Υπέρβαση των σχημάτων του κόσμου

6 Μαΐου 2018

Γεμάτη στερεότυπα η ζωή του ανθρώπου. Γεμάτη από θεωρήσεις και πιστεύματα, που χωρίς να πολυσκέπτεται τα αποδέχεται παθητικά, είτε γιατί το κοινωνικό ή οικογενειακό περιβάλλον του τα καλλιέργει, είτε γιατί η καθημερινότητα ή η ανάγκη του τα επιβάλλει. Πολλές δε φορές, κατά τη διαδικασία δημιουργίας και επιβολής των στερεότυπων αυτών, αναζητείται η βοήθεια θεσμών, φορέων, συγγενών ιδεολογιών, ακόμη και της Εκκλησίας, σε μία προσπάθεια εκμετάλλευσης του κύρους και της διεισδυτικοτητάς της στον λαό.

Ποιο το πρόβλημα με τα στερεότυπα; Μα το γεγονός ότι λειτουργούν δογματικά και εγκλωβίζουν τη σκέψη, τυποποιώντας τη σε συγκεκριμένες παραμέτρους, πέραν των οποίων δεν μπορεί να επεκταθεί. Εκτός δε από τις αγκυλώσεις στον τρόπο του σκέπτεσθαι, τα στερεότυπα είναι υπεύθυνα και για την καλλιέργεια προκαταλήψεων και αποκλεισμών στην καθημερινότητα του ανθρώπου, που όχι μόνον επηρεάζουν τις διαπροσωπικές σχέσεις, αλλά και ευθύνονται είτε για την αποδόμηση, είτε για την καρκινωματική δυσμορφία του κοινωνικού ιστού.

Ο Χριστός ξεπερνά τα κοινωνικά στερεότυπα

Η συμπεριφορά του Χριστού όπως περιγράφεται στο σημερινό Ευαγγέλιο, είναι τουλάχιστον απρόσμενη και πρωτόγνωρη. Γι’ αυτό κι όσοι γίνονται κοινωνοί αυτών των ενεργειών του, κατά την περικοπή «θαυμάζουν», δηλαδή καταλαμβάνονται από εκπλήξη για το πρωτοφανές που διαδραματίζεται μπροστά στα μάτια τους, «κουμπώνονται» και περιμένουν εξηγήσεις εκεί που ενδεχομένως δεν χρειάζονται! Ποιοί «θαυμάζουν»; Όλοι όσοι αναφέρονται στη σημερινή περικοπή εκτός από τον Χριστό. «Θαυμάζουν» οι μαθητές, «θαυμάζει» η Σαμαρείτιδα, «θαυμάζουν» οι συμπατριώτες της… Γιατί;

Ο Χριστός ξεπερνά στερεότυπα και διαλύει προκαταλήψεις αιώνων! Αναιρεί στην πράξη έναν τρόπο σκέψης που φρόντιζε να καλλιεργεί τις διακρίσεις μεταξύ των ανθρώπων και, υψώνοντας φραγμούς, να μεθοδεύει την κατάργηση της αγάπης. Στο όνομα αυτής της αγάπης προς τον κάθε άνθρωπο, ο Θεός έρχεται και δρα έξω από κάθε καθωσπρεπισμό και κοινωνική συμβατικότητα. Τι κάνει;

Ο Χριστός «διαλέγεται» με τη Σαμαρείτιδα

Πρωτ’ απ’ όλα, διαλέγεται! Κάθεται και συζητά Αυτός, ο φημισμένος διδάσκαλος, ο αξιοσέβαστος και αποδεκτός από τη συντριπτική πλειοψηφία του λαού. Αντί να διεκδικεί τον εξουσιαστικό μονόλογο, το μονοφωνικό κήρυγμα, το απόλυτο της αυθεντίας, Αυτός συζητά και καταδέχεται ν’ ακούσει όχι μόνον απορίες, αλλά και αντιθέσεις και αμφισβητήσεις και αντιρρήσεις.

Έπειτα, καταδέχεται να συζητήσει με αλλόθρησκο! Οι Σαμαρείτες είχαν από καιρό διαφοροποιήσει την πίστη τους σε σχέση με τον ιουδαισμό, καθώς είχαν αποδεχθεί έντονα ειδωλολατρικά στοιχεία. Παρ’ ολ’ αυτά, ο μόνος κήρυκας της αληθείας δεν τους απορρίπτει, ούτε τους επιτιμά, αλλά τους φωτίζει και τους αποκαλύπτει εξίσου τη μοναδικότητα της πίστης.

Καταδέχεται να συζητήσει με αλλόφυλο! Την εποχή που, παρά τη ρωμαική κατάκτηση, οι διακρίσεις και οι αντιθέσεις μεταξύ των γειτονικών λαών γνώριζαν έξαρση, ο κατά το ανθρώπινο Ιουδαίος Χριστός συνομιλεί με τους κατεξοχήν εχθρούς.

Ναι, καταδέχεται να συζητήσει με αλλόφυλο! Όταν μία από τις ευχαριστίες που αναπέμπονταν τότε στην καθημερινή λατρεία της Συναγωγής ήταν «Ευλογητός ει, Κύριε (…), ότι ουκ εποίησάς με γυναίκα», ο Χριστός συνομιλεί με τη Σαμαρείτιδα. Όταν ύπηρχε παράγγελμα ραββινικό «Ας κατακαίωνται οι λόγοι του νόμου μάλλον παρά να διδασκωνται εις γυναίκας», ο Χριστός διδάσκει στη Σαμαρείτιδα θεολογία και την καθοδηγεί στην αλήθεια της πίστης.

Δοκιμάζει τις αντοχές των μαθητών του! Ενώ απορούν και παρατηρούν τον διάλογο, σιωπώντας ταυτόχρονα από διάκριση και σεβασμό στον Διδάσκαλο, ο Χριστός δεν τους εξηγεί τίποτε, ακριβώς γιατί δεν ύπηρχε τίποτε να εξηγήσει. Δεν ευθυνόταν Αυτός για τα κοινωνικά, φυλετικά, διαφυλικά και θρησκευτικά ακόμη στερεότυπα που η πονηρία και οι σκοπιμότητες του κόσμου τους είχαν καλλιεργήσει. Κι έτσι απλά, χωρίς ένα λόγο, τους οδηγεί στο να αναλογισθούν τι παράδειγμα τους δίνει και τους απελευθερώνει από όλα αυτά, αναδεικνύοντας την προτεραιότητα της διακονίας της αλήθειας και της αγάπης!

Αδελφοί μου, η υπέρβαση των όποιων σχημάτων του κόσμου αυτού είναι υποχρεωτική, αν θέλουμε να αποκτήσουμε «νούν Χριστού». Η απελευθέρωσή μας από στερεότυπα, προκαταλήψεις και συμβατικότητες είναι μονόδρομος στην προσπάθειά μας για την κατάκτηση της αγιότητας. Τελικά, η πνευματική λογική, η οποία «ουκ έστι εκ του κόσμου τούτου», είναι η μόνη σωτηρία για την επίλυση των όποιων προβλημάτων και του κόσμου τούτου!

πηγή:www.agiazoni.gr