Εν Πόντω

10 Απριλίου 2014

«Η Ρωμανία ’πέρασεν
η Ρωμανία ’πάρθεν
Η Ρωμανία κι αν ’πέρασεν
ανθεί και φέρει κι άλλο».

O choros ton mahairion

Ο χορός των μαχαιριών. Τραπεζούντα, © Συλλογή Στέργιος Θεοδωρίδης

Στο Κεντρικό κτήριο του Μουσείου Μπενάκη, εγκαινιάστηκε η έκθεση επιστολικών δελταρίων, με θέμα τη ζωή στην περιοχή του Πόντου το διάστημα 1890-1920, τα οποία προέρχονται από την ιδιωτική συλλογή του Στέργιου Π. Θεοδωρίδη.  Η έκθεση θα παραμείνει ανοικτή έως τις 25 Μαΐου 2014.

Trapezounta. Teleti ton Theofanion stin paralia

Τραπεζούντα. Τελετή των Θεοφανείων στην παραλία. © Συλλογή Στέργιος Θεοδωρίδης

 

 Η έκθεση χωρίζεται σε οκτώ ενότητες. Στις πρώτες τέσσερεις, παρουσιάζονται απόψεις των σημαντικότερων πόλεων της περιοχής: Τραπεζούντα, Σαμψούντα, Κερασούντα και μικρότερων περιφερειακών: Ερζερούμ, Αμάσεια, Σινώπη, Κοτύωρα, Ινέπολη κ.α. Στη συνέχεια, η θρησκευτική ζωή, ο πολιτισμός, η παιδεία και η καθημερινή ζωή, ολοκληρώνουν την περιήγηση, εκεί όπου συμπαγείς ελληνικοί πληθυσμοί ήκμασαν για αιώνες. 

Anaministiki cardpostal apo tin Trapezounta

Αναμνηστική καρτποστάλ από την Τραπεζούντα, © Συλλογή Στέργιος Θεοδωρίδης

 

 Τα επιστολικά δελτάρια φέρουν τίτλους στα γαλλικά, όπως συνηθιζόταν εκείνη την εποχή, ενώ μπορούμε να διακρίνουμε ευχές γραμμένες στην καθαρεύουσα. Μοναδικά έγγραφα, φωτογραφίες και πανοράματα, συμπληρώνουν τα επιστολικά δελτάρια και γίνονται μάρτυρες του αγώνα των Ποντίων, να βελτιώσουν τη ζωή τους και να διατηρήσουν τη γλώσσα και τα έθιμά τους, σε έναν τόπο που πολύ συχνά μετατράπηκε σε πεδίο μαχών, ανάμεσα σε μεγάλες αυτοκρατορίες, την Οθωμανική και τη Ρωσική. Πρόκειται για μία συλλογή, που συγκροτήθηκε μετά από επίμονες και επίπονες προσπάθειες είκοσι ετών και αναφέρεται στην κοινωνική, πολιτιστική, εμπορική και καθημερινή ζωή του Πόντου.  Ενδεικτικό της αγάπης του συλλέκτη για τον Πόντο και την ιστορία του, είναι το γεγονός ότι ενώ θα μπορούσε να εμπορευτεί τη συλλογή του, την οποία απέκτησε με κόπους και έξοδα, εκείνος επιλέγει να την μοιράζεται με το κοινό.

Kataskevi katoikias sto chorio Polita, konta stin Trapezounta

Kατασκευή κατοικίας στο χωρίο Πολίτα, κοντά στην Τραπεζούντα, © Συλλογή Στέργιος Θεοδωρίδης

 

 Το ιστορικό και λαογραφικό ενδιαφέρον της έκθεσης, θα συμπληρώσει μία παράλληλη εκδήλωση, η οποία θα γίνει την Πέμπτη 24 Απριλίου, στις 19:30, στο Αμφιθέατρο του Κεντρικού κτηρίου του Μουσείου Μπενάκη (Κουμπάρη 1), με τίτλο: «Ο πολιτισμός του Πόντου» και ομιλητές, την Έλσα Μπαλφούσια – Γαλανίδου: «Οι έλληνες του Πόντου και η λαογραφία», τον Κωστή Δρυγιαννάκη: «Όψεις της ποντιακής μουσικής στη δισκογραφία», τον Vahit Tursun: «Τα ρωμέικα της Ανατολής πεθαίνουν» και τον Νίκο Ζουρνατζίδη: «Χοροί του Πόντου. Οσμώσεις-αλληλεπιδράσεις».

Sinopi. Apopsi tis polis me to Byzantino kastro.

Σινώπη. Άποψη της πόλης με το βυζαντινό κάστρο. © Συλλογή Στέργιος Θεοδωρίδης

 

 Στο πλαίσιο της έκθεσης Εν Πόντω Συμβολή στη μνήμη, επιστολικά δελτάρια 1890-1920 που φιλοξενείται στο Μουσείο Μπενάκη, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να ξεναγηθεί στην έκθεση από τον συλλέκτη Στέργιο Θεοδωρίδη και την επιμελήτρια του Φωτογραφικού Αρχείου του Μουσείου Μπενάκη, Γεωργία Ιμσιρίδου.

 

Κατερίνα Χουζούρη