Μήνυμα Οικουμενικού Πατριάρχου προς Ουκρανούς

29 Ιουλίου 2013

Μήνυμα της Αυτού Θειοτάτης Παναγιότητος του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου προς τον ευσεβή Ουκρανικόν λαόν επί τηι 1025ηι επετείωι από του βαπτίσματος των Ρως του Κιέβου.

Εξοχώτατοι Άρχοντες πολιτικοί και εκκλησιαστικοί του Ορθοδόξου λαού της Ουκρανίας και αγαπητοί και πολυπόθητοι Ορθόδοξοι Ουκρανοί,

Η Μήτηρ Αγία του Χριστού Μεγάλη Εκκλησία, το Οικουμενικόν Πατριαρχείον, μετά πολλής χαράς έλαβε γνώσιν της συναποφάσεώς σας διά τον εορτασμόν ενός σταθμού, της 1025ης επετείου από της ομαδικής βαπτίσεως των προγόνων σας. Διότι, πράγματι, η υπό του λαού της περιοχής της Ουκρανίας αποδοχή της χριστιανικής πίστεως απετέλεσε κορυφαίον γεγονός εις την ιστορίαν αυτού, διά του οποίου ενεκεντρίσθη εις το σώμα του Χριστού, την Εκκλησίαν, και εισήχθη εις την κοινωνίαν των ευρωπαϊκών χριστιανικών χωρών.

Κατά την αάμνησιν του γεγονότος τούτου δέον όπως ενθυμηθώμεν τους απεσταλμένους του Αγίου Βλαδιμήρου, οίτινες εγνώρισαν την δόξαν του Θεού διά του εν Κωνσταντινουπόλει χειροποιήτου Ναού της του Θεού Σοφίας, αλλά και τους εκ Κωνσταντινουπόλεως αποσταλέντας ευαγγελιστας της Ορθοδόξου πίστεως και φωτιστας των Σλάβων Αγίους Κύριλλον και Μεθόδιον, διά του εκπολιτιστικού και πολιτισμικού αυτών έργου διά του κηρύγματος, της διδασκαλίας, της αγιότητος και της μεταφράσεως πολλών λειτουργικών, εκκλησιαστικών και μή βιβλίων εις την σλαβικήν γλώσσαν. Χάρις εις το έργον αυτών επραγματοποιήθη η μετάδοσις του ακενώτου Ορθοδόξου θησαυρού εκ Κωνσταντινουπόλεως εις άπαντα τον Σλαβικόν κόσμον και μάλιστα εις την Ουκρανίαν.

Παραλλήλως, η Μήτηρ Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως διά των υπό το ωμοφόριον και την στοργικήν μέριμναν αυτής αποστελλομένων εκάστοτε μέχρι του 17ου αιώνος πεφωτισμένων Ιεραρχών και διά διαφόρων επί μέρους κληρικών και μή μελών αυτής, κατεχόντων πνεύμα, επιστήμην και τέχνην, προσέφερε μοναδικήν και πανθομολογουμένην υπηρεσίαν και γνώσιν, ποιμαντίκήν και ευρυτέραν διακονίαν, διά την οργάνωσιν του εκκλησιαστικοϋ βίου, την ανέγερσιν πολλών ιερών ναών, την εικονογράφησαν αυτών, και την καλλιέργειαν του Ορθοδόξου φρονήματος και συνέβαλεν ανά τους αιώνας εις την ενότητα του λαού εν Ουκρανία και εις την συνειδητοποίησιν της Ορθοδόξου ταυτότητος αυτού, με αποτέλεσμα το Κίεβον να καταστή το πνευματικόν κέντρον του Χριστιανισμού εν τη ευρυτέρα περιοχή της Ανατολικής Εύρώπης.

article_12610

Ούτω, το Οικουμενικόν Πατριαρχείον συνέδραμεν εις την πρόοδον της Εκκλησίας και της Χώρας σας, η δε χριστιανική πίστις εβελτίωσε τον πνευματικόν και κοινωνικόν βίον του λαού και συνέβαλε τα μέγιστα εις την εξέλιξιν και ανάπτυξιν αυτού. Χαιρόμεθα διά την αξιέπαινον αναγνώρισιν της τοιαύτης μεγάλης προσφοράς της χριστιανικής πίστεως εις την πρόοδον του λαού τούτου.

Μετά τον εκχριστιανισμόν του λαού, εν τη Χώρα της Ουκρανίας ανεδείχθη πλήθος Αγίων παγκοσμίου εμβελείας και αναγνωρίσεως, οι οποίοι και εύχονται διηνεκώς υπέρ του λαού της Ουκρανίας και του σύμπαντος κόσμου, εφελκύοντες την Χάριν και την ευλογίαν του Θεού και απομακρύνοντες διαχρονικώς τα δεινά και τας συμφοράς. Είναι δε οι Άγιοι εκάστου τόπου πραγματικοί προστάται αυτού και αι προσευχαί των έχουν μεγάλην αποτελεσματικότητα, ιδία μάλιστα όταν τα άτομα και οι λαοί επίκαλώνται την βοήθειαν αυτών.

Οι σύγχρονοι άνθρωποι πολλάκις παρασύρονται υπό εγκοσμίων κριτηρίων και μετρούν την δύναμιν των εθνών επί τη βάσει οικονομικών δεδομένων και άλλων παραγόντων κοσμικής ισχύος. Κατ’ αυτόν τον τρόπον όμως παραβλέπουν την δύναμιν του Θεού την οποίαν ενεργοποιούν προς χάριν των πιστών οι Άγιοι. Η δύναμις του Θεού πολλάκις είναι αφανής ως ευεργετική πνοή και αύρα, και διά τούτο δεν γίνεται αισθητή υπό εκείνων οι οποίοι ζουν εντός του θορύβου των συγχρόνων γεγονότων και της πολυπραγμοσύνης, οδηγεί όμως ασφαλώς εις την Ανάστασιν.

Είναι, λοιπόν, άξιον επαίνου και προβολής, ότι ο λαός σας ομοφώνως διά των κοσμικών και εκκλησιαστικών αρχόντων του απεφάσισε να εορτάση την επέτειον του εκχριστιανισμού των προγόνων του, γεγονός το οποίον αποδεικνύει την σημασίαν την οποίαν δίδετε εις την χριστιανικήν πίστιν και εις την Ορθόδοξον Εκκλησίαν ως προς τα συνεκτικά στοιχεία, τα διατηρούντα την ενότητα του λαού, και ως προς τας πηγάς εκ των οποίων ούτος ήντλει πάντοτε τας ευγενεστέρας και δημιουργικωτέρας των εμπνεύσεών του. Η μεγάλη σημασία, την οποίαν αποδίδετε όλοι ομοφρόνως εις το πνευματικόν τούτο γεγονός, αποδεικνύει συγχρόνως την συνειδητοποίησιν της ανάγκης της επιστροφής εις τας πηγάς αυτάς, όπως άλλωστε μαρτυρεί ευγλώττως και άπασα η εκκλησιαστική αναγέννησις εν Ουκρανία.

Και αν εγένετο κατά το παρελθόν το παν διά να λησμονηθή το αναχρονιστικόν «φάντασμα» της θρησκείας, όσοι εις καιρούς δυσχερείς διά την Εκκλησίαν έμειναν πιστοί εις το ποτισμένον με ιδρώτας και δάκρυα ασκητικά και αίμα μαρτυρικόν έδαφος της Ουκρανίας, απέδειξαν ότι η χριστιανική πίστις είναι ισχυρά και χάρις εις τας θυσίας των σήμερον υπάρχει, κερδίζει την καρδίαν του λαού, τους ανθρώπους του πνεύματος και της πολιτικής. Η Εκκλησία ακολουθεί τον Αρχηγόν αυτής, όστις εξήλθε νικών και ίνα νικήση (πρβλ. Αποκ. ς’,2). Δεν αμύνεται αναχρονιστικώς, αλλά ομιλεί κατ’ευθείαν εις τας ψυχάς, αποκαλύπτουσα την πραγματικότητα της παρουσίας του Θεού και της βασιλείας Του, κατά τους θείους λόγους, ότι η βασιλεία του Θεού εντός ημών έστι (πρβλ. Λουκ. ιζ’, 21,22).

Ο Ιδρυτής της Εκκλησίας και Σωτήρ του κόσμου Κύριος ημών Ιησούς Χριστός επεθύμησε σφοδρώς και εξακολουθεί να επιθυμή «ίνα ώσιν εν» (πρβλ. Ιωάν. ιζ’,12) πάντες οι εις Αυτόν πιστεύοντες. Εις την σημερινήν εποχήν κατά την οποίαν αι διαφοραί αντιλήψεων διαιρούν τους ανθρώπους είναι λίαν επίκαιρον να ενθυμώμεθα ότι καλούμεθα όλοι εις ενότητα και ότι αι διαφοραί αντιλήψεων δεν πρέπει να οδηγούν εις διχασμούς, αλλά να καταβάλλωμεν συνειδητήν προσπάθειαν διά την ενότητα πάντων. Μόνον διά της ενότητος δυνάμεθα να αντιμετωπίσωμεν τα προβλήματα και τας προκλήσεις της ιστορίας. Είναι βεβαίως δυσκατόρθωτον να υπάρχη ταυτότης αντιλήψεων εις όλα τα θέματα, δεν πρέπει όμως η αναπόφευκτος διαφορά αντιλήψεων εις διάφορα θέματα να οδηγή εις βαθείς διχασμούς, αλλά οι διαφωνούντες να ομονοούν με γνώμονα και σκοπόν πάντοτε το καλόν του λαού και την αλήθειαν.

Το Οικουμενικόν Πατριαρχείον λυπείται και ανησυχεί διά τας υπαρχούσας και εκκολαπτομένας διαιρέσεις εν τω γεωργίω της Ορθοδόξου Ουκρανίας. Πιστεύομεν, καταβάλλομεν προσπαθείας και εργαζόμεθα, πολυμερώς και πολυτρόπως και δι’ όλων των εις την διάθεσιν ημών πνευματικών και εκκλησιαστικών μέσων και τρόπων, προς υπέρβασιν, διά της αγάπης και του διαλόγου, των διαφορών, ώστε να παύση η φθοροποιός διαίρεσις, ήτις ποτέ δεν είναι σύμφωνος προς το θέλημα του Κυρίου. Ευχή και επιθυμία πάντων ημών είναι ίνα γένηται και εν τη ευλογημένη ταύτη Χώρα μία ποίμνη υπό τον ενούντα τα διεστώτα και κατευθύνοντα την ιστορίαν Κύριον ημών και Θεόν και Σωτήρα Ιησούν Χριστόν.

Και η αληθινή ενότης του λαού δύναται να επιτευχθή μέσω της Εκκλησίας, όταν όμως δεν αντιμετωπίζωμεν αυτήν ως όργανον αλλοτρίων του πνευματικού αυτής σκοπού στόχων, ατομικών, εθνικών ή φυλετικών, αλλά ως θεανθρώπινον οργανισμόν, όστις ως μοναδικόν σκοπόν έχει την θέωσιν και σωτηρίαν εν Χριστώ των ανθρώπων. Όταν υοβιβάζωμεν την Εκκλησίαν εις χώρον εκπληρώσεως ατομικών συμφερόντων ή εθνοφυλετικών προσδοκιών, ασφαλώς αποπνευματικοποιείται, εκκοσμικεύεται, χάνει τον προσανατολισμόν αυτής. Η Εκκλησία είναι η εικών της σωτηρίου παρουσίας του Χριστού εις τον κόσμον πάσας τας ημέρας έως της συντελείας του αιώνος και άπαντες οι εν Ουκρανία Ορθόδοξοι πιστοί είναι μέλη του αυτού σώματος.

Ο τελικός σκοπός του Οικουμενικού Πατριαρχείου είναι ο κάθε πιστός να βιώση την πανενότητα της ανθρωπίνης φύσεως εν τω Χριστώ, άνευ φυλετικής διαφοράς Έλληνος και βαρβάρου, δούλου και ελευθέρου, όπου «τα πάντα και εν πάσι Χριστός» (Κολ.γ’,11,12). Εις την Μητέρα Εκκλησίαν της Κωνσταντινουπόλεως ανήκουν πιστοί εκ διαφόρων εθνών, γλωσσών, τοπικών παραδόσεων, λαών, φυλών, διά να βιώνηται εν ενί σώματι «επί το αυτό» η παρουσία του Θεού. Χαρακτηριστικόν παράδειγμα του ενωτικού υπερφυλετικού και υπερεθνικού ρόλου του Οικουμενικού Πατριαρχείου εν τω κόσμω αποτελεί και η αποστολή των ισαποστόλων Κυρίλλου και Μεθοδίου, οι οποίοι δεν επέβαλον την ελληνικήν γλώσσαν και τον βυζαντινόν πολιτισμόν εις τους Σλάβους, αλλά εσεβάσθησαν την γλωσσικήν και φυλετικήν των ιδιαιτερότητα και εκοπίασαν διά να δημιουργήσουν ένα υπέροχον νέον ενιαίον χριστιανικόν σλαβικόν πολιτισμόν.

Κατ’ αυτόν τον τρόπον το Οικουμενικόν Πατριαρχείον εναγκαλίζεται την οικουμένην με όραμα «τα έσχατα», κρατεί την αλήθειαν του σώματος του ζώντος Χριστού ως οικουμενικόν θησαυρόν και είναι μία εν πορεία εσχατολογική κοινότης, προσεύχεται προς τον Κύριον «ελθέτω η βασιλεία σου· γενηθήτω το θέλημά σου, ως εν ουρανώ, και επί της γής» (Ματθ. ς’ 10) και προσδοκά «καινήν γήν και καινούς ουρανούς». Το πνεύμα και η μαρτυρία αυτή του Οικουμενικού Πατριαρχείου διασώζει την ενότητα εντός της «εν μέτρω» ποικιλίας, προσλαμβάνει ποικίλας εθνικάς μορφάς και σέβεται τα τοπικά στοιχεία. Χωρίς να χάνη τον ιστόν της κοινής Ορθοδόξου παραδόσεως, βλέπει τας επί μέρους εκφράσεις των λαών υπό το φως του μέλλοντος αιώνος.

Διά τούτο και η Ορθόδοξος Εκκλησία εν Ουκρανία δύναται και πρέπει να αποτελή απτόν σημείον αρμονικής συνυπάρξως όσων πιστεύουν Ορθοδόξως και είναι Ορθόδοξοι Χριστιανοί εν τω σώματι του Χριστού. Πάσα φυλετική διάκρισις και ανταγωνισμός και διαίρεσις είναι ξένα προς το οικουμενικόν πνεύμα της Εκκλησίας. Ούτω και ο λαός της Ουκρανίας ευχόμεθα και πιστεύομεν ότι θα ενωθή διά της κοινής πιστώς και του σεβασμού εις την προέλευση, την ταυτότητα, την εθνικήν συνείδησιν και την γλωσσικήν ιδιαιτερότητα.

Η Μήτηρ Εκκλησία συμμετέχει εις την χαράν σας επί τη 1025η επετείω από του εκχριστιανισμού των προγόνων σας και εύχεται ολοκαρδίως όπως προοδεύητε ολονέν και βαθύτερον εις την πίστιν του Χριστού και εις την εν ενότητι αρετήν. Η πνευματική αύτη πρόοδός σας θα συνεπιφέρη και την αντίστοιχον γενικωτέραν πρόοδον του Ουκρανικού λαού, διότι είναι αναμφισβήτητον ότι πάσης, οικονομικής και πολιτικής και άλλης εξ επιρροής ανθρωπίνης φιλοδοξίας, κρίσεως προηγείται η διασάλευσις της ηθικής τάξεως. Η κοινωνία, λοιπόν, η οποία θέλει να άποφύγη την οικονομικήν κρίσιν πρέπει να μείνη ασάλευτος ηθικώς καινά σέβηται τας ηθικάς επιταγάς.

Έχομεν την βεβαιότητα ότι ο αγαπητός λαός της Ουκρανίας, από του πρώτου άρχοντος μέχρι του τελευταίου πολίτου, αποδέχεται την ανάγκην της ηθικότητος της ατομικής και κοινωνικής ζωής. Ευχόμεθα ολοκαρδίως όπως ο Κύριος σας ευλογή όλους και σας χαρίζη τα επίγεια και τα ουράνια αγαθά.

Μή δυνηθέντες να προσέλθωμεν εκεί προσωπικώς, ως θα επεθυμούμεν, και να συμμετάσχωμεν αυτοπροσώπως εις τους πανηγυρικούς εορτασμούς, διά της Πατριαρχικής ημών Αντιπροσωπείας ευλογούμεν από του Ιερού Κέντρου της Ορθοδοξίας τας καταβαλλομένας υπό της τοπικής Εκκλησίας της Ουκρανίας, της Πολιτείας και των απανταχού της γής Ορθοδόξων Ουκρανών προσπαθείας προς υπέρβασιν των προβλημάτων και επίτευξιν της πολυποθήτου, απαραιτήτου δε διά τους πάντας, ενότητος. Και διαβεβαιούμεθα ως Οικουμενικόν Πατριαρχείον και ως Μήτηρ σας Εκκλησία, η οποία σας εγέννησεν εν Χριστώ ότι προς την ενότητα και την ευημερίαν του Ορθοδόξου εν τη πλειονότητι του Ούκρανικού λαού θα συνεχίσωμεν την προσπάθειαν εν συνεργασία μετά του Κράτους, της αδελφής Εκκλησίας της Ρωσσίας, της τοπικής εκκλησιαστικής ηγεσίας υπό τον αδελφόν Μητροπολίτην Κιέβου και μετά πάντων των δυναμένων, διά την επίτευξιν του ιερού στόχου.

Τέκνα εν Κυρίω άγαπητά της Ουκρανίας,

Το φως του Χριστού σας εφώτισε. Μείνατε εν τω φωτί. Αποφεύγετε τας διαιρέσεις. Διώκετε την ενότητα εν τη αληθεία, η οποία είναι ο Χριστός. Και εν τω φωτί Του όψεσθε φώς, όπως φωτεινόν είναι και το πρόσωπον της Ουκρανίας, και δέον να λάμπη ηνωμένη η Ορθοδοξία «πάσι τοις εν τη οικία αυτής».

Ο Θεός των οικτιρμών και πάσης παρακλήσεως σώζοι και ευλογοί την Ουκρανίαν, την Ορθοδοξίαν και τον λαόν αυτής. Αμήν.

,βιγ’ Ιουλίου ις΄