Προσβάσιμη σελίδα

«Εξομολογείσθε τω Κυρίω»-Μέλος Κοσμά Δοχειαρίτου

katzia2

Είναι σημαντική η συμβολή των αγιορειτών στην εξέλιξη και εμπλουτισμό της ψαλτικής τέχνης. Λόγω των εκτενών και πολύωρων αγρυπνιών συνέθεταν μέλη για να καλύψουν τις ανάγκες των αγιορειτικών ακολουθιών. Τρανό παράδειγμα αυστηρά αγιορειτικής ψαλτικής παράδοσης είναι ο ψαλμός «Εξομολογείσθε τω Κυρίω». Ο ψαλμός αυτός επειδή ψάλλεται αδιάκοπα στον Όρθρο των αγιορειτικών πανηγύρεων, εμφανίζει ποικιλία μελωδικών παραλλαγών, προφανώς για την ευρυθμία και ανανέωση της ακολουθίας.

Μια εκ των προσφιλών συνθέσεων για τους αγιορείτες που είθισται να ψάλλεται μέχρι σήμερα είναι αυτή του Δοχειαρίτη Κοσμά. Ο αγιορείτης δάσκαλος δραστηριοποιείται στα τέλη του 18ου αι και αρχές του 19ου, όπως φαίνεται και από τα χειρόγραφα που παραδίδει την εποχή αυτή. Το έργο του, αν και σχετικά μικρό σε όγκο, εμφανίζει έναν εγκρατή και κλασικό συνθέτη, ικανό και πεπειραμένο ψάλτη, ο οποίος θεράπευε με τις μελοποιήσεις του ανάγκες και απαιτήσεις της εποχής.

Μέλη του Κοσμά Δοχειαρίτου συμπεριέλαβε στην έκδοση «Αθωνική Μουσική Πανδέκτη» ο αγιορείτης Πρωτοψάλτης Ιερομόναχος Αντύπας, Γέροντας του Ιβηρίτικου Κελλίου Αγίας Άννης, «προς ανάδειξιν της προσωπικότητος του δασκάλου», όπως θα σημειώσει στην εκτενή εισαγωγή της έκδοσης ο Πρωτοπρ. Χρυσοβαλάντης Θεοδώρου. Μεταξύ των συνθέσεων που περιλαμβάνει η καλαίσθητος έκδοση είναι ο Πολυέλεος «Δούλοι Κύριον» σύντομος, ειρμολογικός εις ήχον βαρύν, μια Δοξολογία σε ήχο Άγια, ο ειρμός της Θ΄ωδής των Καταβασιών του Πάσχα «Φωτίζου φωτίζου.. μετά του «Ο Άγγελος εβόα».

Αγιορείτες μοναχοί ψάλουν στην Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου το «Εξομολογείσθε» του Κοσμά του Δοχειαρίτη σε ήχο (μικτό) πλ. του δευτέρου με βαρύ.

Πρόσφατες
δημοσιεύσεις
Λόγος και Μέλος: Κυριακή Ε΄ Νηστειών
Τη υπερμάχω στρατηγώ...: επεξεργασία μέλους Δημοσθένης Φιστουρής
Μουσικές Φυλλάδες Κυριακής E’ Νηστειών (21/04/2024)
Το Σάββατο του Ακαθίστου στο Ιερό Αρχιεπισκοπικό Παρεκκλήσιο του προφήτου Ελισσαίου
Λόγος και Μέλος: Ιδιόμελα Τριωδίου παλαιού στιχηραρίου (Β')