«Ολυμπία: Μύθος, Λατρεία, Αγώνες»

3 Αυγούστου 2012

Στις 30 Αυγούστου 2012 εγκαινιάζεται η έκθεση αρχαιολογικού περιεχομένου με θέμα «Ολυμπία: Μύθος, Λατρεία, Αγώνες», η οποία θα παρουσιαστεί στο Martin Gropius Bau στο Βερολίνο σε μια έκταση 3.500 τμ. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 7 Ιανουαρίου 2013 και διοργανώνεται με τη συνεργασία του Martin Gropius Bau, του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού/ Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς, του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού, Παράρτημα Βερολίνου, του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου και της Συλλογής Αρχαιοτήτων Κρατικών Μουσείων του Βερολίνου.

Αφίσα της Έκθεσης 1

Η έκθεση τελεί υπό την αιγίδα του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Καρόλου Παπούλια και του Προέδρου της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας κ. Joachim Gauck.

Μετά από ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, εγκρίθηκε ο προσωρινός δανεισμός πεντακοσίων εξήντα τεσσάρων (564) αρχαίων έργων, (3) σύγχρονων αντιγράφων, δύο (2) μακετών και οκτώ (8) σύγχρονων αναμνηστικών μεταλλίων, τα οποία προέρχονται από τα μουσεία και τις συλλογές της Ζ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου και του Νομισματικού Μουσείου.

Θέμα της έκθεσης είναι η Ολυμπία ως μείζον πανελλήνιο ιερό και η τέλεση των Ολυμπιακών Αγώνων. Στην έκθεση συμμετέχουν μεταξύ άλλων με αρχαία έργα πολλά μουσεία και συλλογές. Από την Ελλάδα τα Μουσεία: Αρχαίας Ολυμπίας, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και Νομισματικό Μουσείο.

Η έκθεση περιλαμβάνει περισσότερα από 1000 αντικείμενα. Στηρίζεται πρωτίστως στα 515 αρχαία αντικείμενα από τις ανασκαφές στο ιερό της Ολυμπίας, τα οποία φυλάσσονται στα Μουσεία της Ολυμπίας, πολλά εκ των οποίων θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά στο ευρύ κοινό, καθώς και στα 49 αρχαία έργα από τις συλλογές του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου και του Νομισματικού Μουσείου, μέσα από τα οποία τεκμηριώνεται επιστημονικά η ιστορία του ιερού της Ολυμπίας από τις απαρχές της λατρείας στα μυκηναϊκά χρόνια μέχρι και την περίοδο της ρωμαιοκρατίας, η σημασία και διαχρονική ακτινοβολία του ιερού σε όλο τον αρχαίο κόσμο, καθώς και η τέλεση των ολυμπιακών αγώνων της αρχαιότητας.

Εκτός από τα αρχαία αντικείμενα και ευρήματα ανασκαφών των τελευταίων 140 χρόνων, ψηφιακές αναπαραστάσεις συμπληρώνουν το μοναδικό αφιέρωμα στους αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Αφίσα της Έκθεσης 2

Τον Μάρτιο του 2013, η έκθεση πρόκειται να παρουσιαστεί στο Αθλητικό και Ολυμπιακό Μουσείο του Κατάρ, στην Ντόχα, όπου θα υπάρχει και χωριστή ενότητα για τους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες. Τελικός προορισμός της έκθεσης είναι το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην Αθήνα.

Η έκθεση διαρθρώνεται γύρω από τρεις θεματικούς άξονες:

1. Ολυμπία, το ελληνικό ιερό

Παρουσιάζεται, μέσω των εκθεμάτων από το ιερό της Ολυμπίας και την ευρύτερη περιοχή της Ήλιδας, η ιστορία του ιερού της Ολυμπίας. Παράλληλα, γίνεται σύνδεση με την πόλη και την ευρύτερη περιοχή της Ήλιδας αλλά και άλλες πόλεις της Πελοποννήσου. Η έκθεση φιλοδοξεί να καταστήσει σαφή το σημαντικό ρόλο που έπαιζε το ιερό της Ολυμπίας στα πολιτικά πράγματα της Ελλάδας.

2. Οι έρευνες στην Ολυμπία

Παρουσιάζεται η ιστορία της έρευνας από τις πρώτες έρευνες των Γάλλων, ως την μεγάλη ανασκαφή του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου το 1875. Επίσης θα παρουσιαστούν οι νέες ανασκαφικές μέθοδοι και η συνδρομή της τεχνολογίας και άλλων επιστημών στη διενέργεια αρχαιολογικών ερευνών.

3. Οι Αγώνες

Στο τελευταίο τμήμα της έκθεσης παρουσιάζεται ο αθλητισμός ως βασικό στοιχείο του τρόπου ζωής στον αρχαίο ελληνικό κόσμο. Παρουσιάζονται επίσης τα διάφορα είδη αθλημάτων και η διαδικασία διεξαγωγής των αγώνων. Στο μέρος αυτό της έκθεσης αναδεικνύεται ο ρόλος της αρχαιότητας και η προσπάθεια αναγέννησης του αθλητισμού με την αρχαία του έννοια. Τονίζονται οι αξίες και τα ιδανικά των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων.

Δεδομένου ότι τον Αύγουστο τελούνται στο Λονδίνο οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες, η σημασία της έκθεσης για την προβολή του ελληνικού πολιτισμού αλλά και του σύγχρονου ολυμπιακού ιδεώδους που διαπνέει όλα τα σύγχρονα κράτη της υφηλίου και το οποίο ξεπήδησε από τους αρχαίους αγώνες στο ιερό της Ολυμπίας, είναι πολλή μεγάλη.

Ο Αναπληρωτής Υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Κώστας Τζαβάρας παραχώρησε πριν από λίγες ημέρες συνέντευξη Τύπου, στο Μουσείο της Ακρόπολης, με θέμα τη διοργάνωση της έκθεσης «Ολυμπία: Μύθος, Λατρεία, Αγώνες», η οποία θα πραγματοποιηθεί στο Μουσείο Martin-Gropius-Bau του Βερολίνου. Στη συνέντευξη Τύπου απεύθυναν χαιρετισμούς ο Διευθυντής του Μουσείου Martin-Gropius-Bau κ. Gereon Sievernich, η Γενική Γραμματέας Πολιτισμού του ΥΠΑΙΘΠΑ κα Λίνα Μενδώνη, η Διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΥΠΑΙΘΠΑ κα Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη και ο Διευθυντής του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στο Βερολίνο κ. Ελευθέριος Οικονόμου.

Αφίσα της Έκθεσης 3

Στην ομιλία του, ο κ. Τζαβάρας τόνισε μεταξύ άλλων πως «Μέσα από την κλιμάκωση των εννοιών που δηλώνουν οι λέξεις Ολυμπία, μύθος, λατρεία και αγώνες, που είναι και ο τίτλος της έκθεσης, μπορούμε να ιχνηλατήσουμε την ιστορία και να ιεραρχήσουμε τη σπουδαιότητα των πολιτισμικών αξιών που γεννήθηκαν στην Ολυμπία και εξακολουθούν να είναι επίκαιρες», προσθέτοντας χαρακτηριστικά πως «Μία – μία από τις λέξεις αυτές κρύβει ένα νόημα και αφήνει ανά τους αιώνες ένα μήνυμα: η Ολυμπία είναι ο τόπος, είναι η φύση. Ο μύθος είναι το σύμβολο, είναι ο λόγος. Η λατρεία είναι το ιερό και η σχέση της ψυχής του ανθρώπου με τη θεότητα και, τέλος, ο αγώνας είναι το νόημα κάθε αυθεντικής ζωής ανθρώπου πάνω στον πλανήτη, από τότε που κατάλαβε και αντιλήφθηκε πόσο άξιο πράγμα είναι να είναι άνθρωπος και να αγωνίζεται συνεχώς για να βελτιώνει τους όρους της ζωής -της ατομικής αλλά και της συλλογικής. Αυτό είναι το μήνυμα του αγώνα».

Ο κ. Gereon Sievernich τόνισε ότι με αφορμή τη συγκεκριμένη έκθεση «θα δει ο κόσμος τι έχει προσφέρει η Ελλάδα στην Ευρώπη, τη συνεισφορά της ελληνικής φιλοσοφίας, του πολιτισμού και των επιστημών που δεν έχουν επηρεάσει μόνο την Ευρώπη αλλά και ολόκληρο τον πλανήτη».

Πολλά πολύτιμα αντικείμενα έχουν αυτή τη στιγμή την ευκαιρία να βγουν στο εξωτερικό και είναι η πρώτη φορά που το Μουσείο της Ολυμπίας έχει διοργανώσει μια τόσο σημαντική έκθεση εκτός των συνόρων της Ελλάδας -κι αυτό το θεωρούμε ένδειξη της μεγάλης εμπιστοσύνης που έχετε στο πρόσωπό μας και είναι ασφαλώς μια εκπληκτική κίνηση, που δείχνει τους δεσμούς αγάπης που υπάρχουν μεταξύ των δυο λαών».

Η κα Λίνα Μενδώνη αναφέρθηκε στη μοναδικότητα του χώρου της Αρχαίας Ολυμπίας και επισήμανε πως «Η έκθεση…θέλει ακριβώς να δώσει αυτή τη διπλή διάσταση, την ιστορία και την αρχαιολογία της Ολυμπίας, του ιερού, συγχρόνως όμως να παρουσιάσει τη διαχρονική Ολυμπία γύρω από την οποία συναντώνται και συμπλέκονται επίκαιρες και πανανθρώπινες αξίες».

Ο κ. Ελευθέριος Οικονόμου τόνισε μεταξύ άλλων :

«Η Ολυμπία και το ιερό της, η ιστορία του αρχαίου ιερού της Ολυμπίας θα παρουσιαστεί στην εξέλιξή της με εξαιρετικά εκθέματα αλλά και επιλεγμένα παραδείγματα από γειτονικές ανασκαφές, καταδεικνύοντας την πολιτική διάσταση της Ολυμπίας, της μητρόπολης και της περιοχής της Ήλιδας».

Η κα Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη σημείωσε μεταξύ άλλων πως «Η παρούσα έκθεση αναδεικνύει ακριβώς τα πρότυπα του ολυμπιακού ιδεώδους που αποτέλεσε και αποτελεί κανόνα ζωής και συμπεριφοράς για όλο τον κόσμο και πρόσθεσε «Με δεδομένο ότι η αρχαία ελληνική κληρονομιά αποτελεί παγκόσμιο πολιτιστικό απόθεμα και με την πεποίθηση ότι ο πολιτισμός ενώνει και προάγει, χαιρετίζουμε αυτή την έκθεση ως πνοή αισιοδοξίας στη ρευστή σημερινή πραγματικότητα της γενικευμένης οικονομικής και αξιακής κρίσης»….