Τα όρια που πρέπει να βάζει ο δάσκαλος στην τάξη

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=181218]

β) Να έχετε σύστημα, μέθοδο και τάξη και να τα τηρείτε: Να έχετε σύστημα και μέθοδο για όλες τις βασικές δραστηριότητες της τάξης. Πώς θέλετε να μπαίνουν οι μαθητές στην τάξη. Πώς να βγαίνουν. Πώς να μοιράζεται το υλικό, πώς να συλλέγονται οι εργασίες. Πώς να διαχειρίζεστε τον χρόνο. Αν βάλετε εργασία στο σπίτι, πρέπει να την ελέγχετε και να έχετε εκ των προτέρων αποφασίσει τι να κάνετε αν δεν την έχει διεκπεραιώσει ο μαθητής. Υπάρχουν κι άλλα παραδείγματα ασφαλώς. Το σημαντικό είναι ότι αν έχετε απλούς και αποτελεσματικούς τρόπους για να αντιμετωπίζετε την συνηθισμένη ροή της δουλειάς σας, τότε σαν καλοί μάνατζερ θα έχετε αποδεσμεύσει τους εαυτούς σας, ώστε να μπορείτε να χειριστείτε κάτι δύσκολο ή απρόοπτο αν προκύψει.

Συχνά η ανησυχία της τάξης σχετίζεται με το γεγονός ότι ο δάσκαλος δεν εργάζεται μεθοδικά και με σύστημα. Δεν έχει σχεδιασμό. Έτσι, επί της ουσίας, δεν διευθύνει την τάξη του, αλλά απλώς αντιδρά σε ό,τι συμβαίνει. Σχεδόν δεν θα του περισσεύει χρόνος ή ενέργεια για να επιληφθεί θέματα συμπεριφοράς των μαθητών του.

Να έχετε σχεδιασμό. Μην αφήνετε τίποτα στην τύχη του.

γ) Να σαρώνετε την τάξη με το βλέμμα σας: Όταν στην τάξη γίνεται φασαρία, ο δάσκαλος συχνά βάζει τις φωνές, χτυπά το χέρι του στην έδρα κλπ, με αποτέλεσμα η κατάσταση να μην διορθώνεται ή κι αν διορθωθεί για λίγο θα επανέλθει γρήγορα στην προηγούμενη ένταση. Ο δάσκαλος φαίνεται να έχει όλη την τάξη απέναντί του.

Τι μπορείτε να κάνετε: Στέκεστε στη μέση της τάξης, και κοιτάτε τους μαθητές. Σαρώνετε με το βλέμμα σας όλους και τους παρατηρείτε. Αν ένας μαθητής πεταχτεί να ρωτήσει κάτι σε αυτό το σημείο, του απαντάτε «Δεν μπορώ τώρα, πρέπει να ησυχάσει όλη η τάξη». Αυτό είναι κρίσιμο σημείο. Αρνηθείτε την όποια βοήθεια σε οποιονδήποτε μέχρις ότου η τάξη ησυχάσει. Τους δείχνετε έτσι ότι είστε αποφασισμένοι να τους παρακολουθείτε άγρυπνα μέχρις ότου ησυχάσουν. Αυτό θα πάρει λίγο χρόνο, αλλά τελικά η τάξη θα ηρεμήσει.

δ) Προφυλάξτε τη σημαντικότερη περιουσία σας: Για τους δασκάλους, η φωνή σας είναι η μεγαλύτερη περιουσία σας. Πρέπει να κάνετε ό,τι μπορείτε για να την προστατέψετε. Οι δάσκαλοι δεν πρέπει ούτε καν να φωνάζουν. Οι περισσότεροι όμως μιλούν πολύ. Γιατί οι περισσότεροι νομίζουν ότι διδασκαλία είναι να μιλάς διαρκώς. Η ομιλία είναι ζωτικό μέρος της δουλείας σας αλλά είναι μόνο ένα κομμάτι της δουλειάς.

Οι παλιότεροι δάσκαλοι γνωρίζουμε ότι πρέπει να οργανώνουμε έτσι τα πράγματα ώστε να μη μιλάμε πολύ διότι τότε, οι μαθητές βρίσκονται σε μια σχεδόν παθητική κατάσταση. Δεν μαθαίνουν, διότι δεν πράττουν!

Ο δάσκαλος βάζει τους μαθητές να εργάζονται και ο ίδιος κυκλοφορεί ανάμεσά τους, παρατηρεί, σχολιάζει, καθοδηγεί, και κυρίως ακούει και βλέπει αν έχουν κατανοήσει την ύλη. Μιλάει πολύ λίγο.

Εκπαιδευτείτε στο να χρησιμοποιείτε τον λόγο και τη φωνή σας στρατηγικά.

ε) Αντιμετωπίστε αποφασιστικά τα προσωπικά σχόλια: Η μαθήτριά σας η Ελπίδα σας κάνει ένα προσωπικό σχόλιο μπροστά σε όλη την τάξη: «Κυρία, αυτό το φόρεμα σας δείχνει πιο χοντρή». Δεν θα σας πρότεινα να γελάσετε, ίσως κάποια επί πλέον παιδιά να έμπαιναν στο ανόητο αυτό παιχνίδι. Ούτε να αντιδράσετε υπερβολικά γιατί θα ξεσηκώνατε άσκοπα την τάξη. Θα μπορούσατε να απαντήσετε ήρεμα, σταθερά και κοιτώντας το παιδί πάντα στα μάτια: «ΟΚ, σε άκουσα, είμαι ευχαριστημένη γενικά με την απόδοσή σου στο μάθημά μου, αλλά αυτά τα σχόλια ξεπερνούνε τα όρια και δεν τα θέλω».

Έτσι, πολύ σοβαρά και πολύ σύντομα τελειώνετε την κουβέντα επιστρέφετε στο μάθημα, έχοντας δείξει ότι δεν το ανέχεστε, έχοντας δηλαδή βάλει το όριό σας, και έχοντας κρατήσει τον έλεγχο της τάξης.

στ) Επαναλαμβάνετε τα βασικά: Ρώτησαν ένα ηλικιωμένο Γιαπωνέζο δάσκαλο Judo, πώς έγινε εξπέρ στην τέχνη του και αυτός απάντησε: Με τρία πράγματα. 1. Τα βασικά,  2. Τα βασικά, 3. Τα βασικά. Πολλές φορές με τις εξεζητημένες τεχνικές διαχείρισης της συμπεριφοράς, ξεχνάμε την σημασία των βασικών της εκπαίδευσης.

[Συνεχίζεται]