Τιμώντας τη μνήμη του διεθνώς καταξιωμένου συντηρητή έργων τέχνης Τάσου Μαργαριτώφ

Έκθεση με τίτλο «Τάσος Μαργαριτώφ (1925-2014): ο άνθρωπος, ο πρωτοπόρος συντηρητής, ο δάσκαλος» πραγματοποιείται στο χώρο των περιοδικών εκθέσεων του Αθανασάκειου Αρχαιολογικού Μουσείου Βόλου. Η έκθεση είναι αφιερωμένη στη ζωή και τη δράση του περιώνυμου  Έλληνα συντηρητή Τάσου Μαργαριτώφ και θα ολοκληρωθεί τέλη Ιουλίου, μετά από μια πεντάμηνη επιτυχή παρουσία.

Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Μαγνησίας και ο νεοσύστατος τομέας Έρευνας, Διαχείρισης και Συντήρησης Μνημείων και Κειμηλίωντης Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών της Ι. Μ. Δημητριάδος, εκπληρώνοντας το οφειλόμενο ηθικό χρέος, ανέλαβαν τη συνδιοργάνωση της έκθεσης αυτής τιμώντας τη μνήμη του διεθνώς καταξιωμένου συντηρητή έργων τέχνης, στο χώρο και τον τόπο που υπηρέτησε, εποπτεύοντας τα έργα συντήρησης των αρχαιολογικών ευρημάτων περιοχών της κεντρικής Ελλάδας μεταξύ αυτών και της Μαγνησίας.

Ο Τάσος Μαργαριτώφ με το λόγο και τη δράση του «γύρισε σελίδα» στην ιστορία της συντήρησης έργων τέχνης, την οποία από εμπειροτεχνική ενασχόληση ανέδειξε σε επιστημονική ειδικότητα. Αυτή ακριβώς τη διάσταση επιχειρεί να αναδείξει η έκθεση μέσα από 15 συνολικά εποπτικές πινακίδες που «αφηγούνται» τη ζωή, τις σπουδές, τα μεγάλα επιτεύγματα και τις σημαντικότερες στιγμές του πολύπλευρου έργου του Τ. Μαργαριτώφ, αξιοποιώντας πρωτότυπο φωτογραφικό υλικό και έγγραφα από τα αρχεία του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου, των συντηρητών Δημήτρη και Γιούλικας Ζαχαρίου και της οικογένειας Μαργαριτώφ.

Ειδικότερα, στις τέσσερις συνολικά θεματικές ενότητες της Έκθεσης, αναδεικνύονται το πρόσωπο αλλά και το πρωτοπόρο πνεύμα του Τάσου Μαργαριτώφ, η ερευνητική του ικανότητα, η εφευρετικότητα και η τεχνολογική του επάρκεια που τον οδήγησαν σε μεγάλα επιτεύγματα, όπως ο αποχωρισμός επάλληλων ζωγραφικών στρωμάτων στον ίδιο φορέα και η επινόηση  ενός συστήματος συσκευασίας για την ασφαλή μεταφορά έργων τέχνης. Αναδεικνύονται, επίσης, οι  μεγάλοι σταθμοί της επαγγελματικής του πορείας (Σινά, Θήρα, Λευκαντί Ευβοίας, Βεργίνα), ενώ χωριστή ενότητα αφιερώνεται στη συντήρηση μνημείων και έργων τέχνης στη Μαγνησία και ειδικότερα στα αρχαιολογικά ευρήματα του τάφου της νεαρής Φεραίας κόρης, τα οποία εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου.

Επισημαίνεται τέλος,  η προσφορά του στην εκπαίδευση και κατάρτιση νέων συντηρητών, η οποία ξεκίνησε το 1969 με τη λειτουργία της πρώτης σχολής συντηρητών στο Κεντρικό Εργαστήριο Συντήρησης του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου και συνεχίστηκε μέχρι το τέλος της ζωής του στο Τμήμα Συντήρησης της Σχολής Αγιογραφίας «Διά χειρός» της Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος.

Το γενικό συντονισμό της Έκθεσης είχαν οι αρχαιολόγοι Ελισάβετ Νικολάου (αν. Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας) και Αιμιλία Καλογιάννη, και η θεολόγος-βυζαντινολόγος Μαρία Νάνου (Διευθύντρια του Τομέα Έρευνας, Διαχείρισης και Συντήρησης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων και Κειμηλίων της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου), η οποία είχε και την ευθύνη της επιμέλειας της Έκθεσης.

Με την πρόθυμη συνεργασία της Προϊσταμένης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας Ανθής Μπάτζιου-Ευσταθίου η Έκθεση παρατάθηκε μέχρι το τέλος Ιουλίου, προσελκύοντας μέχρι σήμερα μεγάλο αριθμό επισκεπτών. Ιδιαίτερη ομάδα αποτέλεσαν οι επισκέπτες μαθητές σχολείων του Βόλου και άλλων περιοχών, οι οποίοι όχι μόνο περιηγήθηκαν στην έκθεση, αλλά και συμμετείχαν στις εκπαιδευτικές δραστηριότητες με αντικείμενο τη συντήρηση έργων τέχνης, που πραγματοποιήθηκαν με την ευθύνη και την εμψύχωση της συντηρήτριας Μάνιας Μαργαριτώφ-Κονταράτου.

Κι αν τα λόγια των μαθητών, όπως η φράση «ακούγοντας τον όρο συντήρηση η εικόνα που μας έρχεται πλέον στο μυαλό είναι η μαγεία που μπορεί να κρύβει αυτός ο θαυμαστός κόσμος», φτάνουν ως τις γειτονιές των αγγέλων, ένα πράγμα είναι σίγουρο: η χαρά και η ανάπαυση της ψυχής του αείμνηστου Τάσου Μαργαριτώφ.