Επιβεβαίωση μιας λαϊκής παράδοσης: Ο Απ. Παύλος πέρασε από τη Νικόπολη

30 Ιουνίου 2015
[Προηγούμενη δημοσίευση: http://bitly.com/1LC2bQx]
  1. Μετά από αυτά, με βάση τα στοιχεία που έχομε υπ’ όψη μας, συμπεραίνομε ότι:

Μετά την απελευθέρωσή του (64 μ.Χ.) ο Παύλος επήγε στην Ισπανία.

Από την Ισπανία επήγε στην Κρήτη. Από την Κρήτη επήγε στην Έφεσο. Από την γειτονική πόλη Λαοδίκεια της Φρυγίας έγραψε την προς Τιμόθεον Α΄ επιστολή (65 μ.Χ.). Από εκεί μετά σύντομη διέλευση από την Μίλητο, επήγε στην Κόρινθο. Και από την Κόρινθο στην Μακεδονία. Και από την Μακεδονία έγραψε την προς Τίτον επιστολή του (65 μ.Χ). Και συνεπώς μόνο από Μακεδονία, είναι και ιστορικά δεκτό να λέμε ότι, επήγε στην Νικόπολη.

Πηγή: www.archaiologia.gr

Πηγή: www.archaiologia.gr

β. Σε ανάλογα συμπεράσματα κατέληξαν και άλλοι μεγάλοι ερμηνευτές – ερευνητές των Γραφών, σε μελέτες τους γύρω από τις Ποιμαντικές Επιστολές:

  • Οι Η. Conzelmann- Μ. Dibelius μας το ξεκαθαρίζουν. Μία είναι η Νικόπολις, για την οποία μιλάει το Τίτ. 3,12: η Νικόπολη της Ηπείρου. Και το τονίζουν: είναι η μόνη πιθανή εκδοχή· η μόνη που στέκει.
  • Ο J. Ν. D. Kelly θεωρεί την εκδοχή αυτή ως μόνην probable (=μόνη δυνατή, μόνη άξια αποδοχής).
  • Ο P. Dornier την βλέπει όχι απλά πιθανή, αλλά σαν σίγουρη (sure).

Η διέλευση του αγιου αποστόλου Παύλου από την Νικόπολη, λέει ο Λ. Τ. Hanson, είναι όχι απλά μία ιστορική παράδοση, αλλά μία ελεγμένη και αξιόπιστη παράδοση (wohl glaublich).

Γ. Έτσι ελέγχεται αβάσιμη η άποψη του Warnecke, ότι ο Παύλος κατά την μεταφορά του από την Καισάρεια της Παλαιστίνης στην Ρώμη (φθινόπωρο-χειμώνας 59-60 μ.Χ.) προσάραξε και στη Νικόπολη. Και δεν απομένει σε μας, παρά να προσυπογράψωμε την επισήμανση του L. Oberlinner, ότι «μόνο μία μετά το κεφ. 28 των Πράξεων αποστολική δραστηριότητα του Παύλου εξηγεί τις Ποιμαντικές Επιστολές». Την εκδοχή αυτή υποστηρίζει και ο Ε. Ε. Ellis.

δ. Μετά την επίσκεψή του στην Νικόπολη ευρίσκεται πάλι στην Ρώμη δέσμιος. Από την Ρώμη γράφει την Β΄ προς Τιμόθεον επιστολή του (66 μ.Χ.), που είναι γεμάτη πληροφορίες για την μεταξύ των δύο επισκέψεών του στην Ρώμη περίοδο δράσης του (64-66 μ.Χ.).

* * *

Συμπέρασμα

Όλα αυτά (που είπαμε πιο πάνω) μαρτυρούν, ότι ο απόστολος Παύλος επήγε στην Νικόπολη και επέρασε εκεί τον χειμώνα 65-66 μ.Χ.

Παρ’ όλα αυτά μερικοί επιμένουν στο ερώτημα: Άραγε υλοποιήθηκε το πρόγραμμα; Η μήπως και «ενέκοψεν αυτόν ο σατανάς», όπως είχε συμβή άλλοτε, τότε που εσκόπευε να πάει στην Θεσσαλονίκη (Α’ Θεσσαλ. 2:18);

Την όποια έλλειψη των όποιων ο καθένας μπορεί να επιθυμεί μαρτυριών συμπληρώνει η τοπική παράδοση, που έμεινε στην συνείδηση του λαού της Ηπείρου 2000 χρόνια απαραχάρακτη. Και, αντίθετα στις κατά καιρούς απόψεις των επιστημόνων ερμηνευτών, τονίζει ότι το πρώτο κήρυγμα του αποστόλου Παύλου στον δρόμο του για την Νικόπολη έγινε στο «λιθάρι» (15 χιλιόμετρα ανατολικά της Νικόπολης) σε τόπο που δεν είναι δυνατή ούτε και ακούσια προσάραξη πλοίου· σε τόπο, που ήταν και είναι αγροτικός· γή ακαλλιέργητη· και, σε μεγάλη απόσταση ελώδης.

Το Λιθάρι δεν είναι ένα κάποιο μέρος με μία εκκλησία προς τιμήν του απ. Παύλου και με ένα κάποιο λαϊκό προσκύνημα! Αυτά είναι δυνατό να συμβούν παντού. Για το Λιθάρι είναι απόλυτα σαφής η τοπική λαϊκή παράδοση, ότι εκεί, ερχόμενος από την Μακεδονία και πριν φθάσει στην Νικόπολη, έγινε το πρώτο κήρυγμα του αποστόλου για τον Χριστό· και εκεί εδημιουργήθηκε η «απαρχή» της Ηπείρου. Κάποιοι από τους εκεί ακροατές του (πόσοι να ήσαν άραγε όλοι-όλοι; τρείς; πέντε;) επίστευσαν στον Κύριο της Δόξης.

Τελικό συμπέρασμα:

Απ’ όλα όσα είπαμε, για μια ακόμη φορά τεκμηριώνεται, ότι οι παλαιές λαϊκές παραδόσεις έχουν πολύ ισχυρό πυρήνα ιστορικής αλήθειας. Για ανάλογη περίπτωση ο G. G. Findlay παρατηρεί: here tradition should be at its strongest.

Τα τάχα πορίσματα μερικών περί διά θαλάσσης κατά την πορεία προς Ρώμη, σε συνδυασμό με την προσάραξη στην Μελίτη, διέλευση, ή και μή, του αποστόλου Παύλου και από την Νικόπολη, είναι συσχετισμοί αστήρικτοι.

Έτσι, σαν η μόνη σωστή και η μόνη δυνατή περίπτωση μας απομένει, ότι ο απόστολος επήγε στην Νικόπολη από την Θεσσαλονίκη διά ξηράς, ακολουθώντας ένα από τους δρόμους που οδηγούν και σήμερα από την Θεσσαλονίκη στα Ιωάννινα και από εκεί στην Νικόπολη.

Σημειώνομε εδώ ως εκ περισσού, ότι – κατά εκδοχή υποστηρίζει και ο πολύς W. Μ. Ramsay- ο Παύλος συνελήφθη στην Νικόπολη, εκεί εκήρυττε την απαγορευμένη θρησκεία του Ιησού και εστάλη στην Ρώμη, όπου και έλαβε το 67 μ.Χ. τον στέφανο του μαρτυρίου.

(Εισήγηση στο Β’ Διεθνές Συμπόσιο για την Νικόπολη του Ιδρύματος «Ακτία Νικόπολις», 11/9/2002)
Πηγή: Ημερολόγιον 2015, Αφιέρωμα στα 150 χρόνια από της ιδρύσεως της τοπικής μας Εκκλησίας, Ιερά Μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης, Πρέβεζα 2015