Οικολογικά κινήματα στην Ελλάδα

Η πρώτη εμφάνιση των οικολογικών κινημάτων γίνεται στην Ελλάδα κατά τον 19ο αιώνα και πιο συγκεκριμένα το 1830 την εποχή της βασιλείας του ΌΘωνα, μέσω προγραμμάτων για την καταπολέμηση των δασικών καταστροφών και την ανάπτυξη της γεωργίας. Κατά την περίοδο του 1920 μέχρι το 1930, δημιουργούνται τα πρώτα φυσιολατρικά και ορειβατικά σωματεία, όπως ο Ορειβατικός Σύλλογος Αθηνών και ο Ορειβατικός Σύλλογος Πατρών με απώτερο σκοπό να καταφέρουν να παρακινήσουν τους πολίτες ώστε να έρθουν πιο κοντά στην φύση. Το 1937 ψηφίζεται από την βουλή ο πρώτος ειδικός νόμος «περί εθνικών δρυμών», σύμφωνα με τον οποίο ιδρύονται πέντε εθνικοί δρυμοί στη χώρα μας και στην συνέχεια το 1951 έχουμε την ίδρυση της «Ελληνικής Εταιρίας Προστασίας της Φύσης», η οποία αποτελούσε την πρώτη οργάνωση για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. [50]

Στην Ελλάδα τα οικολογικά κινήματα δεν γνώρισαν εξ’ αρχής την ανάπτυξη την οποία είχαν αντίστοιχα κινήματα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, λόγο του εμφυλίου πολέμου αλλά και της παντελούς έλλειψης βιομηχανιών στην χώρα μας. Σημαντικό ρόλο στην καθυστέρηση της ανάπτυξης των οικολογικών κινημάτων είχε και η επιβολή της δικτατορίας κατά το διάστημα 1967 μέχρι και το 1974, διότι ο λαός ασχολήθηκε αποκλειστικά με τον αγώνα για την αποκατάσταση της δημοκρατίας, αφήνοντας τα υπόλοιπα θέματα που απασχολούσαν την τότε κοινωνία στο περιθώριο. Υπήρχαν όμως ορισμένες οργανώσεις οι οποίες εξέφραζαν την δυσαρέσκεια τους σε ορισμένες βιομηχανικές επενδύσεις χωρίς όμως να μπορούν να βρουν ανταπόκριση και από άλλους ανθρώπους. Ύστερα από την πτώση της δικτατορίες και την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην χώρα μας, η βιομηχανία ξεκίνησε σταδιακά να ανθίζει, με αποτέλεσμα να κάνουν δειλά την εμφάνιση τους οι πρώτες οικολογικές κινητοποιήσεις.

Μια εξ αυτών έλαβε χώρα στα Μέγαρα το 1973 και θεωρείται η πρώτη οικολογική κινητοποίηση που έγινε στην Ελλάδα. έπειτα ακολούθησαν αντίστοιχες κινητοποιήσεις το 1975 στην Πύλο, λόγω της διαρροής πετρελαίου στην θάλασσα από ένα εμπορικό πλοίο και το 1976 στα Σπάτα, λόγω της μεγάλης απαλλοτρίωσης, η οποία ήταν απαραίτητη για τη δημιουργία του αεροδρόμιου στην περιοχή. [51]

Με την πάροδο του χρόνου και την ανάπτυξη των οικολογικών καταστροφών η αριστερή οικολογική δράση ξεκινά να κάνει την εμφάνιση της στον πολιτικό ορίζοντα έχοντας αρκετά σοβαρές προτάσεις για τα οικολογικά προβλήματα, χωρίς όμως μεγάλη επιτυχία διότι ο δικομματισμός της εποχής δεν επέτρεψε την ανάπτυξη της. Ύστερα από χρόνια όμως την δεκαετία του 1980 έχουμε την πρώτη πολίτικη παράταξη τους «οικολόγους – εναλλακτικούς», οι οποίο καταφέρνουν να εκλεγούν στην βουλή το 1989. [52]

Τέλος σημαντική είναι η αναφορά στις δέκα πιο γνώστες για το έργο τους περιβαλλοντικές οργανώσεις της χώρας μας οι οποίες είναι, η WWF ΕΛΛΑΣ, ο Αρκτούρος, η Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία, η Ελληνική Εταιρία για την Πρόστασα του Περιβάλλοντος και της πολίτικης κληρονομίας, η Μεσόγειος ΣΟΣ, η Εταιρία για την μελέτη και την προστασία της μεσογειακής φώκιας, ο Σύλλογος για την προστασία της θαλάσσιας χελώνας, η GREENPEACE και η Νέα Οικολογία, οι οποίες έχουν βοηθήσει στην αποκατάσταση των οικολογικών ισορροπιών.

Εν κατακλείδι τα οικολογικά κινήματα στην χώρα μας μπορεί να μην έχουν καταφέρει να γνωρίσουν σπουδαία απήχηση, όμως με την σειρά τους έχουν καταφέρει να βάλουν το λιθαράκι τους στον αγώνα της ευαισθητοποίησης του λαού όσων αφορά τα περιβαλλοντικά προβλήματα και στον ακόμη πιο δύσκολο αγώνα, ο οποίος είναι η σωτηρία του πλανήτη από τις οικολογικές καταστροφές που συνεχώς αυξάνονται.

Διαβάστε ολόκληρη τη μελέτη εδώ

Παραπομπές:

50. Κωνσταντίνα Σκαναβή, Μάθημα: «Περιβαλλοντική επικοινωνία και εκπαίδευση, Διάλεξη 1», http://www1.aegean.gr/environment/environmental-education/introgrnew1.htm,
Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Αγωγής και Επικοινωνίας.
51. Χριστόφορος Ορφανίδης, Το οικολογικό κίνημα στην Ελλάδα: συλλογή κείμενων για την μέχρι τώρα πορεία το παρόν και το μέλλον του, εκδ. Μετά τη βροχή, Αθήνα 1987, σελ. 12.
52. Ρωμανός Καραντώνας, «Οικολογικά κινήματα. Παρουσίαση και κριτική θεώρηση από άποψη ορθόδοξης οικολογικής ηθικής», Μεταπτυχιακή εργασία, Α.Π.Θ Θεολογικής σχολής Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής θεολογίας, Θεσσαλονίκη 2016, σελ. 42.