Ψυχοσυναισθηματική & κοινωνική διάσταση της παρεμβατικής γονιμοποίησης (Β’)

Συνεχίζουμε την αναφορά στις ψυχολογικές και κοινωνικές επιπτώσεις που έχουν προκύψει από την εφαρμογή της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και οι οποίες συνήθως μένουν στην αφάνεια καθώς υπάρχει η τάση να υπερτονίζεται η ιατρική διάστασή της, λόγω της συνεχούς βελτίωσης των χρησιμοποιουμένων τεχνικών*.

*Πρόκειται για την παρουσίαση σε σειρά άρθρων της μελέτης σχετικά με την Παρεμβατική Γονιμοποίηση της καθηγήτριας Μ.Ε. και θεολόγου, Χαρίκλειας Φωτοπούλου

Το σωματικό και ψυχικό βάρος που καλούνται να σηκώσουν και οι δύο σύντροφοι στην προσπάθειά τους να γίνουν γονείς με τρόπο παρεμβατικό αλλά και η ανάγκη για εξασφάλιση ενός υγιούς και σταθερού περιβάλλοντος, που θα καλύπτει τις βασικές ανάγκες του παιδιού και θα ευνοεί την ψυχοσυναισθηματική του ανάπτυξη,[1] καθιστούν αναγκαία την υποστήριξη και τη βοήθεια των ιατρών και κυρίως των ειδικών της ψυχικής υγείας. Αυτοί θα φέρουν το υπογόνιμο ή στείρο ζευγάρι σ’ επαφή με ιατρικά, ψυχολογικά, νομικά, ηθικά θέματα, που ίσως δε γνωρίζει. Θα εντοπίσουν πιθανή προϋπάρχουσα ψυχική διαταραχή, σοβαρή δυσαρμονία στη συντροφική σχέση ή κοινωνική δυσλειτουργία, που πρέπει ν’ αντιμετωπιστεί. Θα αναλάβουν την προετοιμασία και τη στήριξη κατά τη εφαρμογή μιας αναπαραγωγικής τεχνικής, ώστε σε περίπτωση θετικού αποτελέσματος να υπάρχει ψυχικός χώρος για το παιδί[2] και οικογενειακό περιβάλλον ομαλό, σταθερό και κοινωνικά αποδεκτό[3].

Η στήριξη και η βοήθεια από ειδικούς της ψυχικής υγείας καθίσταται πιο επιτακτική στις περιπτώσεις που χρησιμοποιείται παρένθετη μητέρα ή δότης/τρια γεννητικού υλικού ή εμβρύου. Στην πρώτη περίπτωση θα φροντίσουν να μην εμφανιστεί ψυχοπαθολογία στην παρένθετη μητέρα και δεν δώσει το παιδί, ενώ στη δεύτερη θα βοηθήσουν το ζευγάρι να συνειδητοποιήσει ότι ο δότης/τρια δε λύνει το πρόβλημα της στειρότητας και ν’ αποδεχτεί τη λύση, αφού επεξεργαστεί νοητικά και συναισθηματικά το θέμα της γενετικής του συνέχειας, του μυστικού και της ανωνυμίας του/της δότη/τριας.

Κλείνοντας, αξίζει ν’ αναφερθεί ότι η στήριξη και η βοήθεια των γιατρών και των ειδικών της ψυχικής υγείας είναι αναγκαία και ικανή για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων στον ψυχοσυναισθηματικό κόσμο, τις συντροφικές και κοινωνικές σχέσεις ζευγαριών, που βιώνουν την εμπειρία των τεχνικών παρεμβατικής γονιμοποίησης, αλλά αδύναμη μπροστά στις κοινωνικές ανισότητες που δημιουργεί η χαμηλή προσβασιμότητα στις εν λόγω τεχνικές των οικονομικά αδυνάτων. Εδώ, καθίσταται αναγκαία η κρατική μέριμνα, ώστε σύμφωνα με την αρχή της ισότητας των πολιτών να επεκταθεί η δυνατότητα πρόσβασης και στα ζευγάρια που αδυνατούν να καταβάλουν το μεγάλο οικονομικό τίμημα[4]. Την κρατική μέριμνα για την πρόσβαση όλων των υπογόνιμων ζευγαριών στις τεχνικές παρεμβατικής γονιμοποίησης επιβάλλει όχι μόνο η αρχή της ισότητας των πολιτών αλλά και το πρόβλημα της υπογεννητικότητας και γήρανσης του πληθυσμού, που αντιμετωπίζουν οι σύγχρονες κοινωνίες. Η εκδήλωση της κρατικής μέριμνας προς τα υπογόνιμα ζεύγη και η χάραξη μιας νέας πολιτικής, που θα παρέχει και στους οικονομικά ασθενείς τη δυνατότητα πρόσβασης στις σύγχρονες αναπαραγωγικές τεχνικές θα συντελέσει στην αναχαίτιση του συνδεδεμένου και με την υπογονιμότητα κοινωνικού προβλήματος της υπογεννητικότητας και την επίτευξη κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης[5].