Αγία Μαρίνα Θησείου (Βυζαντινά αριστουργήματα της Αθήνας)

Ένας από τους ομορφότερους αναμφίβολα ναούς των Αθηνών κτισμένος σε ένα υποβλητικό αισηθητικά τοπίο, είναι ο ναός της Αγίας Μαρίνας του Θησείου. Ευρίσκεται στην συμβολή των οδών Πυγμαλίωνος και Αγίας Μαρίνας και αποτελούσε στο παρελθόν χώρος προσευχής των κυφορούντων γυναικών, για να έχουν ασφαλή και ανώδυνο τοκετό, αλλά και των μητέρων ευρύτερα, για την υγεία και προστασία των παιδιών τους.

Ως πρός την αρχιτεκτονική του τεχνοτροπία ο ναός ειναι σταυροειδής και υποβάλλει αισθητικά τον επισκέπτη, με τον μεγάλο κεντρικό τρούλο και τους άλλες τέσσερις μικρότερους στις γωνίες. Τα θεμέλια του ναού τέθησαν το 1922 και αποπερατώθηκε το 1927. Τα αρχικά σχέδια για τον ναό εκπονήθηκαν απο τον Ερνέστο Τσίλερ, αλλά τελικά προκρίθηκαν τα σχέδια του αρχιτέκτονα Αχιλλέα Γεωργιάδη. Όμως τις εντυπώσεις στο εξαίσιο τοπίο του λόφου των Νυμφών όπου βρίσκεται ο ναός της Αγίας Μαρίνας, κλέβει στην κυριολεξία το μικρό βυζαντινό εκκλησάκι – αφιερωμένο επίσης στην Αγία Μαρίνα – σμιλευμένο στον βράχο των Νυμφών, στην νοτιανατολική γωνία του μεταγενέστερου ναού. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ο ναός κτίστηκε μεταξύ του 11-ου και του 12-ου αιώνα και ο βράχος εξομαλύνθηκε αισθητικά με επιχρίσματα, ενώ παράλληλα αγιογραφήθηκε. Οι αρχαιολογικές έρευνες ανέδειξαν πέντε στρώματα επιχρισμάτων και παράλληλα τοιχογραφίες του 13-ου, του 17-ου και του 18-ου αιώνα. Οι τοιχογραφίες υπέστησαν μεγάλες φθορές προϊόντος του χρόνου. Οι πιο παλιές εξ΄ αυτών βρίσκονται στο ιερό βήμα, ήτοι η πλατυτέρα βρεφοκρατούσα, άγγελοι, καθώς και εικόνες των Αγίων Βασιλείου, Αγίου Γεωργίου κ.α.

Στην τοποθεσία που ανηγέρθη η παλιά εκκλησία, προϋφίστατο αρχαία υδατοδεξαμενή, της οποίας απεκαλύφθη το στόμιο, μέσω του οποίου έπαιρναν το νερό. Ο καινούριος ναός του 20-ου αιώνα είναι επενδυμένος με τοιχογραφίες του 1930, επιμελημένες κατά βάση απο τους ζωγράφους Κανδρή και Γραικό, οι οποίοι προσέδωσαν μια ξεχωριστή αισθητική τεχνοτροπία, εμπνευσμένη απο τις αντίστοιχες δυτικές. Το καλαίσθητο τέμπλο του ναού φιλοτέχνησε ο αρχιτέκτονας Γεώργιος Νομικός. Εξάλλου στο βόρειο τμήμα του ναού, έχουν ενσωματωθεί ορισμένες αποτοιχισμένες τοιχογραφίες της παλιάς εκκλησίας. Ένεκα της υψηλής αισθητικής και του γραφικού χαρακτήρα της Αγίας Μαρίνας, η εκκλησία προτιμάται κατά κόρον απο παλιούς Αθηναίους για τα μυστήρια του γάμου και των βαπτίσεων. Η Αγία Μαρίνα με το απαράμιλλο κάλλος της, στον αξεπέραστο αισθητικά για την πανοραμική του θέα λόφο των Νυμφών, αποτελεί ένα κόσμημα για την ορθόδοξη ταυτότητα της πόλης.