«Το Χρονικό της Κύπρου»

10 Σεπτεμβρίου 2014

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης σε συνεργασία με το Θεατρικό Εργαστήρι του Πανεπιστημίου Κύπρου παρουσιάζουν τη θεατρική παράσταση «Το Χρονικό της Κύπρου», του Λεοντίου Μαχαιρά, στο αίθριο του ΜΙΕΤ, Θουκυδίδου 13, στην Πλάκα την Παρασκευή 19 και το Σάββατο 20 Σεπτεμβρίου 2014, στις 8:30 το βράδυ.

Πρόκειται για το σημαντικότερο αφηγηματικό κείμενο της μεσαιωνικής και νεότερης κυπριακής γραμματείας, γραμμένο τον 15ο αιώνα, του οποίου ο πλήρης τίτλος είναι: «Εξήγησις της γλυκείας χώρας Κύπρου, η οποία λέγεται Κρόνικα, τουτέστιν Χρονικόν». Ο συγγραφέας του, ένας γηγενής Έλληνας της Κύπρου ο οποίος κατείχε σημαντική θέση στη διοικητική μηχανή των Λουζινιανών, περιγράφει μια κρίσιμη και πολυτάραχη περίοδο της ιστορίας της Κύπρου, κατά την οποία Σταυροφόροι, Ναΐτες, Φράγκοι, Ενετοί, Γενουάτες, Σαρακηνοί και Καταλανοί διεκδικούσαν την κυριαρχία του νησιού. Σκοπός του είναι η καταγραφή και διάσωση των ιστορικών γεγονότων. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Χρονικό ξεκινά με επίκληση από τον συγγραφέα του ονόματος του τριαδικού Θεού, για να τον βοηθήσει στο έργο του. Αμέσως μετά εξηγεί το σκοπό της συγγραφής της ιστορίας του, για να περισώσει δηλ. τα παρελθόντα γεγονότα σε όσους αρέσκονται στην εκμάθηση τους.

Apo ti theatriki parastasi

Από τη θεατρική παράσταση

Στην παράσταση θ’ ακουστεί η αυθεντική μεσαιωνική κυπριακή διάλεκτος, η γλώσσα του Λεοντίου Μαχαιρά. Θα παρασταθούν τα πάθη της «γλυκείας χώρας Κύπρου», και θα «εξηγηθούν» τα βάσανα και οι ελπίδες του λαού της Κύπρου, των «τοπικών Ρωμαίων», όπως αποκαλεί ο Μαχαιράς τους Ελληνοκύπριους της εποχής του.

Η ιστορική αυτή παράσταση του Θεατρικού Εργαστηρίου του Πανεπιστημίου Κύπρου, συνεχίζει να παίζεται εδώ και 16 χρόνια στην Ελλάδα, την Κύπρο και το εξωτερικό, με μεγάλη επιτυχία.

 Η κριτική πρόσληψη του έργου υπήρξε υπερθετική και η παράσταση χαρακτηρίστηκε «μείζον φιλολογικό και θεατρικό γεγονός» (Γιώργος Χατζηδάκης, εφ. «H Kαθημερινή», Αθήνα, 19 Ιουλίου 1998). Ενώ, πέρα από τις κριτικές στον ελλαδικό και κυπριακό τύπο, τη σημασία της παράστασης για την ιστορική αυτογνωσία του λαού της Κύπρου, επισήμανε ο διακεκριμένος καθηγητής της μεσαιωνικής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Cardiff της Oυαλίας, Peter W. Erbury (Journal of Medieval History, τόμ. 25, τχ. 1, 1999). Ακόμη, ο καταλανός ελληνιστής Eusebi Ayensa i Prat, σε αναλυτική κριτική της παράστασης στο ισπανικό φιλολογικό περιοδικό Erytheia, Revista de Estudios Bizantinos y Neogriegos (τόμ. 20, Μαδρίτη, 1999), σημειώνει ανάμεσα σε άλλα ότι «η παράσταση αναδεικνύει ένα από τα πιο σημαντικά κείμενα της μεσαιωνικής κυπριακής γραμματείας και προδρομικού των κειμένων της κρητικής αναγέννησης».[i]

Πραγματικό αριστούργημα της κυπριακής αφηγηματικής λογοτεχνίας, γραμμένο σε μια μικτή γλώσσα (ανάμεσα στη μεσαιωνική νεοελληνική κοινή και στην κυπριακή διάλεκτο της εποχής), το Χρονικό δεν είχε προοριστεί για τη σκηνή. Η δραματοποίησή του έγινε από τον Μιχάλη Πιερή, ύστερα από μακρά φιλολογική και αρχειακή έρευνα, αλλά και καλλιτεχνική επεξεργασία του κειμένου.

Οι συντελεστές της παράστασης είναι οι :

Διασκευή-σκηνοθεσία: Mιχάλης Πιερής

Μουσική: Aντώνης Ξυλούρης-Ψαραντώνης

Στίχοι τραγουδιών: Mιχάλης Πιερής

Μελοποίηση τραγουδιών: Eυαγόρας Kαραγιώργης

Σκηνικός διάκοσμος και κοστούμια: Xρίστος Λυσιώτης

Τεχνική υποστήριξη: Κυριάκος Κακουλλής

Υπεύθυνη παραγωγής, βοηθός σκηνοθέτις: Σταματία Λαουμτζή

 

Κατερίνα Χουζούρη

 

[i](http://www.cyprusevents.net/el/events/chronicle-cyprus-leontios-machairas-2012/)