“Σαν σκιές γλιστρούν λόγια και εικόνες” Δ. Σαββόπουλος

10 Μαΐου 2013

Θέατρο Σκιών

Το ελληνικό θέατρο σκιών είναι μία τέχνη στην οποία συμπυκνώνονται πολλές μορφές καλλιτεχνικής έκφρασης, όπως η ποίηση, η ζωγραφική, η μουσική, το θέατρο, η παράδοση, η σκηνοθεσία.  Κεντρικό πρόσωπο:ο Καραγκιόζης.

Θέατρο Σκιών Ανδρέα Καμπύλη - φωτο 1

Θέατρο Σκιών Ανδρέα Καμπύλη – φωτο 1

        “Ο Καραγκιόζης έκανε την πρώτη του εμφάνιση στην περιοχή της Ηπείρου, στα χρόνια του Αλή Πασά (1788-1822).  Οι πρώτες αναφορές σε αυτόν από τον ελληνικό τύπο σημειώνονται κατά τη διάρκεια του 1830, ενώ το 1863 συναντούμε την πρώτη λεπτομερή περιγραφή παράσταση του θεάτρου σκιών. Το ελληνικό θέατρο σκιών εισέρχεται στην εποχή της δόξας του με το    Δημήτριο Σαρδούνη, γνωστό και ως Μίμαρο στα τέλη του 19ου αιώνα και εξελίσσεται μέσα από την τέχνη ανθρώπων όπως οι Μάρκος Ξάνθος, Αντώνης Μόλλας και Σωτήρης Σπαθάρης μέχρι και τη δεκαετία του 1970, όταν η σκυτάλη περνά στο γιο του τελευταίου, τον Ευγένιο Σπαθάρη. 

        Η εξέλιξη της τέχνης του Καραγκιόζη συμπίπτει με την πρώτη φάση της βιομηχανικής επανάστασης στην Ελλάδα, στις αρχές του 19ου αιώνα…Τα έργα του ελληνικού θεάτρου σκιών προσαρμόστηκαν στην ελληνική πραγματικότητα και άντλησαν απ’ αυτήν την πρώτη ύλη τους,  Κάποια απ’ αυτά μοιάζουν να συνδέονται άμεσα με την παράδοση του αρχαίου δράματος, ενώ άλλα αντανακλούν συγκεκριμένες κοινωνικές και και πολιτικές πραγματικότητες των καιρών τους, από την ιταλική και γερμανική κατοχή κατά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο ως την πολιτική επικαιρότητα της δεκαετίας του 1970, που σχολιάζεται μέσα από αναφορές σε πρωθυπουργούς και άλλα πολιτικά πρόσωπα της εποχής”. 

Αυτά σημειώνει μεταξύ άλλων για την ιστορία του θεάτρου σκιών στην Ελλάδα ο Paolo Colombo, Καλλιτεχνικός Σύμβουλος του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης της Κωνσταντινούπολης, στον τόμο “Ύμνος στη Σκιά”, (έκδοση Μουσείου Μπενάκη), με αφορμή την ομώνυμη έκθεση που έγινε το 2009, στο Μουσείο Μπενάκη.

        Ο Καραγκιόζης απευθύνεται σε ένα λαϊκό ακροατήριο, μιλά στη δημοτική γλώσσα, σχολιάζει την πολιτική κατάσταση εκφράζοντας πάντα την άποψη του λαού.  Μόνο κατά το δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα, ο Καραγκιόζης απευθύνεται περισσότερο στα παιδιά.

Θέατρο Σκιών Ανδρέα Καμπύλη - φωτο 2

Θέατρο Σκιών Ανδρέα Καμπύλη – φωτο 2

Το θέατρο σκιών Ανδρέα Καμπύλη, στο AREA B, Ελλησπόντου 41 στο Βύρωνα, παρουσιάζει τα έργα: “Ο Καραγκιόζης στο πανηγύρι”, “Τα αινίγματα της Βεζυροπούλας”, “Ο Καραγκιόζης γραμματικός” και “Τα 82 εντάλματα”, κάθε Κυριακή από τις 19 Μαΐου έως τις 9 Ιουνίου και καλεί όλα τα παιδιά από 3 έως 93 ετών να διασκεδάσουν μαζί με τον Καραγκιόζη.

Κείνο που με τρώει

κείνο που με σώζει

είναι π’ ονειρεύομαι

σαν τον καραγκιόζη

                          Δ. Σαββόπουλος

 

Κατερίνα Χουζούρη