Κινόα: Εναλλακτική καλλιέργεια με μέλλον (Β’)

Καλλιέργεια Κινόοας (Φωτ.: besthomechef.com.au)

Στο δεύτερο μέρος του αφιερώματός μας, παρουσιάζουμε τις τεχνοοικονομικές πλευρές της καλλιέργειας της Κινόας και κάποιες πρώτες εκτιμήσεις σχετικά με τις δυνατότητες που προσφέρει στους Έλληνες αγρότες.

Που καλλιεργείται

Οι χώρες με τη μεγαλύτερη παραγωγή κινόας είναι η Βολιβία, το Περού και το Εκουαδόρ, ενώ παραδοσιακά καλλιεργείται στην Κολομβία, τη Χιλή και την Αργεντινή. Μέχρι το 2008 οι δυο πρώτες χώρες κατείχαν το 90% της παγκόσμιας παραγωγής. Ωστόσο, μετά από χρόνια ερευνών περνά και σε χώρες της Ευρώπης, όπως η Δανία. Επιπλέον, η καλλιέργεια επεκτείνεται στην Ασία, στην Αφρική, στη Β. Αμερική και στην Αυστραλία.

Στην Ελλάδα έγιναν πειράματα για την καλλιέργεια της κινόας στη Λάρισα, από το Ινστιτούτο Χαρτογράφησης και Ταξινόμησης Εδαφών και το Ινστιτούτο Κτηνοτροφικών Φυτών από τους Δρ. Θεόδωρο Καρυώτη, τακτικό ερευνητή του ΕΘΙΑΓΕ, Δρ. Χρήστο Νούλα Γεωπόνο- Ειδικό Επιστήμονα και τον Δρ. Κωνσταντίνο Ηλιάδη, πρώην Διευθυντή του Ινστιτούτου Κτηνοτροφικών Φυτών και Βοσκών Λάρισας . Όπως εξηγεί στην «Παραγωγή» ο Δρ. Θεόδωρος Καρυώτης τα πρώτα πειράματα ξεκίνησαν το 1995 στα πλαίσια της Αμερικάνικης και Ευρωπαϊκής Δοκιμής για την καλλιέργεια, που διοργάνωσε ο ΟργανισμόςΤροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO). Οι ερευνητές δούλεψαν με 8 ποικιλίες του φυτού.

Tα αποτελέσματα

Σπόροι Κινόας (Φωτ.: http://commons.wikimedia.org)

Τα πειράματα απέδειξαν ότι η κινόα προσαρμόζεται καλύτερα σε κρύες, ημιορεινές περιοχές και έτσι μπορούν να αξιοποιηθούν εδάφη λιγότερο παραγωγικά. Επίσης, το φυτό αντέδρασε καλά στα αλατούχα εδάφη της Θεσσαλίας. Επιπλέον, σε περιοχές που υπάρχουν αβαθείς υδροφόροι ορίζοντες, το ριζικό σύστημα της κινόας μπορεί να λειτουργήσει ως φίλτρο, προλαμβάνοντας τα νιτρικά πριν φτάσουν στο νερό.

Τα υπολείμματα του φυτού μπορούν να γίνουν ζωοτροφές, ενώ μία ακόμα χρήση της κινόα είναι το χαρτί. Τα υπολείμματα που προέκυψαν μετά την πειραματική συγκομιδή στάλθηκαν σε βιομηχανία της Ιταλίας και χρησιμοποιήθηκαν με επιτυχία για την παρασκευή χαρτιού.

Η έρευνα δεν μπόρεσε να συνεχιστεί, έτσι ώστε να οριστικοποιηθούν οι ποικιλίες και να δοθούν σε αγρότες προς καλλιέργεια. Ωστόσο, ο κ. Καρυώτης σημειώνει πως το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης καιΤροφίμων θα έπρεπε να συνεχίσει το πείραμα, στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης καλλιεργειών που προωθείται στην Ελλάδα.Το φυτό, με δεδομένη την προσαρμοστικότητά του, μπορεί να καλλιεργηθεί στη χώρα μας και να έχει και σημαντικό ρόλο στη γεωργία.

Η καλλιέργεια

Ως καλλιέργεια η κινόα, όπως αποδείχθηκε, δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Θέλει ψιλοχωματισμένο χωράφι, το οποίο δεν πρέπει να είναι ούτε πολύ ξηρό ούτε πολύ υγρό. Επιπλέον, δεν πρέπει να φυτευτεί πολύ βαθιά στο χώμα. Η άριστη πυκνότητα είναι 25 φυτά ανά τ.μ. ή 1 κιλό σπόρου ανά στρέμμα. Το πότισμα θα πρέπει να είναι κανονικό, καθώς θέλει κατά μέσο όρο πότισμα λίγο λιγότερο από το βαμβάκι.

Θα πρέπει να σημειωθεί, πως αν και απαιτεί επαρκή υγρασία στα πρώτα στάδια ανάπτυξης, τα πειράματα έδειξαν ότι είναι εξαιρετικά ανθεκτικό φυτό στην ξηρασία, στα επόμενα στάδια. Η μεγάλη προσαρμοστικότητα που δείχνει η κινόα σε διαφορετικές κλιματικές συνθήκες και η αποτελεσματική χρήση του νερού, την κάνουν μια εξαιρετική εναλλακτική καλλιέργεια, ειδικά στις ελληνικές ξηροθερμικές συνθήκες.

Όσον αφορά τον κύκλο του φυτού, καλύτερη περίοδος για σπορά είναι η πρώτη εβδομάδα του Απριλίου. Η συγκομιδή ορίζεται στα τέλη Αυγούστου. Κανονικά, σε μεγάλες εκτάσεις γίνεται με μηχανήματα, αλλά κατά το πείραμα το μάζεμα έγινε με το χέρι.

Οι αποδόσεις και οι τιμές

Η μέγιστη απόδοσης της κινόας έφτασε τα 250 κιλά ανά στρέμμα και σε συνδυασμό με την τιμή της τα νέα είναι μάλλον… ευχάριστα. Η τιμή της ανά κιλό σπόρου φτάνει περίπου τα 4,85 δολάρια, ενώ στις μαύρες ποικιλίες είναι πάνω από 8 δολάρια. Με την τιμή εισαγωγής στην Ευρώπη να ξεπερνά τα 10 ευρώ το κιλό, η καλλιέργεια μπορεί να εξασφαλίσει ικανοποιητικό εισόδημα για τον παραγωγό.

Ωστόσο, για να δοθεί η καλλιέργεια στους αγρότες θα πρέπει πρώτα να γίνουν πειράματα διάρκειας 3 ετών σε όλη την Ελλάδα, έτσι ώστε να δώσει «δείγμα γραφής» και σε άλλες περιοχές της χώρας.

Παρατήρηση: Το παρόν άρθρο συνταχθηκε από την ΑΝΝΑ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗ και δημοσιεύεται με τη συνεργασία της οικονομικής και αγροτικής εφημερίδας “ΠΑΡΑΓΩΓΗ” (κυκλοφορεί στα περίπτερα κάθε  Σάββατο), http://www.paragogi.net