Η σημασία των προσώπων και της ιστορίας τους στο Παπαδιαμαντικό διήγημα «Ο Γάμος του Καραχμέτη»

24 Ιουλίου 2018

Θεολογία και λογοτεχνία συνάπτονται κατά βάση στην ερμηνευτική διαδικασία‧ είναι και οι δύο ερμηνευτικές επιστήμες. Προκειμένου για τον Αλ. Παπαδιαμάντη η ερμηνευτική λειτουργία στο σχετικό διήγημα έχει να επιτελέσει διττό έργο: αφενός να προσδιορίσει το λογοτεχνικό και ιστορικό πλαίσιο εντός του οποίου κινείται ο συγγραφέας και αφετέρου να αναδείξει τις εμφανείς ή υπολανθάνουσες θεολογικές αλήθειες, οι οποίες επιδρούν αποφασιστικά στο έργο του. Αυτό, όμως, δε συνεπάγεται ότι η σχέση Θεολογίας και λογοτεχνίας είναι σχέση ταυτότητας. Όμως, η κοινή προσέγγιση των υπαρξιακών ζητημάτων διαθέτει, πρωτίστως, εκκλησιολογικό πρόσημο, εξαιτίας της κατάφασης του ανθρωπίνου προσώπου, ως ελεύθερης ύπαρξης στη βάση της Ευαγγελικής αγάπης, που είναι η πεμπτουσία της σωτηρίας [1]. Ο Παπαδιαμάντης, πράγματι, υπήρξε, πέραν του σπουδαίου λογοτέχνη και ένας διάκονος της Εκκλησίας του Χριστού.

Στο Α΄ κεφάλαιο της παρούσης εργασίας καταβάλλεται προσπάθεια, να αποτυπωθεί ο ρόλος της ιστορικότητας των δρώντων προσώπων στην εργογραφία του Πα-παδιαμάντη και ταυτόχρονα να δοθεί μία συνοπτική αντίληψη περί του ανθρώπου, υπό του πρίσματος της θεολογικής θεώρησης του συγγραφέα. Η διαρκής σύνδεση Θεολογίας και τέχνης στον Παπαδιαμάντη αποτέλεσε το θεμέλιο, ώστε να αναπτυχθεί ένας ιδιότυπος διάλογος, που προβάλλει και την ευθύνη του αναγνώστη.

Στο Β΄ κεφάλαιο αναλύεται, με οδηγό το διήγημα του Παπαδιαμάντη « Ο Γάμος του Καραχμέτη», η θεολογία του προσώπου, η οποία προβάλλεται, ως η κατεξοχήν οντολογική κατηγορία. Η ανάλυση περιλαμβάνει ορισμένες θεολογικές προεκτάσεις, που άπτονται του Ευαγγελικού νόμου της αγάπης, όπως αυτές ενεργοποιούνται στο οικείο πλαίσιο της κοινότητας. Ο πυρήνας της χριστιανικής οντολογίας, η σχέση ακτίστου-κτιστού, επικυρώνει τη θέση ότι το πρόσωπο είναι προϊόν ελευθερίας και όχι αναγκαιότητας. Μεθοδολογικά, όλες οι παρενθέσεις της εργασίας σχετίζονται με την βιβλιογραφική παραπομπή http://papadiamantis.net/Διηγήματα, όπου αναρτάται το σχετικό διήγημα.

Διαβάστε ολόκληρη τη μελέτη εδώ

 

1.  J. Zizioulas, Being as Communion. Studies in Personhood and the Church, στο «St Vladimir΄s Semi-nary Press» (Crestwood New York 1997) 49 κ. ε.