Στη Γέννηση του Αγίου Προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου (1ο Μέρος)

Αυτόν όμως που τώρα εμείς εξυμνούμε τον εγκωμίασε, πριν απ’ όλους τους άλλους εγκωμιαστές του, ο ίδιος ο Χριστός και Θεός, η Αλήθεια, λέγοντας: «Δεν έχει μέχρι σήμερα γεννηθεί μεγαλύτερος προφήτης οπό τον Ιωάννη το Βαπτιστή» (Ματθ. 11, II). Αφού  λοιπόν τόσο πλούσια και ανυπέρβλητα έχει επαινεθεί και έχει εγκωμιαστεί ο μέγας Πρόδρομος από τον Ύψιστο Θεό-Λόγο, έχει τάχα ανάγκη από τα φτωχά μας λόγια; Όχι βέβαια, δεν έχει ανάγκη από τα φτωχά μας λόγια ο Τίμιος Πρόδρομος. Εμπρός λοιπόν, ας γιορτάσουμε την ημέρα. Ας πανηγυρίσουμε το γεγονός της γεννήσεώς του, όχι μόνο όσοι κατοικούν στα περίχωρα, αλλά και όλοι όσοι περιτριγυρίζουν τον πνευματικό Ιορδάνη.

Ας μπούμε βαθιά στο νόημα αυτού του παράδοξου μυστηρίου. Ας γνωρίσουμε αυτό που τόσο υπερφυσικά γίνεται σήμερα. Ας εμβαθύνουμε στα όσα έχουν συμβεί γύρω από το πρόσωπο του Ζαχαρία. Και ας μην παραλείψουμε να αναφέρουμε όλα εκείνα που διαδραματίστηκαν στο πρόσωπο της Ελισάβετ. Πόσο μεγάλος υπήρξε ο Πρόδρομος φαίνεται και μόνο από τους γονείς που είχε, γιατί οι γονείς του δεν υπήρξαν άσημοι αλλά πολύ περίδοξοι και επιφανείς.

Ο μεν Ζαχαρίας, σαν άλλος Ααρών και στην ηλικία και στο αξίωμα, ντυμένος την Αρχιερατική στολή —δηλαδή το περιστήθιο, την επωμίδα, το χιτώνα που έφτανε μέχρι τους αστραγάλους και το χιτώνα τον κροσσωτό, το διακριτικό σκούφο της ιερωσύνης και τη ζώνη, που ήταν όλα καταστόλιστα με χρυσάφι και πολύτιμους λίθους και υάκινθο και βύσσο— εισήλθε στα Άγια των Αγίων να ιερουργήσει γιατί εφημέρευε.

Η δε Ελισάβετ υπήρξε ίδια στη δόξα με τη Σάρρα και μάλλον πιο δοξασμένη απ’ αυτήν, ως συγγενής της Θεομήτορος. Αυτή λοιπόν σύμφωνα με το θέλημα του Θεού χαριτώθηκε, αν και ήταν στείρα, να γεννήσει όχι τον Ισαάκ, που ονομάστηκε δούλος του Θεού (Γέν. 34, 14 και Δαν. 3, 35), αλλά τον Ιωάννη που έγινε γνήσιος φίλος του Χριστού. Ω άγονη μήτρα, που κράτησες μέσα σου τέτοιο παιδί! Ω άκαρπη γη, που βλάστησες τέτοιο καρπερό στάχυ!

Γι’ αυτό δεν πρέπει να διστάσουμε ν’ αναφωνήσουμε και πάλι προς αυτήν, με καινούργιο τώρα νόημα τα λόγια του μεγαλόστομου Ησαΐα. «Γέμισε την καρδιά σου μ’ ευφροσύνη στείρα, που δεν απόχτησες παιδιά. Φώναξε μ’ όλη σου τη δύναμη εσύ που δεν δοκίμασες ωδίνες τοκετού» (Ησ. 54, 1), γιατί έκανες ν’ ανθίσει από την έρημη μήτρα σου ο Ιωάννης, το κρίνο της αγνότητας, το τριαντάφυλλο που ευωδιάζει από Άγιο Πνεύμα, το λιβάδι της εγκράτειας, που μας γεμίζει με αγαθά, η φωτοδότρα πηγή που λάμπει κατά τη φανέρωση του Χριστού πάνω στη γη, ο Ιωάννης, ο στρατιώτης του ουράνιου βασιλιά, που ο ίδιος τον ξεχώρισε και τον υπέδειξε στο λαό Του, ο άριστος νυμφαγωγός της Εκκλησίας του Χριστού προς τον ουράνιο Νυμφίο της Χριστό, ο ακούραστος διαλαλητής και μάρτυρας του Χριστού που είναι η μόνη Αλήθεια, ο Ιωάννης, ο φλογερός κήρυκας της μετάνοιας, ο σαρκωμένος άγγελος του Κυρίου, αυτός που φανέρωσε σε όλους τον Αμνό, που θα σήκωνε πάνω του όλου του κόσμου τις αμαρτίες.

Και δεν θα μπορέσω με ό,τι και να πω να αναφέρω όλες τις αρετές του, ακόμα και αν αραδιάσω όλους τους τίτλους που του έχουν δοθεί. Γιατί του ταιριάζουν πολλά ονόματα και είναι κοσμημένος με πάρα πολλές αρετές, μια και αυτός αξιώθηκε να πάρει την πιο μεγάλη χάρη απ’ όλους εκείνους που σφράγισε το Άγιο Πνεύμα…

Ο Ιωάννης όμως, ο γιός του ιερέα Ζαχαρία και της αξιοθαύμαστης Ελισάβετ, το άνθος που στόλισε την είσοδο του Χριστού στον κόσμο, φύτρωσε και άνθισε στο μεσοδιάστημα του Νόμου και της Χάρης. Ανέτειλε το νοητό αστέρι, προαναγγέλλοντας την ανατολή του Ηλίου της δικαιοσύνης. Προέτρεξε ο στρατιώτης, κηρύττοντας τον ερχομό του βασιλιά ολόκληρης της κτίσης. Ήρθε ο οδηγός της Νύμφης του Χριστού Εκκλησίας, διαλαλώντας την επικείμενη παρουσία του Νυμφίου Χριστού. Και οι μεν άλλοι προφήτες προφήτεψαν ή θαυματούργησαν αρκετά χρόνια μετά τη γέννησή τους, ο Τίμιος Πρόδρομος όμως πληρώθηκε από το Άγιο Πνεύμα και αναδείχτηκε θαυματουργός ενόσω ακόμα βρισκόταν στην κοιλιά της μάνας του.

Θα κάνω λοιπόν μια παρομοίωση για να δείξω τη μεγαλοπρέπεια της μορφής του Τιμίου Προδρόμου. Όπως ένας βασιλιάς, που βγαίνει με πομπή και βασιλική μεγαλοπρέπεια από τα ανάκτορά του, έχει ραβδούχους και άλλους που προπορεύονται με σκήπτρα, μετά υπάτους, υπάρχους και ταξιάρχους —τελευταία δε έρχεται ένας αξιωματικός με πολύ μεγάλο βαθμό και μετά απ’ αυτόν αμέσως εμφανίζεται ο βασιλιάς, αστράφτοντας μέσα στο χρυσάφι και τους πολύτιμους λίθους— το ίδιο φανταστείτε ότι συνέβη και με τον αληθινό και μόνο βασιλιά ολόκληρης της κτίσης, τον Χριστό και Θεό μας. Όταν επρόκειτο να έρθει ο Χριστός στον κόσμο σαν άνθρωπος, προπορεύτηκαν οι πατριάρχες, όπως ο Αβραάμ, ο Ισαάκ και ο Ιακώβ. Έπειτα ο Μωυσής, που αξιώθηκε να φανερώσει το νόμο του Θεού στους ανθρώπους, ο Ααρών και ο Σαμουήλ και όλος ο χορός των αγίων προφητών. Τελευταίος δε από όλους εμφανίστηκε ο Ιωάννης και αμέσως μετά ο Δεσπότης μας Χριστός, για τον Οποίο ο Ιωάννης είπε: «Αυτός που έρχεται μετά από μένα, είναι ανώτερός μου, γιατί υπήρξε πριν από μένα» (Ιωάν. 1, 15). Έτσι αποδείχτηκε ο Τίμιος Πρόδρομος αν και τελευταίος στην παράταξη, πρώτος στην αξία και από αυτούς ακόμα τους Προφήτες και τους Αποστόλους και από όλους τους άλλους αγίους σπουδαιότερος, σύμφωνα με όσα κήρυξε ο αληθινός Λόγος του Θεού, ο Χριστός. Και είναι πιότερο τιμημένος, γιατί ήταν τελευταίος από τους προφήτες και πρώτος από τους αγίους της εποχής της Καινής Διαθήκης. Αναπτύσσοντας λοιπόν την ιστορία, όπως αναφέρεται στο ιερό Ευαγγέλιο, ας ακούσουμε τί ήταν εκείνα που ο Γαβριήλ είπε στο Ζαχαρία.

«Φανερώθηκε σ’ αυτόν», λέει, «άγγελος Κυρίου και παραστάθηκε δεξιά από την Τράπεζα που έκαιγαν το θυμίαμα. Και μόλις τον είδε ο Ζαχαρίας ταράχτηκε και φοβήθηκε πολύ» (Λουκ. 1, 11-12). Γιατί ήταν πολύ σεβάσμια και ιερή η οπτασία και φοβερός ο τόπος που συνέβη το γεγονός. Γιατί λέει η Αγία Γραφή: «Πόσο φοβερός είναι αυτός ο τόπος! Αυτός δεν είναι τίποτε άλλο, παρά η ίδια η κατοικία του Θεού» (Γέν. 28, 17). Και δεν είναι περίεργο το ότι ο ιερέας, αν και ήταν δίκαιος, ταράχτηκε και κυριεύτηκε από φόβο, αφού το ίδιο συνέβη και με τον Δανιήλ τον «άνθρωπο των επιθυμιών» (Δαν. 10, 8), που βλέποντας τον άγγελο θαμπώθηκε και έμεινε άφωνος και έπεσε με το πρόσωπο στη γη, από του άγγελου την υπέρμετρη και ασύγκριτη λαμπρότητα. «Φάνηκε» λέει, «σ’ αυτόν άγγελος Κυρίου».