Όλιβερ Κρόμγουελ: ένας πουριτανός στην εξουσία

Σαν σήμερα, στις 3 Σεπτεμβρίου 1658, έφυγε από τη ζωή ο Όλιβερ Κρόμγουελ (Oliver Cromwell), ο προτεστάντης Βρετανός στρατιωτικός και πολιτικός που ανήλθε στην Εξουσία το διάστημα 1643-1658, μετά την εκτέλεση του βασιλιά Καρόλου Α’ της Αγγλίας και τον Αγγλικό Εμφύλιο Πόλεμο. Προσάρτησε τη Σκωτία και την Ιρλανδία στη Βρετανική Κοινοπολιτεία, ήταν σφοδρός πολέμιος του Καθολικισμού και επιδίωξε διώξεις των Καθολικών σε όλη τη Βρετανία. Έμεινε γνωστός για την ακραία συντηρητική πολιτική που εφάρμοσε.

Ο Όλιβερ Κρόμγουελ γεννήθηκε στις 25 Απριλίου του 1599 και παραμένει ένα από τα διασημότερα πρόσωπα της ευρωπαϊκής ιστορίας. Το 1653, στηριζόμενος από το στρατό, έγινε ο απόλυτος άρχων της Αγγλίας μέχρι το 1658. Ήταν ο άνθρωπος που ουσιαστικά ώθησε τον Κάρολο στο εκτελεστικό απόσπασμα, καθώς πίστευε ότι δεν θα μπορούσε ποτέ να αλλάξει τον τρόπο που έβλεπε τα πράγματα και θα συνέχιζε να είναι αιτία διχασμού για τον λαό της Αγγλίας (είχαν προηγηθεί οι δύο φάσεις το Αγγλικού Εμφυλίου όπου συγκρούστηκαν οι Κοινοβουλευτικοί με τους Βασιλόφρονες).

Ο Κρόμγουελ ήταν Πουριτανός (ο Πουριτανισμός ήταν δογματική θρησκευτική τάση που αναπτύχθηκε κυρίως στην Αγγλία τον 16ο και 17ο αιώνα στους κόλπους της αγγλικανικής εκκλησίας και πήγαζε από τις διδασκαλίες του Καλβινισμού). Ήταν άνθρωπος εξαιρετικά θρήσκος και πίστευε πως όλοι έπρεπε να ζουν σύμφωνα με τα γραπτά της Βίβλου. Η λέξη «Πουριτανός» σήμαινε αυτόν που έχει καθαρή και αγνή (pure) ψυχή και ζει μια αξιοπρεπή ζωή. Και ο Κρόμγουελ θεωρούσε ότι όλοι στην Αγγλία έπρεπε να ακολουθούν αυτό το πρότυπο.

Ένα από τα βασικότερα πιστεύω των Πουριτανών ήταν ότι όποιος δουλεύει σκληρά θα πάει στον Παράδεισο. Η άσκοπη απόλαυση, δηλαδή, ήταν επικίνδυνη. Ο Κρόμγουελ έκλεισε πανδοχεία καθώς και όλα τα θέατρα. Τα περισσότερα αθλήματα απαγορεύτηκαν. Αγόρια που πιάνονταν να παίζουν ποδόσφαιρο την Κυριακή ξυλοκοπούνταν ως τιμωρία. Επίσης, οι βρισιές τιμωρούνταν με πρόστιμο και φυλάκιση.

Η Κυριακή έγινε μια πολύ ιδιαίτερη μέρα υπό τους Πουριτανούς. Οι περισσότερες μορφές εργασίας απαγορεύονταν ενώ γυναίκες που δούλευαν αυτή τη μέρα κλείνονταν στην απομόνωση. Αν κάποιος πήγαινε μια απλή κυριακάτικη βόλτα -εκτός της εκκλησίας- είχε μεγάλες πιθανότητες να καταβάλει πολύ υψηλό πρόστιμο.

Για να εγκλωβίσει όσο περισσότερο μπορούσε το μυαλό του αγγλικού λαού στη θρησκεία, ο Κρόμγουελ καθιέρωσε μία μέρα το μήνα να είναι ημέρα νηστείας.

Ο Κρόμγουελ πίστευε ότι οι γυναίκες έπρεπε να είναι ντυμένες με πολύ σεμνό τρόπο. Απαγορεύτηκε το μακιγιάζ. Πουριτανοί στρατιώτες περιφέρονταν στους δρόμους και, αν έβρισκαν γυναίκες με μακιγιάζ, τους το αφαιρούσαν επί τόπου από το πρόσωπο. Απαγορεύονταν, ακόμη, τα φορέματα με έντονα χρώματα. Μια σωστή Πουριτανή γυναίκα έπρεπε να φοράει μαύρο φόρεμα που κάλυπτε το μεγαλύτερο μέρος του λαιμού της και έφτανε μέχρι τα δάχτυλα των ποδιών. Έπρεπε να φοράει μια λευκή ποδιά και τα μαλλιά της να είναι καλυμμένα με λευκό μαντήλι. Οι άντρες, από την άλλη, έπρεπε να φορούν μαύρα ρούχα και να έχουν κοντά μαλλιά.

Απαγόρευσε τον εορτασμό των Χριστουγέννων. Ήθελε να είναι μια αυστηρά θρησκευτική τελετή, κατά την οποία οι άνθρωποι θα διαλογίζονται πάνω στη γέννηση του Ιησού χωρίς να τρώνε και να πίνουν. Στο Λονδίνο, οι στρατιώτες λάμβαναν διαταγή να βγαίνουν στους δρόμους και να παίρνουν με τη βία φαγητό που τυχόν ετοιμαζόταν για τον εορτασμό των Χριστουγέννων. Απαγορευόταν επίσης ο χριστουγεννιάτικος στολισμός.

Παρόλες αυτές τις απαγορεύσεις, ο Κρόμγουελ δεν ήταν το ίδιο αυστηρός με τον εαυτό του. Απολάμβανε ενασχολήσεις όπως η μουσική, το κυνήγι και αθλητικά παιχνίδια. Μάλιστα επέτρεψε τη διασκέδαση μόνο την ημέρα του γάμου της κόρης του. Ο Όλιβερ Κρόμγουελ πέθανε το Σεπτέμβριο του 1658 και θάφτηκε στο Αββαείο του Ουέστμινστερ.