Ανακομιδή και μετακομιδή λειψάνων Αγίου Μαξίμου του Βατοπαιδινού (μέρος 8ο)

β) Στην Άρτα.

Την 11η Όκτωβρίου 1997 και στην πλατεία Κιλκίς και στα πεζοδρόμια της όδού Σκουφά υπήρχε μέγα πλήθος Χριστια-νών με προεξάρχοντες Μητροπολίτες και επισήμους, που ανέμεναν την έλευση του ίερού λειψάνου του μεγάλου τέκνου της Άρτας Αγίου Μαξίμου του Γραικού, του κατά κόσμον Μιχαήλ Τριβώλη.

Περί την 17.30 εμφανίζεται πορευόμενη η τιμητική συνοδεία του ιερού λειψάνου, αποτελούμενη από τον Καθηγούμενο της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου Αρχιμανδρίτου Εφραίμ, ο οποίος κρατούσε την άργυ-ρόχρυση λειψανοθήκη, τον ιστορικό ερευνητή και συγγραφέα του βίου και του έργου του Αγίου Μαξίμου του Γραικού και τριών Βατο-παιδινών πατέρων Αθανασίου, Ανδρέα και Τιμοθέου.

Στην πλατεία Κιλκίς και δίπλα από το άγαλμα του Πυρρού, βασιλιά της Ηπείρου με πρωτεύουσα την Αμβρακία , είχε στηθεί μεγάλη εξέδρα, πάνω στην όποια ανέμεναν οι πέντε Μητροπολίτες.

Όλόκληρη η Άρτα με την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία και τους υψηλούς προσκεκλημένους της απέναντι από την εξέδρα και στη μέση της οδού Σκουφά ο Μητροπολίτης Άρτης κ.κ. Ιγνάτιος με μεγάλη συγκίνηση και εν μέσω κωδωνοκρουσιών όλων των ναών της Άρτας παραλαμβάνει τη σεπτή μικρή λάρνακα από τον Αρχιμανδρίτη κ.κ. Εφραίμ. Ο Μητροπολίτης Άρτης κ.κ. Ιγνάτιος και ο Αρχιμανδρίτης κ. Εφραίμ ανέβηκαν μετά του Δημάρχου κ. Κωνσταντίνου Βάγια και του γράφοντος στην εξέδρα.

Στη στολισμένη με σημαίες εθνικές και θρησκευτικές και με δάφνες, σμύρτα, φοινικόφυλλα και λουλούδια εξέδρα, διακρίνονταν αριστερά ο γράφων, ο Δήμαρχος της Άρτας, ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου του Αγίου Όρους, οι Μητροπολίτες Άρτης κ.κ. Ιγνάτιος, Νικοπόλεως και Πρεβέζης κ.κ. Μελέτιος, Νεαπόλεως κ.κ. Αμβρόσιος Ναυπάκτου κ.κ. Ιερόθεος και Φθιώτιδος κ.κ. Νικόλαος. Οι επίσημοι ήσαν ακριβώς απέναντι από την εξέδρα. Ο τότε υφυπουργός ΠΕΧΩΔΕ Θεόδωρος Κολιοπάνος, οι βουλευτές Δημήτρης Αλαμπάνος Φθιώτιδας, Χρήστος Κηπουρός Έβρου, Ανέστης Σαατσόγλου Δράμας, Γιάννης Καρακώστας Αιτωλοακαρνανίας, Κώστας Καραμπίνας Άρτας, Γιώργος Τρυφωνίδης Πρέβεζας και Βίκυ Αράπη-Καραγιάννη Αθήνας. Ο Νομάρχης Άρτας Χρήστος Παπαγεωργίου, ο Διοικητής της VIII Μεραρχίας, ο Διευθυντής της Αστυνομίας και πολλοί επίσημοι. Παρατεταγμένα στρατιωτικά τμήματα, μαθητές, μαθήτριες και πρόσκοποι στην κανονισμένη θέση τους.

Εκφωνήθηκαν επί της εξέδρας τρεις χαιρετιστήριοι και πανηγυρικοί μικροί λόγοι, από τον Καθηγούμενο της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου, από τον Μητροπολίτη Άρτης και από τον Δήμαρχο Αρταίων (Εφημερίδες της Άρτας της Τρίτης, 14 Οκτωβρίου 1997).

Ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου Αρχιμανδρίτης κ. Εφραίμ κατά την προσφώνηση του, είπε τα εξής:

Σεβασμιώτατοι, Εξοχότατοι Κύριοι, Εντιμότατοι Κύριοι,

Μετ’ ιδιαιτέρας πνευματικής χαράς και συγκινήσεως αφίχθημεν εις την βυζαντινήν και ιστορικήν πόλιν των Αρταίων, ίνα προσκομίσωμεν ημίν τεμάχιον εκ του Ιερού Λειψάνου του Οσίου Μαξίμου του Γραικού, του Ισαποστόλου αυτού Αγίου και Φωτιστού των Ρώσσων, του καταγόμενου εκ της πόλεως ταύτης και εις την Ιεράν ημών Μονήν του Βατοπαιδίου ασκήσαντος.

Θεωρούμεν μεγάλης ιστορικής σημασίας αυτήν την στιγμήν, κατά την οποίαν ο Άγιος, διά των Ιερών Λειψάνων του, επιστρέφει μετά από 500 περίπου χρόνια εις την γενέτειράν του πόλιν. Τότε η τελευταία φορά, κατά την οποίαν αντίκρυζε την πατρίδα του, ήταν όταν έφευγε εκ ταύτης, κατευθυνόμενος προς το Άγιον Όρος, «το πάσης αρετής ευκτήριον», προκειμένου να επιτύχη την θέωσιν και τον αγιασμόν. Άφηνε την πατρίδα του διά να γίνη οικείος του Θεού, πολίτης του ουρανού, ζων και ασκούμενος εις το Περιβόλι της Παναγίας, τον Ιερόν Άθωνα, και σήμερον δεχόμενος εκ σύσσωμου του λαού της Άρτας μεγαλοπρεπείς τιμάς και εκδηλώσεις αγάπης εν Χριστώ, θεωρούμενος και καλούμενος υπό του λαού του ως δεύτερος πολιούχος, μετά την Αγίαν Θεοδώραν την Βασίλισσαν. Και δικαίως πρέπει ούτος ο γόνος της γης των Άρταίων, το καύχημα των μοναχών, ο φωστήρ της Εκκλησίας, ο έχων μεγίστην παρρησίαν ενώπιον του θρόνου του Θεού, να λάβη την θέσιν του προστάτου και πολιούχου αυτού του τόπου.

Δεν αποκρύπτομεν εις Υμάς ότι θεωρούμεν μεγάλην την εύλογίαν και τιμήν να μεταφέρωμεν προσωπικώς τα λείψανα του Αγίου Μαξίμου εις την πόλιν Σας ερχόμενοι εκ της Μονής μας, Προνοία του Θεού και του Αγίου. Νομίζω ότι η Ιερά Μονή Βατοπαιδίου έγινε κέντρον αφετηρίας των γεγονότων, τα οποία εμεσολάβησαν μέχρι στιγμής. Εκ του Βατοπαιδίου ανεχωρήσαμεν προς την Μόσχαν διά να παραλάβωμεν τα Λείψανα του Θεοφόρου Πατρός εις το Βατοπαίδιον. Παρέμειναν αυτά μέχρι του νυν και εκ του Βατοπαιδίου ερχόμεθα να τα αποθέσωμεν εις ΤΗΝ ΓΕΝΕΤΕΙΡΑΝ ΤΟΥ. Ας ενθυμηθώμεν και τον διακαή πόθον, τον οποίον είχεν ο Άγιος, ίνα επιστρέψη εκ Ρωσσίας εις την μονήν της μετανοίας του και, καθώς έλεγε ο ίδιος, «ένθα εκ νεότητας μου πολλά και διάφορα πνευματικώς και σωματικώς εμόχθησα επ’ ελπίδι σωτηρίας», «ίνα εκεί και τα οστά μου εν ειρήνη αποθέσω».

Ο μεγαλύτερος θησαυρός της Εκκλησίας είναι τα Ιερά Λείψανα. Τα τιμαλφή και περίτεχνα κειμήλια, έργα των θεραπαινίδων Τεχνών (ζωγραφικής, ξυλογλυπτικής, μικροτεχνίας κ.ά.), τα οποία διαφυλάσσονται εις τα Σκευοφυλάκια των Ιερών Μονών του Αγίου Όρους, αποτελούν βεβαίως μαρτυρία του ενδόξου Ελληνορθόδοξου Πολιτισμού μας, αλλά ανεκτίμητος θησαυρός διά την Εκκλησίαν, τον λαόν του Θεού, αποτελούν τα Λείψανα των Αγίων. Είναι αυτοί, οι οποίοι ηγωνίσθησαν «τον καλόν αγώνα» και συνεργούσης της Χάριτος του Θεού έγιναν «καθαροί τη καρδία» και κοινωνούντες του Φωτός του Χρίστου έγιναν οι ίδιοι «φώτα του κόσμου». Αι ψυχαί των και τα σώματά των ηγιάσθησαν εκ της μονίμου και αισθητής παρουσίας της Χάριτος του Θεού. Αύτη η Χάρις παραμένει εις τα Ιερά λείψανά των και μεταδίδεται εις τους ευλαβώς προσκυνούντας αυτά.

Εκ του Μητροπολιτικού Ναού της πόλεως σας, εις τον οποίον θα αποθέσωμεν τα Λείψανα του Αγίου, ο ένδοξος και Όσιος Πατήρ ημών θα ευλογή, θα στηρίζη και θα ενδυναμοί τον Σεβασμιώτατον Μητροπολίτην και Ποιμένα του τόπου Σας κ.κ. Ιγνάτιον, αλλά και όλους τους κατοίκους της πόλεως και τους ευλαβείς προσκυνητάς εις τον καλόν αγώνα διά την εν Χριστώ ψυχικήν σωτηρίαν, προς δόξαν της Αγιοτόκου Ορθοδόξου Εκκλησίας μας. Γένοιτο. Αμήν.

Ο Μητροπολίτης Άρτας κ.κ. Ιγνάτιος κατά την προσφώνηση του είπε τα εξής:

Σεβασμιώτατοι Άγιοι Αρχιερείς, Ευλαβείς ιερείς και μοναχοί,

Εντιμότατοι Άρχοντες, Αξιότιμοι εκπρόσωποι και προϊστάμενοι όλων των Υπηρεσιών και φορέων,

Ευλογημένε λαέ του Θεού,

Ύμνον ευχαριστίας και δοξολογίας αναπεμπωμεν προς τον Παναγαθον και Φιλάνθρωπον Θεόν, την Παναγίαν και Ζωαρχικήν Τριάδα, διότι μας αξιώνει σήμερα αυτής της μεγάλης χαράς και ευλογίας, να υποδεχόμαστε στην πόλη μας Ιερό Λείψανο του Οσίου Πατρός ημών Μαξίμου του Γραικού, του εξ Άρτης.

Πριν πέντε αιώνες, ένας έφηβος δεκατεσσάρων ετών, ο Μιχαήλ Τριβώλης, αποχαιρετούσε την ιστορική Άρτα για να συνεχίσει τις σπουδές του στην Κέρκυρα και στην Ιταλία. Μετά τις σπουδές του εγκαταστάθηκε επί δεκαετία στο Άγιον Όρος, στην ευλογημένη και μοναδική αυτή μοναχική πολιτεία.

Από εκεί η θεία Πρόνοια τον εκάλεσε στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρωσσίας, όπου ο Μοναχός Μάξιμος έδωσε την καλή μαρτυρία και ορθόδοξη ομολογία, για την αγάπη του Χριστού, για τη δόξα της Εκκλησίας, για την οικοδομή των πιστών, για την πνευματική συγκρότηση και αναγέννηση της Ρωσσικής κοινωνίας.

Μεγάλο το έργο του, θεοφιλής και αγία η προσφορά του.

Όμως, ίσχυσε και για τον Άγιο Μάξιμο ο λόγος του Κυρίου «ει εμέ έδιωξαν και υμάς διώξουσιν».

Μεγάλος διωγμός ξέσπασε εναντίον του. Συκοφαντήθηκε, υβρίστηκε, φυλακίστηκε, δοκιμάστηκε σκληρά επί εικοσιπέντε χρόνια. Ακόμη και την Θεία Κοινωνία του εστέρησαν επί δεκαπέντε χρόνια. Η μαρτυρική του ζωή τον καθιέρωσε στη συνείδηση των ανθρώπων και του εχάρισε τον αιώνιο και αμάραντο της νίκης στέφανον.

Έφυγε, όμως, από τα επίγεια προς τα ουράνια με το βαθύ παράπονο στην ψυχή του, ότι δεν του επετράπη να επιστρέψη στην αγαπημένη του πατρίδα, στον ευλογημένο τόπο της μετανοίας του.

Και να σήμερα, αγαπητοί μου, μετά πέντε αιώνες, έχουμε την ιδιαίτερη χαρά και ευλογία, η Ιερά Μονή Βατοπαιδίου του Αγίου Όρους, ο τόπος της ασκήσεως του Αγίου και η γη που δέχθηκε τα παιδικά του βήματα, η αγαπημένη μας Άρτα, να ζούμε πιο αισθητά και έντονα την παρουσία του Αγίου, με την έλευση του ιερού λειψάνου του.

Ευχαριστούμε τον Αγιώτατο Πατριάρχη Μόσχας και πάσης Ρωσσίας κ. Αλέξιον Β’ για την ευγενική παραχώρηση Ιερού Λειψάνου του Αγίου Μαξίμου, η οποία εγένετο στις 21 Ιουλίου 1997, στον Ιερό Ναό της Παναγίας του Kazan, μετά τη Θεία Λειτουργία, σε μία εκδήλωση επίσημη, επιβλητική και συγκινητική.

Ευχαριστούμε τον Πανοσιολογιώτατο Καθηγούμενο της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου π. Εφραίμ για την άριστη οργάνωση του ταξιδιού στη Μόσχα, την τρίμηνη φιλοξενία του Ιερού Λειψάνου στο Μοναστήρι του, και προπαντός για τον κόπο στον οποίο υπεβλήθη για να μας φέρει σήμερα το Ιερό Λείψανο στην πόλη μας, συνοδευόμενος από την χαριτωμένη αντιπροσωπεία των Μοναχών της ιστορικής Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου.

Ευχαριστούμε τον κ. Δήμαρχο για την οργάνωση της επιβλητικής και επισήμου αυτής τελετής της υποδοχής του Ιερού Λειψάνου.

Ευχαριστούμε τους Σεβασμιότατους Αγίους Αρχιερείς Νικοπόλεως και Πρεβέζης κ. Μελέτιο, Νεαπόλεως και Σαμαρείας κ. Αμβρόσιο, Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεο και Φθιώτιδος κ. Νικόλαο, τον ιερό κλήρο, τον Υπουργό κ. Κολιοπάνο, τους κυρίους βουλευτές – μέλη της Επιτροπής Ορθοδοξίας κ. Αλαμπάνο, κ. Κηπουρό, κ. Καρακώστα, κ. Σαατσόγλου, καθώς και όλους τους εντιμότατους Άρχοντες, οι οποίοι συμμετέχουν σήμερα στη χαρά μας.

Εύχομαι, αγαπητοί μου, έντονη και συνεχή παρουσία του Αγίου στην πόλη μας και στις καρδιές μας, ώστε να μας ενώνει με την αγάπη του Χριστού και να μας οδηγεί σταθερά στον δρόμο του αγιασμού, της σωτηρίας, της θεώσεως, της χαριτωμένης εν Χριστώ ζωής και πολιτείας» (Το χειρόγραφο του Μητροπολίτου Άρτης κ.κ. Ιγνατίου περί της προσφω-νήσεως βρίσκεται στο αρχείο του γράφοντος).

πηγή: Κωνσταντίνου Α. Τσιλιγιάννη, Χρονικό της ανακαλύψεως του τάφου, της ανακομιδής στη Ρωσσία και της μετακομιδής στην Ελλάδα των ιερών λειψάνων του Αγίου Μαξίμου του Γραικού, ως και η Ιερά Ακολουθία της Μετακομιδής, Άγιον Όρος 2009, ISBN: 978-960-91668-9-8