«Έλα Παναγία μου σώσε»

Ο ψηφιακός δίσκος, Έλα Παναγιά μου Σώσε

«Ο λαός μας ευλαβείται και περιβάλει με εξαιρετική τιμή το πρόσωπο της Παναγίας.  Η Εκκλησίας μας την βλέπει να ίσταται υψηλότερα παντός άλλου λογικού όντος, τόσο στην ορατή όσο και στην αόρατη κτίση.  Η υμνογραφία, η τέχνη, η λαϊκή λατρείας, απέδωσαν στην Παναγία τα εκφραστικότερα και χαρακτηριστικότερα και μερικές φορές τα πλέον απίθανα επίθετα… Δεν μπορούσε λοιπόν η Παναγία να μείνει έξω απ’ τη δημοτική ποίηση.  Ο λαός που αγάπησε ιδιαίτερα τη Μεγαλόχαρη, ύμνησε τη χάρη της και την επικαλέστηκε με τα τραγούδια του.  Ιδιαίτερα τούτο παρατηρείται στα τραγούδια του γάμου των νησιών μας και κυρίως στα γυρίσματα (επωδούς) τούτων», σημειώνει ο Κωνσταντίνος Ι. Μάρκος, Καθηγητής της Εθνικής Μουσικής, Βυζαντινής και Δημοτικής.

«Έλα Παναγία μου σώσε», τιτλοφορείται ο νέος δίσκος ακτίνας cd, των Μανώλη Καρπάθιου και Γρηγόρη Νταραβάνογλου, με τραγούδια της Παναγίας.

Στην Πεμπτουσία μίλησε ο δεξιοτέχνης στο κανόνι, συνθέτης και  διευθυντής σπουδών  στη  Σχολή  Βυζαντινής και  Παραδοσιακής  Μουσικής  «Τέττιξ», Μανώλης Καρπάθιος.

Στο κέντρο ο Μανώλης Καρπάθιος

 -Πεμπτουσία: Θα θέλαμε να μας μιλήσετε για τη νέα σας δουλειά. Τι περιλαμβάνει; Από που προέρχονται τα Τραγούδια της Παναγίας;

-Μαν.Καρπάθιος: Η  νέα  μας  δισκογραφική  εργασία  περιλαμβάνει  τραγούδια  που  έχουν  αναφορά  στην  Παναγία  και  ως  επί  το  πλείστον  είναι  άσματα  που  λέγονται  στο  κοσμικό  τελετουργικό  του  γάμου.  Τα  περισσότερα  από  αυτά  είναι  δωδεκανησιακά   γεγονός  που  δείχνει  την  ευλάβεια   και  την  καλλιέργεια  των  Δωδεκανησίων.  Εκτός   από  τις  ευχές  της  εκκλησίας  κατά  το  μυστήριο  του  γάμου,  ευχές  δίνει  και  ο  ανώνυμος  ποιητής  των  παραδοσιακών  τραγουδιών  που  συνοδεύουν  νύφη  και  γαμπρό  στο   ντύσιμο  και  στο  γλέντι.

        «Νέβα-κατέβα  Παναγιά  με  το  Μονογενή  σου,  στ  αντρόυνο  που  γίνηκε  να  δώσεις  την  ευχή  σου».

Τα περιεχόμενα του ψηφιακού δίσκου

-Πεμπτουσία: Πώς ήταν η συνεργασία με τον Γρηγόρη Νταραβάνογλου; Πιστεύετε ότι ταίριαξαν τα τραγούδια με τη φωνή του, καθώς -όπως είναι γνωστό- πρόκειται για έναν καταξιωμένο ιεροψάλτη που καλείται να ερμηνεύσει τραγούδια για την Παναγία, σ’ αυτόν τον ψηφιακό δίσκο;

-Μαν.Καρπάθιος: Ο  Γρηγόρης  Νταραβάνογλου  πέρα  από  καταξιωμένος  ψάλτης  είναι  και  καλλιτέχνης  υψηλού  επιπέδου  γεγονός  που  του  δίνει  ευελιξία  προσαρμογής  στο  μουσικό  είδος  που  πρέπει  να  υπηρετήσει  ανά  πάσα  στιγμή.  Σέβεται  τη  μουσική  φόρμα  του  τραγουδιού  και  αποφεύγει  ψαλτικές  προσμίξεις  μέσα  στο  μέλος  της  παραδοσιακής  σύνθεσης.  Τον  ευνοεί  και  η  καταγωγή  του  από  την  Κωνσταντινούπολη  γιατί  δίνει  ένα  κλασικό  ανατολικό  χρώμα  στην  ερμηνεία  του,   γεγονός  που  εκτινάσσει  την  σύνθεση  στη  σφαίρα  της   λόγιας  μουσικής.

Ο Γρηγόρης Νταραβάνογλου

-Πεμπτουσία: Στο εξώφυλλο του ψηφιακού δίσκου εκτός από τα ονόματα των εξαιρετικών μουσικών που συνεργάζονται μαζί σας, διαβάζουμε ότι ο Κ. Τσινάλης αφηγείται ποιήματα του Ρωμανού του Μελωδού που έχει μεταφράσει ο π. Ανανίας Κουστένης.  Θα θέλατε να μας πείτε πώς το σκεφτήκατε και πώς συνδέεται  το αφηγηματικό με το τραγουδιστικό μέρος, στον ψηφιακό δίσκο;

Οι συντελεστές του ψηφιακού δίσκου

-Μαν.Καρπάθιος: Μέλος  και  ποίηση  πάνε  μαζί.  Μάλιστα  στην  Αρχαία  Ελλάδα  η  λέξη  μουσική  συμπεριελάμβανε  και  την  ποίηση  τον  χορό  κ.ά.  Αρκετά  αργότερα  η  λέξη  μουσική  άρχισε  να  σημαίνει  μόνο  την  μουσική  σύνθεση  και  εκτέλεση.  Μην  ξεχνάμε  ότι  και  η  πρώτη  μουσική  σημειογραφία  των  Ελλήνων  ήταν  αλφαβητική  και  αργότερα  η  βυζαντινή  παρασημαντική  χρησιμοποίησε  τόνους  και  πνεύματα  της  γλώσσας  για  να  αποτυπωθεί  ακριβέστερα.     Λόγος  και  μέλος  συμβαδίζουν  και  το  ένα  στοιχείο  βοηθά  το  άλλο  ως  προς  την  κατανόηση  και  αφομοίωση  νοημάτων  και  συναισθημάτων.

 Δεν  υπήρχε  καλύτερη  επιλογή  από  την  Ποίηση  του  Ρωμανού  Mελωδού,  που  πολύ  αγαπούσε  τη  Παναγία,  και  την  εξύμνησε  με  τον  καλύτερο  τρόπο.  Προστρέξαμε  στην  μετάφραση  του  π.  Ανανία  Κουστένη  που  μεταφέρει  τα  υψηλά  νοήματα   του  Ρωμανού  στην  νεοελληνική  γλώσσα,  χωρίς  να  αδικεί  το  πρωτότυπο.

Κατερίνα Χουζούρη

Υ.Γ

Αξίζει να σημειωθεί ότι από 18 έως 23 Αυγούστου θα γίνει στη Σάμο,  το θερινό σεμινάριο κανονιού με τον Μανώλη Καρπάθιο. Για δεύτερη χρονιά συμπορεύεται με το διευρυμένο σεμινάριο ελληνικής παραδοσιακής μουσικής.  Επιτελείο έγκριτων καθηγητών θα διδάξει τα ελληνικά όργανα, την παραδοσιακή και βυζαντινή μουσική σε όμορφες παραθαλάσσιες εγκαταστάσεις στον Κότσικα Σάμου. Το σεμινάριο οργανώνει η επιστημονική επιτροπή της ορχήστρας ελληνικής κλασικής μουσικής «Ρωμάνα» σε συνεργασία με το μουσικό αρχείο Σάμου και την Ι. Μητρόπολη Σάμου.

Οι καθηγητές του σεμιναρίου ανά τομείς είναι:

ΤΟΜΕΑΣ ΟΡΓΑΝΩΝ

Μανώλης Καρπάθιος, κανονάκι, Ζαχαρίου Δημήτρης, βιολί, Παραουλάκης Νίκος, νέυ, Παππάς Γιώργος, ούτι, λαούτο, Σπανού Σταυρούλα, σαντούρι, Σταματόπουλος Αλέκος, κρουστά

ΤΟΜΕΑΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ

Μπαιράμης Κυριάκος, Δωδεκανησιακό τραγούδι, Τσιαμπόκαλος Επαμεινώνδας, Μικρασιάτικο τραγούδι, Αμανατίδης Χρόνης, Ποντιακό τραγούδι

ΤΟΜΕΑΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣΜΟΥΣΙΚΗΣ

Νταραβάνογλου Γρηγόρης, Άρχων Μαίστωρ της Μ.τ.Χ.Ε.