Μονάδα Ανακουφιστικής Φροντίδας «Γαλιλαία»

27 Νοεμβρίου 2012

Ένα ιδιαίτερα σημαντικό έργο επιτελείται στις μέρες μας στην Αττική. Μέσα από μία καθαρά εκκλησιαστική πρωτοβουλία, οι δοκιμαζόμενοι συνάνθρωποί μας βρίσκουν δίπλα τους μία ολοκληρωμένη συμπαράσταση. Η «Γαλιλαία» είναι ακριβώς μία προσπάθεια που στοχεύει στην ανακούφιση όσων έχουν προβλήματα υγείας και δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να προστρέξουν σε εξειδικευμένες υπηρεσίες.

Η Μονάδα ανακουφιστικής φροντίδας ΓΑΛΙΛΑΙΑ ανήκει στην Ιερά Μητρόπολη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής. Στελεχώνεται από εξειδικευμένη ομάδα λειτουργών υγείας που περιλαμβάνει γιατρούς, νοσηλευτές, κοινωνικούς λειτουργούς, φυσικοθεραπευτή και ιερέα.

Η ομάδα παρέχει υπηρεσίες ανακουφιστικής φροντίδας δωρεάν, στο σπίτι, σε ασθενείς με καρκίνο που διαμένουν στην περιοχή των Μεσογείων και της Λαυρεωτικής.

Στόχος της ανακουφιστικής φροντίδας είναι να προλαμβάνει και να ανακουφίζει τα συμπτώματα- ψυχικά και σωματικά- που προκαλεί μία νόσος απειλητική  για τη ζωή. Δεν αντικαθιστά τη θεραπεία που ακολουθεί ο ασθενής, αλλά παρέχεται συμπληρωματικά με αυτή. Στοχεύει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής σε όλη τη χρονική περίοδο της νόσου, από τη διάγνωση μέχρι την ύφεση ή την υποτροπή και το τελικό στάδιο. Στο πλαίσιο της φροντίδας επίσης στηρίζεται η οικογένεια σε όλη την πορεία της ασθένειας, καθώς και κατά την περίοδο του θρήνου και πένθους.

Το πρόγραμμα της ανακουφιστικής φροντίδας σχεδιάζεται με βάση τις ανάγκες και τις επιθυμίες του ασθενούς. Μέσα από μια ολιστική προσέγγιση, συμβάλλει στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, επιδιώκει την επίλυση κοινωνικών προβλημάτων και συμπαραστέκεται στις ψυχικές δυσκολίες και τις πνευματικές αναζητήσεις του ασθενούς.

Η πρωτοβουλία ανάπτυξης της Μονάδας Ανακουφιστικής Φροντίδας Γαλιλαία και του πιλοτικού προγράμματος λειτουργίας της (2010-2012) ανήκει στο Μητροπολίτη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ. Νικόλαο. Η προετοιμασία για την εκπόνηση του προγράμματος ξεκίνησε τρία χρόνια νωρίτερα, το 2007, με δραστηριότητες σχεδιασμού ανάπτυξης της κατάλληλης μονάδας, εκπαίδευσης και έρευνας εκτίμησης αναγκών παροχής ανακουφιστικής φροντίδας.

Το σχέδιο δράσης για την ανάπτυξη της Μονάδας Ανακουφιστικής Φροντίδας Γαλιλαία αρχικά περιλάμβανε:

1.  Καθορισμό της δομής παροχής ανακουφιστικής φροντίδας, του πληθυσμού των ασθενών και της περιοχής δράσης

2. Εντοπισμό προβλημάτων και αναγκών των πασχόντων και των φροντιστών

3.  Δημιουργία φορέα κατ’ οίκον ανακουφιστικής φροντίδας, νομιμοποίηση και αδειοδότηση του και πρόσληψη προσωπικού σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς λειτουργίας

4.  Αναζήτηση, εκπαίδευση (θεωρητική και πρακτική) και πρόσληψη των κατάλληλων λειτουργών υγείας/ Ανεύρεση κατάλληλων εκπαιδευτών-συμβούλων στην ανακουφιστική φροντίδα

5.  Διαμόρφωση κατάλληλου χώρου γραφείων και εξοπλισμό αυτού

6.  Ανεύρεση οικονομικών πόρων και χορηγών

Πιλοτικό πρόγραμμα λειτουργίας 2010-2012: Μετά τη διασφάλιση του επιστημονικού προσωπικού, τον προσδιορισμό του νομικού καθεστώτος λειτουργίας και την εξασφάλιση στέγης, ακολούθησε η φάση υλοποίησης του Πιλοτικού Προγράμματος Λειτουργίας 2010-2012, η οποία περιελάμβανε:

7.  Σχεδιασμό του πιλοτικού προγράμματος λειτουργίας και συνεργασία με το Αντικαρκινικό- Ογκολογικό Νοσοκομείο Αθηνών «Άγιος Σάββας»

Το συμβόλαιο συνεργασίας με το Νοσοκομείο, το οποίο υπογράφηκε στην αρχική φάση του πιλοτικού προγράμματος, προέβλεπε κατ’ οίκον φροντίδα των ογκολογικών ασθενών του Νοσοκομείου αυτού, οι οποίοι (α) ήταν κάτοικοι της περιοχής δράσης της Γαλιλαίας και (β) επιθυμούσαν να ενταχθούν στο πρόγραμμα.

Οι ασθενείς ανήκουν σε όλο το φάσμα της νόσου από τη διάγνωση, την υποστήριξη στη διάρκεια της αρχικής θεραπείας αλλά και μετά από αυτήν, την παρακολούθηση, τη διάγνωση και αντιμετώπιση της υποτροπής καθώς και την υποστήριξη του πάσχοντος και των φροντιστών στη τελική φάση της νόσου και το πένθος. Οι ασθενείς της μονάδας έχουν δυνατότητα να νοσηλευθούν στο Νοσοκομείο, σε οποιαδήποτε φάση της πορείας της νόσου κρίνεται αυτό απαραίτητο.

Στην πορεία του πιλοτικού προγράμματος, η Μονάδα άρχισε να παρέχει υπηρεσίες και σε άλλους ογκολογικούς ασθενείς που έχουν νοσηλευθεί και παρακολουθούνται σε άλλα Νοσηλευτικά Ιδρύματα.

Αξιολόγηση και Διαδικασία Πιστοποίησης του Προγράμματος

Η Γαλιλαία έχει ενταχθεί στο Εθνικό Μητρώο Φορέων Ιδιωτικού Τομέα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που παρέχουν υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας.

8.  Αναζήτηση, εκπαίδευση και καθορισμός δραστηριοτήτων  του σώματος των εθελοντών

Η ένταξη των εθελοντών στη Γαλιλαία, γίνεται μετά από αίτηση τους και προσωπική συνέντευξη. Ακολουθεί εκπαίδευση σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες, η οποία ολοκληρώνεται σε 40 ώρες θεωρητικής εκπαίδευσης και βιωματικών ασκήσεων, κατά τα πρότυπα της ορθόδοξης ποιμαντικής διακονίας και του αγγλοσαξονικού συστήματος κατάρτισης εθελοντών στην Ανακουφιστική Φροντίδα.

Σήμερα, εκπαιδεύονται και δραστηριοποιούνται δύο ομάδες εθελοντών, καθεμία με 25 μέλη.

Φροντίδα στο σπίτι

Μετά από αίτηση ένταξης στο πρόγραμμα και αξιολόγηση των δεδομένων, τον ασθενή αναλαμβάνει μια ομάδα που αποτελείται από γιατρό, νοσηλευτή, κοινωνικό λειτουργό, φυσικοθεραπευτή, ενδεχομένως εθελοντές και προαιρετικά ιερέα. Η φροντίδα του ασθενούς παρέχεται κατ’ οίκον, ενώ παράλληλα υπάρχει δυνατότητα δημιουργικής απασχόλησης στο Κέντρο Ημερήσιας Φροντίδας και Απασχόλησης.

Ο σεβασμός στις επιθυμίες και στην αξιοπρέπεια των ασθενών αποτελούν την πυξίδα της διεπιστημονικής ομάδας στο σχεδιασμό της φροντίδας κάθε ασθενούς. Η ενημέρωση και συνεργασία με τους φροντιστές είναι επιπλέον απαραίτητες προϋποθέσεις στη διεκπεραίωση του έργου μας.

Οι ιατροί: ενημερώνονται για το ιστορικό του ασθενή, αξιολογούν εργαστηριακές και απεικονιστικές εξετάσεις, εξετάζουν κλινικά τους ασθενείς, μελετούν την ακολουθούμενη φαρμακευτική αγωγή και, αν είναι απαραίτητο για την ανακούφιση από τα συμπτώματα, την αναθεωρούν και συνταγογραφούν φάρμακα.

Οι νοσηλευτές: μετά απο νοσηλευτική αξιολόγηση των αναγκών των σθενών, προβαίνουν όπου απαιτείται σε φροντίδα σώματος, ιδιαίτερα των ασθενών που είναι κλινήρεις, περιποίηση τραυμάτων, κατακλίσεων και στομιών, κάνουν αιμοληψίες και παράλληλα εκπαιδεύουν τους φροντιστές σε τεχνικές υποστήριξης του ασθενούς.

Οι κοινωνικοί λειτουργοί πραγματοποιούν μια ολοκληρωμένη εκτίμηση των κοινωνικών αναγκών και διερευνούν την υποστηρικτική δομή κάθε οικογένειας. Στο πλαίσιο αυτό προβαίνουν σε: ψυχοκοινωνική στήριξη ασθενών και συγγενών, διασύνδεση με άλλους φορείς υγείας (Κέντρα Υγείας, Πρόγραμμα Βοήθεια στο Σπίτι, ΙΚΑ, Υπηρεσίες Κοινωνικής Πρόνοιας, Κέντρα Ψυχικής Υγείας κ.α) καθώς και με άλλους κοινωνικούς φορείς.

Οι φυσιοθεραπευτές, αναλόγως των αναγκών κάθε ασθενούς αλλά και των περιορισμών, καταρτίζουν ατομικό πρόγραμμα κινησιοθεραπείας, αναπνευστικής γυμναστικής, ή μαλάξεων (πχ μασάζ για το λεμφοίδημα) καθώς και υδροθεραπείας (πραγματοποιείται στην έδρα της Γαλιλαίας) για κάθε ασθενή.

Εφόσον οι ασθενείς το ζητήσουν, παρέχεται πνευματική στήριξη από τον εξειδικευμένο ιερέα της Μονάδας.

Οι λειτουργοί υγείας της Μονάδας συνεργάζονται καθημερινά με τους συναδέλφους τους σε Νοσοκομεία, σε Κέντρα Υγείας, στους ασφαλιστικούς φορείς (ΙΚΑ κλπ), Πρόγραμμα Βοήθεια στο Σπίτι των Δήμων κλπ.

Το ωράριο λειτουργίας στη Γαλιλαία περιλαμβάνει τις εργάσιμες ημέρες και ώρες, ενώ διατίθεται τηλεφωνική γραμμή επικοινωνίας σε επείγουσες, εκτός ωραρίου, περιπτώσεις. Μέλος της ομάδας είναι διαθέσιμο για τους ασθενείς για τηλεφωνική συμβουλευτική παρέμβαση όλο το 24ωρο, σε ειδικό τηλέφωνο επειγόντων. Υπολογίζεατι ότι γίνονται 4 κλήσεις ανά 24ωρο κατά μέσο όρο, είτε από τους ασθενείς ή τους φροντιστές τους.

Η ομάδα της Γαλιλαίας επισκέπτεται, αξιολογεί και φροντίζει τους ασθενείς σε ξεχωριστές επισκέψεις, εντούτοις η ιεράρχηση των αναγκών και ο σχεδιασμός του ατομικού σχεδίου φροντίδας των ασθενών, γίνεται από κοινού στην καθημερινή πρωινή σύσκεψη όλων των μελών της ομάδας όπου δίνεται ιδιαίτερη προσοχή σε ό,τι αφορά την ενημέρωση των ασθενών για τη νόσο τους και την εκτιμώμενη πορεία της. Προσεχτικά και έγκαιρα επίσης καταγράφονται οι προτιμήσεις και οι επιθυμίες των ασθενών σχετικά με τον τόπο φροντίδας τους στο τελικό στάδιο της νόσου, την τυχόν πραγματοποίηση καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης κλπ.

Κέντρο Ημερήσιας Φροντίδας και Απασχόλησης

Το Κέντρο Ημερήσιας Φροντίδας και Απασχόλησης της Μονάδας Γαλιλαία ξεκίνησε τη λειτουργία του στις 3 Νοεμβρίου 2011 και στελεχώνεται από νοσηλευτές και εκπαιδευμένους εθελοντές.

Σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο στη Μονάδα, απασχολούνται, μία φορά την εβδομάδα, 5-6 από τους περιπατητικούς ασθενείς που έχουν ενταχθεί στη φροντίδα. Οι ασθενείς φτάνουν στη Μονάδα με δικό μας μέσο, αν χρειάζεται, ή με τη βοήθεια εκπαιδευμένων εθελοντών. Οι ασθενείς απασχολούνται, εφόσον το επιθυμούν, για 4 περίπου ώρες ευχάριστα, εφόσον το επιθυμούν, με αφήγηση, συζήτηση, εικαστικές δραστηριότητες, προσωπική φροντίδα, υδροθεραπεία,κλπ. Παράλληλα με τις δραστηριότητες, η ευκαιρία κοινωνικοποίησης καθεαυτή τους δίνει τη δυνατότητα να γνωριστούν, να ανταλλάξουν απόψεις και να μοιρασθούν βιώματα και συναισθήματα.

Στους ασθενείς χορηγείται ελαφρύ γεύμα, ενώ μετά το πέρας της παραμονής τους στο Κέντρο συνοδεύονται στο σπίτι τους. Το πρόγραμμα της ημερήσιας απασχόλησης προσφέρεται ανεξάρτητα ή παράλληλα με τη φροντίδα στο σπίτι οπότε οι ασθενείς, αν το επιθυμούν, μπορούν να ενταχθούν στο ένα ή και στα δύο προγράμματα παράλληλα.

Κριτήρια Ένταξης και Εισαγωγής

Στο πρόγραμμα μπορούν να ενταχθούν ασθενείς με καρκίνο οι οποίοι διαμένουν στην περιοχή της Μητροπόλεως Μεσογαίας και Λαυρεωτικής (πχ Γλυκά Νερά, Γέρακας, Ανθούσα, Πικέρμι, Ραφήνα Παλλήνη, Σπάτα, Αρτέμιδα, Παιανία, Κορωπί, Μαρκόπουλο, Καλύβια, Κουβαράς, Κερατέα, Λαύριο, Λαγονήσι κλπ).

Ένταξη στο Πρόγραμμα

Η συνεργασία με τους ασθενείς ξεκινάει με ένα τηλεφώνημα, στο οποίο λαμβάνονται κάποιες αρχικές πληροφορίες για τον ασθενή, τη νόσο και την αγωγή του, το υποστηρικτικό του περιβάλλον κλπ., ενώ παράλληλα υπάρχει ενημέρωση για το είδος των υπηρεσιών που προσφέρονται. Αν και υπάρχουν αιτήσεις από οποιοδήποτε μέλος της οικογένειας ή φίλο του ασθενούς, απαραίτητη προϋπόθεση για τη συνεργασία είναι ο ασθενής να είναι ενήμερος και να αποδέχεται την επίσκεψη της ομάδας.

Στη συνέχεια, η ομάδα επισκέπτεται τον ασθενή στο σπίτι, διευκρινίζονται οι όροι της συνεργασίας και υπογράφεται μαζί του σχετικό συμβόλαιο. Η πρώτη αυτή επίσκεψη γίνεται συνήθως από γιατρό και νοσηλευτή.

Η συνεργασία της Μονάδας με τους ασθενείς είναι εμπιστευτική: οι πληροφορίες που συλλέγονται αποσκοπούν στην κατάρτιση του προγράμματος φροντίδας του ασθενούς, ενώ δεν υπάρχει επικοινωνία με τον θεράποντα γιατρό χωρίς προηγούμενη άδεια από τον ασθενή. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στις επιλογές και αποφάσεις του ίδιου του ασθενούς και στις προσδοκίες του από το πρόγραμμα.

Προσεχής εκδήλωση

Την Κυριακή 9 Δεκεμβρίου 2012, από τις 10:00 π.μ. μέχρι τις 6:00 μ.μ., η Ομάδα Εθελοντών διοργανώνει Χριστουγεννιάτικη Δωροαγορά με στόχο την οικονομική στήριξη της Γαλιλαίας.

Η Δωροαγορά θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα εκδηλώσεων της Γαλιλαίας.

Θα βρείτε σπιτικά γλυκά, χειροτεχνίες, είδη δώρων, βιβλία, ρούχα, φυτά, ποτά κ.ά. (όλα τα είδη είναι εθελοντική προσφορά φίλων της Γαλιλαίας).

Αναλυτικά στοιχεία βρίσκονται στην ιστοσελίδα της Γαλιλαίας: www.galilee.gr