H Λήμνος εόρτασε τον Άγιο Σώζοντα

Το Προσκύνημα του Αγίου Σώζοντος, πολιούχου και προστάτου της νήσου Λήμνου, βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο της νήσου στο χωριό Φυσίνη, σε μία μαγευτική παραλία, που απέχει από την πρωτεύουσα Μύρινα περίπου 45 χιλιόμετρα.

 Η ευλάβεια των Λημνίων για τον Άγιο αείποτε ήταν μεγάλη και προς τούτο είναι η μεγαλύτερη θρησκευτική πανήγυρη του νησιού. Πολλοί εκ των Λημνίων φέρουν το όνομα ΣΩΖΩΝ, ενδεικτικό της ευλάβειας και της τιμής πρός τον Άγιο.

Σύμφωνα με την τοπική παράδοση ο ναός κτίστηκε σε αυτή την θέση έπειτα από υπόδειξη του ιδίου του Αγίου με θαυματουργό τρόπο. Στην περιοχή που βρίσκεται σήμερα ο ναός υπήρχε ένα αγίασμα, ένα πηγάδι με γλυκό νερό, το οποίο βρίσκεται στο επίπεδο της θάλασσας. Εκεί κοντά ένας χωρικός βρήκε μια παλαιά εικόνα του Αγίου Σώζοντος. Την έφερε στο χωριό, αλλά το άλλο πρωί η εικόνα βρέθηκε πάλι στο ακρωτήρι κοντά στο αγίασμα.

Αυτό επαναλήφθηκε αρκετές φορές, όσπου ο Άγιος παρουσιάστηκε σε κάποιον ευσεβή βοσκό και του υπέδειξε τον τόπο όπου ήθελε να χτίσουν εκκλησία και να τοποθετήσουν την εικόνα του. Συγκεκριμένα, του είπε να ξεκινήσει το πρωί, όπως κάθε μέρα, να πάει προς τη μάντρα του και εκείνος θα τον καθοδηγήσει. Έτσι και έκανε, όμως τότε ένα παράξενο φαινόμενο συνέβη. Όπως περπατούσε, πίσω του ήταν νύχτα και μόνο μπροστά του, στο δρόμο προς το ακρωτήρι, ήταν ημέρα. Ακολουθωντας λοιπόν το θαυματουργό μήνυμα του Αγίου έφτασε στο ακρωτήρι, στον τόπο όπου κάθε μέρα βρισκόταν η εικόνα και εκεί το φαινόμενο σταμάτησε. Κατάλαβε λοιπόν ότι αυτό ήταν το μέρος, όπου ο Άγιος ήθελε να χτιστεί ο ναός. Εκεί έκτισε ένα εκκλησάκι αφιερωμένο στον Άγιο.

Ο θαυματουργικός τρόπος, με τον οποίο ο Άγιος υπέδειξε τη θέση του ναού, έγινε γνωστός σε όλη τη Λήμνο, νε αποτέλεσμα πλήθος προσκυνητών να συρρέουν στη γιορτή του, στις 7 Σεπτεμβρίου και σταδιακά να καθιερωθεί τριήμερο παλλημνιακό πανηγύρι. Από την παραμονή πλήθη πιστών συνέρρεαν από όλα τα χωριά. Άλλοι φιλοξενούνταν σε σπίτια γνωστών τους στο γειτονικό χωριό Φυσίνη και άλλοι κοιμόντουσαν στα κελιά γύρω από το ναό. Το βράδυ, γινόταν ο εσπερινός και στη συνέχεια ακολουθούσε γλέντι με λύρες και βιολιά. Ανήμερα, μετά την πανηγυρική θεία Λειτουργία και τη λειτανεία της εικόνας του Αγίου, το γλέντι συνεχιζόταν ως το άλλο πρωί. Την επόμενη μέρα σιγά – σιγά οι προσκυνητές αναχωρούσαν με τα ζώα τους για τα χωριά τους.

Το εκκλησάκι του Αγίου Σώζοντος υπάρχει τουλάχιστον από τις αρχές του 16^ου αιώνα στη ΝΑ Λήμνο. Παλαιότερα στη θέση αυτή υπήρχε και κάποιο μικρό φρούριο, ερειπωμένο ήδη το 1572. Στο σημερινό ναό τα παλαιότερα στοιχεία που υπάρχουν είναι κάποιες εικόνες του 19^ουαιώνα.

Όταν ανέλαβε τη διαποίμανση της Ιεράς Μητροπόλεως Λήμνου και  Αγίου Ευστρατίου ο νυν Μητροπολίτης κ,κ, Ιερόθεος, ο τόπος ήταν έρημος, ο Ναός ετοιμόρροπος, τα δε παρακείμενα κελιά κατεστραμμένα. Ο χρόνος είχε συντελέσει την καταστροφή και ούτως εχόντων των πραγμάτων ανελήφθη προσπάθεια ανακαινίσεως των πάντων.

Όλα τα έργα το Ιερού Προσκυνήματος είναι δωρεές ευλαβών Λημνίων, οι οποίοι αναγνωρίζουν την αείποτε προστασία του Αγίου σε κάθε περίσταση ανάγκης των κατοίκων, με κορυφαία προστασία του στην απελευθέρωση του νησιού. Πολλά είναι τα θαύματα του Αγίου που αναφέρονται από τον ευσεβή λαό της Λήμνου στο πέρασμα του χρόνου. Άλωστε είναι κοινός λόγος στη Λήμνο το απόφθεγμα  << Σώζων Λήμνον έσωσε>> .

(απόσπασμα από την ειδική έκδοση της Ιεράς Μητροπόλεως Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου << ΕΙΣ ΤΙΜΗΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗΝ……..>>.