνο και όταν ακόμη δεν έχουμε μπροστά μας το προκλητικό της αμαρτίας όργανο με το οποίο θέλουμε να αμαρτήσουμε. Αλλά, όπως φαίνεται, ευκολότερη και πλέον επιρρεπής είναι η αμαρτία με το νου μας, διότι την κάνουμε οπουδήποτε βρισκόμαστε.

Η όγδοη βαθμίδα της αμαρτίας είναι η επιτέλεσή της με το έργο. Όταν κάποιος δεν αγωνιστεί, όσο μπορεί, στις προηγούμενες φάσεις της αμαρτίας και επιτρέψει σ’ αυτήν να τον αιχμαλωτίσει νοερά, τότε οδηγείται σταθερά στην εκτέλεση της αμαρτίας και τελειώνει το έργο ψυχή τε και σώματι. Αυτό συμβαίνει όχι μόνο με την αμαρτία της οποιαδήποτε ακολάστου πράξεως, αλλά και με οποιαδήποτε άλλη, όπως της γαστριμαργίας, της φιλαργυρίας, του φόνου, της μέθης, της κλοπής και άλλων.

Η ένατη βαθμίδα είναι η εξοικείωση με την αμαρτία. Ένας έμπειρος Πνευματικός μπορεί να καταλάβει εύκολα, κατά την ώρα της εξομολογήσεως από το στόμα δηλ. του εξομολογούμενου, σε ποιά βαθμίδα της αμαρτίας εκείνος βρίσκεται. Διότι, εάν, επί παραδείγματι, αυτός τον ρωτήσει: «Αδελφέ, γιατί κάνεις το τάδε και το τάδε αμάρτημα; Εκείνος σίγουρα θα του απαντήσει: «Πάτερ, μου έγινε συνήθεια και αυτό» (είτε γίνεται λόγος περί πορνείας, κλοπής, ψευδορκίας και άλλης αμαρτίας). Στην περίπτωση αυτή μόνος του δείχνει το στάδιο της αμαρτίας στο οποίο βρίσκεται.

Η δέκατη βαθμίδα της αμαρτίας είναι η δημιουργία του πάθους λόγω της μεγάλης συνήθειας. Εδώ, σ’ αυτή τη βαθμίδα μπορεί ο κάθε Πνευματικός να γνωρίσει από την εξομολόγηση του χριστιανού σε ποιά αμαρτωλή κατάσταση βρίσκεται, διότι, εάν τον ρωτήσει: «Αδελφέ, γιατί δεν εγκαταλείπεις αυτή την αμαρτία; Γιατί π.χ. δεν αφήνεις την μέθη, το κάπνισμα ή οποιοδήποτε άλλο;» Και εκείνος απαντά: «Δεν μπορώ, πάτερ, διότι με κυρίευσε αυτό το πάθος, δώστε μου μία συμβουλή για να απαλλαγώ από το τάδε ή τάδε αμαρτωλό πάθος». Τότε ο Πνευματικός, μαθαίνοντας ότι αυτός είναι στην πλέον επικίν-δυνη και δύσκολη βαθμίδα, πρέπει να επιστρατεύσει όλη του την πνευματική τέχνη και επιμέλεια, για να τον απαγκιστρώσει από τα δεσμά της αμαρτίας, πράγμα που είναι βεβαίως δυσκολοκατόρθωτο, επειδή η συνήθεια γίνεται σ’ αυτόν δεύτερη φύση και αναγκάζει τον άνθρωπο να αμαρτάνει είτε το θέλει είτε δεν το θέλει. Διότι, εφ’ όσον είναι αιχμάλωτος της αμαρτίας και της συνήθειας στο κακό, συγχρόνως είναι και δούλος του διαβόλου.

(συνεχίζεται)