Ολοκλήρωση των εργασιών της ΚΔ΄ Πανορθόδοξης Συνδιάσκεψης Εντεταλμένων Ορθοδόξων Εκκλησιών και Ιερών Μητροπόλεων για θέματα αιρέσεων και παραθρησκείας

19 Οκτωβρίου 2012

Ολοκληρώθηκαν την Τετάρτη 17 Οκτωβρίου 2012 οι εργασίες της ΚΔ΄ Πανορθόδοξης Συνδιάσκεψης Εντεταλμένων Ορθοδόξων Εκκλησιών και Ιερών Μητροπόλεων για θέματα αιρέσεων και παραθρησκείας, θέμα της οποίας ήταν: «Η ελπίδα της Ορθοδόξου Εκκλησίας για την αιωνιότητα και οι πλάνες των “εσχατολογικών” αιρέσεων».. Η σημαντική αυτή συνάντηση πραγματοποιήθηκε στους χώρους του Εκπαιδευτικού και Πολιτιστικού Ιδρύματος «Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς» της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης.

Η Συνδιάσκεψη έτυχε της ολόθερμης συμπαράστασης ιεραρχών από όλες τις Ορθόδοξες Εκκλησίες, οι οποίοι είτε με τη φυσική τους παρουσία στις εργασίες της είτε μέσω Μηνυμάτων που αναγνώστηκαν κατά την έναρξή της, εκδήλωσαν το ενεργό ενδιαφέρον τους να υποστηριχθεί κάθε Ορθόδοξη προσπάθεια αντιμετώπισης του επικίνδυνου φαινομένου της διάδοσης των αιρετικών κακοδοξιών.

Οι εργασίες της Συνδιάσκεψης άρχισαν τη Δευτέρα 15 Οκτωβρίου με τους ειθισμένους χαιρετισμούς, αναγνώσεις μηνυμάτων και τελικά την επίσημη κήρυξη της έναρξης των εργασιών της Συνδιασκέψεως από τον «οικοδεσπότη» Παναγιώτατο Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμο, Πρόεδρο της Συνοδικής Επιτροπής επί των Αιρέσεων της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος. Η εναρκτήρια εισήγηση ανατέθηκε στον Αναπληρωτή Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. κ. Βασίλειο Τσίγκο, με θέμα: «Τα έσχατα στη θεολογία και ζωή της Ορθόδοξης Εκκλησίας». Με την εισήγηση αυτή τέθηκαν πραγματικά οι θεολογικές βάσεις πάνω στις οποίες κινήθηκε στη συνέχεια η Συνδιάσκεψη, καθώς οι επόμενοι ομιλητές αναφέρθηκαν επανειλημμένα στις θέσεις της, για να πλαισιώσουν τα δικά τους επιχειρήματα και συμπεράσματα.

Την επόμενη ημέρα, Τρίτη 16 Οκτωβρίου, οι εργασίες άνοιξαν με την πολύ ενδιαφέρουσα εισήγηση του Πρωτοπρ. Κωνσταντίνου Παπαθανασίου, Δρος Θ., με θέμα: «Εσχατολογία, τα βιβλικά δεδομένα». Σ’ αυτήν, ο εισηγητής ανέπτυξε εμπεριστατωμένα τις βιβλικές διαστάσεις της εσχατολογικής διδασκαλίας της Εκκλησίας, την τυπολογία των εσχατολογικών μορφών που κατά καιρούς αναπτύχθηκαν στη χριστιανική θεολογία και τον τρόπο που προσλαμβάνουν τις εσχατολογικές ιδέες η ελληνική, η ιουδαϊκή και η χριστιανική σκέψη. Ακολούθως, 0 Αρχιμ. Αυγουστίνου Μύρου, Δρ. Θ., ανέπτυξε το θέμα: «Εσχατολογικές πλάνες των Πεντηκοστιανών στο φως της Ορθοδοξίας». Μέσα από το λόγο του, έγιναν φανερές οι πλάνες της συγκεκριμένης ομάδας (επταετής ηγεμονία αντιχρίστου, χιλιετής βασιλεία Χριστού κ.λπ.), καταδείχθηκε το ασθενές εκκλησιολογικό πλαίσιο που οδηγεί σ’ αυτές (απουσία μυστηριακής ζωής) και επισημάνθηκε η στοχοθεσία της διδασκαλίας της (αποφυγή ταλαιπωρίας έσχατων χρόνων). Πολύ εύστοχα ο εισηγητής εντόπισε τα βιβλικά σημεία που οι Πεντηκοστιανοί παρερμηνεύουν για να θεμελιώσουν τις θέσεις τους, καθώς και τις διαστρεβλώσεις του ευαγγελικού μηνύματος που προκύπτουν μέσα από τις κακοδοξίες τους (λ.χ. για τη σιδηρά πυγμή με την οποία θα κυβερνήσει ο Χριστός).

Η συνέχεια ανήκε στον Αρχιμ. Γρηγόριο Κωνσταντίνου, Καθηγητή ΑΕΑΘ, ο οποίος παρουσίασε το θέμα: «Οι εσχατολογικές προσδοκίες των Μορμόνων, θάνατος, κρίση, ανάσταση». Το ακροατήριο είχε την ευκαιρία να πληροφορηθεί για τα χαρακτηριστικά της μάλλον περίεργης αυτής ομάδας, τις χιλιαστικές προσδοκίες τους και τις υπόλοιπες κακοδοξίες τους (κόσμος πνευμάτων, ουράνια βασίλεια, εξύψωση κ.λπ.). Κατά τη συζήτηση που ακολούθησε, ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην ονομασία με την οποία αυτοπροβάλλονται τα μέλη της («Άγιοι των Τελευταίων Ημερών»). Σε μια ιδιαίτερα συγκροτημένη ομιλία, ο Πρωτοπρ. Βασίλειος Γεωργόπουλος, Λέκτορας της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ., αναφέρθηκε κατόπιν στο θέμα: «Η εσχατολογία των Αντβεντιστών της Εβδόμης Ημέρας». Ο π. Βασίλειος εξοικείωσε το ακροατήριό του με τις αντιλήψεις που ανέπτυξε αυτή η παραφυάδα, πραγματοποιώντας μια ιστορική αναδρομή στην εμφάνισή της και παρουσιάζοντας τις κεντρικές θέσεις της δογματικής διδασκαλίας της (εχθρική στάση απέναντι στις υπόλοιπες χριστιανικές ομολογίες, πίστη σε θνητή ψυχή, προσδοκία διαδοχικών αναστάσεων και πολλαπλών κρίσεων κ.ά.). Επίσης, εκτέθηκε η εξέλιξη των σχέσεών της με τους υπόλοιπους προτεσταντικούς κλάδους, αλλά και η σύνδεσή της με τις ιουδαϊκές παραδόσεις.

Στην απογευματινή συνεδρία, ο Γραμματέας της Συνοδικής Επιτροπής επί των Αιρέσεων της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος και «οργανωτική ψυχή» της Συνδιάσκεψης Αἰδεσιμ. Πρωτοπρ. Κυριακός Τσουρός, Δρ. Θ, ανέπτυξε το θέμα: «Η “εσχατολογία” των “μαρτύρων του Ιεχωβά”». Στην εισήγηση αυτή, παρουσιάστηκαν οι διαψευσμένες «προφητείες» της οργάνωσης από τα μέσα του 19ου αι. περί επικείμενης συντέλειας του κόσμου, οι μεταβολές στις σχετικές διδασκαλίες τους, η πρόταξη της Δευτέρας Παρουσίας πριν από τα αποκαλυπτικά γεγονότα και η θεώρησή της ως πραγματοποιημένης από το 1914, η ατμόσφαιρα ζόφου που προκαλούν οι εσχατολογικές προσδοκίες και οι δικαιολογίες των ιθυνόντων τους για τις διαδοχικές διαψεύσεις. Κατόπιν, ο Πρωτοπρ. Κωνσταντίνος Στρατηγόπουλος μίλησε για τις «Διαστρεβλώσεις της εσχατολογίας από διάφορες ομάδες». Σε μια ιδιαίτερα ζωντανή εισήγηση, εκτέθηκε ένα πλήθος πτυχών δαιμονικής μελλοντολογίας από την εποχή του Νοστράδαμου μέχρι τις μέρες μας. Έγινε αναφορά σε διάφορες σύγχρονες «προφητείες» καταστροφής, που διατυπώνονται με αφορμή ποικίλα γεγονότα, τις ομάδες που τις προωθούν και τις «τηλεπερσόνες» που ασχολούνται επαγγελματικά με το είδος. Η εισήγηση ολοκληρώθηκε με ένα ολιγόλεπτο φιλμ, στο οποίο αποτυπώνονταν οι εν λόγω πεποιθήσεις. Στη συζήτηση που διαδέχθηκε τις εισηγήσεις, αναφέρθηκαν πτυχές και τρόποι διάδοσης των διδασκαλιών αυτών και προτάθηκαν ενέργειες που θα ήταν καλό να αναληφθούν σε συνοδικό επίπεδο για να αντιμετωπιστούν τα φαινόμενα αυτά.

Στο τελευταίο μέρος της δεύτερης ημέρας και κατά την τρίτη μέρα της Συνδιάσκεψης, έλαβαν το λόγο οι Εντεταλμένοι των Ιερών Μητροπόλεων που συμμετείχαν στις εργασίες της, παρουσίασαν το έργο που συντελείται στις κατά τόπους εκκλησιαστικές επαρχίες και κατέθεσαν τις προτάσεις τους για μια πιο συντονισμένη και λυσιτελή εκκλησιαστική δράση απέναντι στην εξάπλωση των αιρετικών διδασκαλιών. Μέσα από τις τοποθετήσεις έγινε φανερό το ενδιαφέρον των εκκλησιαστικών αρχών για το πρόβλημα αυτό, η διάθεση των στελεχών των Ι. Μητροπόλεων να εργασθούν προς την κατεύθυνση αυτή, αλλά και ο όγκος του έργου που απομένει να συντελεστεί. Ας σημειωθεί, επίσης, ότι παρουσιάστηκε και ένα πρότυπο αντιαιρετικό έντυπο, που εκδίδεται από τον Ι. Ναό Παναγίας Φανερωμένης Καλλιθέας Θεσσαλονίκης.

Οι εργασίες περατώθηκαν το μεσημέρι της Τετάρτης 17 Οκτωβρίου, με την ανάγνωση των Πορισμάτων. Να προστεθεί, ακόμη, ότι  η Συνδιάσκεψη πλαισιώθηκε με πλούσιο λατρευτικό πρόγραμμα, ενώ τελέστηκε και Τρισάγιο στη μνήμη των μελών της Επιτροπής που κοιμήθηκαν από την προηγούμενη Συνδιάσκεψη. Τις εργασίες παρακολούθησαν Εντεταλμένοι Αντιπρόσωποι των Ι. Μητροπόλεων του ελλαδικού χώρου, πολλοί κληρικοί και λαϊκοί, μεταξύ των οποίων και σπουδαστές της παρακείμενης Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης.