Η Β΄ Συνάντηση Ελλήνων Σλαβολόγων

Η Ένωση Ελλήνων Σλαβολόγων διοργανώνει στην πόλη μας την Κυριακή 17 Μαΐου 2015 με τη συνδρομή του Δήμου Θεσσαλονίκης και υπό την αιγίδα του τη Β΄ Συνάντηση Ελλήνων Σλαβολόγων. Οι εργασίες της Συνάντησης, που θα πραγματοποιηθούν στη Αίθουσα Εκδηλώσεων της Κεντρικής Δημοτικής Βιβλιοθήκης (Εθνικής Αμύνης 27 και Αλ. Σβώλου), θα ξεκινήσουν το πρωί στις 11:00 και θα ολοκληρωθούν το απόγευμα.

Η Συνάντηση των Ελλήνων Σλαβολόγων που πραγματοποιείται για δεύτερη φορά στην πόλη της Θεσσαλονίκης, από την οποία ξεκίνησαν οι σλαβολογικές σπουδές στην Ελλάδα, δίνει την ευκαιρία στους ειδικούς επιστήμονες που μελετούν την ιστορία και τον πολιτισμό του σλαβικού κόσμου να συναντηθούν και να παρουσιάσουν τα νεότερα πορίσματα της έρευνάς τους.

Ο κατάλογος των συμμετεχόντων περιλαμβάνει καταξιωμένους διεθνώς επιστήμονες με πλούσιο συγγραφικό και ερευνητικό έργο, καθώς και νεότερους επιστήμονες οι οποίοι, αν και κάνουν τα πρώτα τους βήματα στη σλαβολογική έρευνα, παρουσιάζουν αξιοσημείωτη ερευνητική πρωτοτυπία.

Οι ανακοινώσεις καλύπτουν ολόκληρο το φάσμα του πολιτισμού του σλαβικού κόσμου (ιστορία, γραμματεία και τέχνη) από τη μεσαιωνική περίοδο μέχρι τις μέρες μας με ιδιαίτερη έμφαση στις διαχρονικές σχέσεις και τους πνευματικούς δεσμούς του σλαβικού με τον ελληνικό κόσμο.

Στις εργασίες της Συνάντησης των Ελλήνων Σλαβολόγων θα λάβουν μέρος κατά αλφαβητική σειρά: Δρ. Άννα Αγγελοπούλου Σχολ Σύμβουλος Φιλολόγων, Δρ. Αθανάσιος Αθανασιάδης, Θεολόγος Εκπαιδευτικός, Αριστείδης Γεωργόπουλος, Θεολόγος, Υποψ. Δρ. Πολύδωρος Γκοράνης (ΠΑ.ΜΑΚ.), Δρ. Δημήτριος Γόνης Ομότ. Καθηγητής Ε.Κ.Π.Α., Δρ. Ηλίας Ευαγγέλου Επίκ. Καθηγητής Α.Π.Θ., Υπόψ. Δρ. Στυλιασνός Ιατρού (King’s College), Λυδία Κολοβού Θεολόγος Μ.Α., Δρ. Χρυσάνθη Μαυροπούλου – Τσιούμη, Ομότ. Καθηγήτρια Α.Π.Θ., Δρ. Σταυρούλα Μαυρογένη, Επίκ. Καθηγήτρια ΠΑ.ΜΑΚ., Νικόλαος Μερτζιμέκης. Αρχαιολόγος, Δρ. Τατιάνα Μπορίσοβα, Διδάσκουσα στο Τμήμα Σλαβικών Σπουδών Ε.Κ.Π.Α., Δρ. Ελεονώρα Ναξίδου, Επίκ. Καθηγήτρια Δ.Π.Θ., Δρ. Κωνσταντίνος Νιχωρίτης, Καθηγητής ΠΑ.ΜΑΚ., Υπ. Δρ. Θεόδωρος Ντίνας (Πανεπ. Πελοποννήσου), Δρ. Ελένη Οικονόμου, Επίκ. Καθηγήτρια Α.Π.Θ., Δρ. Αγγελική Παπαγεωργίου, ΕΔΙΠ στο Τμήμα Σλαβικών Σπουδών Ε.Κ.Π.Α., Δρ. Αλέξιος Παναγόπουλος, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Novi Sad (Serbia), Δρ. Ιωάννης Σίσιου, Ιστορικός Τέχνης, Δρ. Ιωάννης Ταρνανίδης, Ομότ. Καθηγητής Α.Π.Θ., Δρ. Δημοσθένης Χατζηλέλεκας, Δάσκαλος – Κοινωνικός Ανθρωπολόγος.

* * *

Σχετικά με την ιστορία και τις δραστηριότητες της Ένωσης Ελλήνων Σλαβολόγων, αξίζει να σημειωθούν τα εξής: 

Η Ελληνική Εταιρεία Σλαβικών Μελετών ιδρύθηκε το έτος 1975 από μια ομάδα καθηγητών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, καλύπτοντας το κενό της εκπροσώπησης της ελληνικής σλαβολογίας στη Διεθνή Επιτροπή Σλαβολόγων και στις επίσημες διεθνείς επιστημονικές συναντήσεις, επαφές, διοργανώσεις συνεδρίων κ.λ.π. Το έτος 2011 ύστερα από πρόταση του Διοικητικού Συμβουλίου προς τη Γενική Συνέλευση που συγκλήθηκε ειδικά για τον σκοπό αυτό προχώρησε με την έγκριση του αρμόδιου Πρωτοδικείου σε αλλαγή της επωνυμίας της σε Ένωση Ελλήνων Σλαβολόγων.

Σήμερα τα μέλη της, μεταξύ των οποίων και νέοι φερέλπιδες επιστήμονες, ανέρχονται σε ογδόντα έξι (86).

Στόχος της Εταιρείας υπήρξε και παραμένει η επιστημονική προσέγγιση της ιστορίας και του πολιτισμού του σλαβικού κόσμου και η ενημέρωση των μελών της στα θέματα της ανά τον κόσμο σλαβολογικής έρευνας. Στις δραστηριότητές της περιλαμβάνονται ερευνητικά προγράμματα, δημοσιεύσεις και σεμινάρια, με σκοπό τη μελέτη και κατανόηση της πνευματικής, πολιτιστικής και λοιπής ενεργού παρουσίας του σλαβικού στοιχείου στο πανευρωπαϊκό και παγκόσμιο γίγνεσθαι, αρχής γενομένης από τον μεσαίωνα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ελληνική σλαβολογία παρουσιάζουν οι διαχρονικές σχέσεις του σλαβικού κόσμου με τον Ελληνισμό. Για το λόγο αυτό, προτεραιότητα στην ελληνική επιστημονική έρευνα έχει δοθεί στη μελέτη κειμένων, πολιτιστικών μνημείων, αντικειμένων και κάθε άλλου στοιχείου, το οποίο αποτελεί προϊόν αυτών των σχέσεων ή διαφωτίζει αυτές τις σχέσεις. Ειδικότερα, την ελληνική σλαβολογία ενδιαφέρει η περισυλλογή, διατήρηση, καταγραφή, μελέτη και δημοσίευση του εν γένει ιστορικού υλικού που αναφέρεται σε θέματα θεολογικού, φιλολογικού, γλωσσικού, δικαιικού, αρχαιολογικού, λαογραφικού και καλλιτεχνικού περιεχομένου, που αναφέρονται ή προέρχονται από αυτή τη διαχρονική σχέση.

Για την επίτευξη του ανωτέρω στόχου η Εταιρεία μας συνεργάζεται με όλες τις αντίστοιχες Εταιρείες, Ιδρύματα, Πανεπιστημιακά Τμήματα και τους μεμονωμένους ερευνητές που μπορούν να συμβάλουν στη σχετική επιστημονική έρευνα.

Η Εταιρεία μας αποτελεί Επιστημονικό Σωματείο, μη κρατικού και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και γι’ αυτό τα έξοδά της (για εκδόσεις, συμπόσια, συνέδρια και λοιπές επαφές) καλύπτονται από τις συνδρομές των μελών της και από προσφορές ιδιωτών. Μέχρι το έτος 2000 στεγαζόταν σε ενοικιαζόμενο διαμέρισμα επί της οδού Εγνατίας, αρ. 158. Έκτοτε φιλοξενείται στο κτήριο της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ. Συνέρχεται σε Γενικές Συνελεύσεις μία φορά το χρόνο, κατά μήνα Μάϊο και εκλέγει το Διοικητικό της Συμβούλιο κάθε πέντε χρόνια (Περισσότερες πληροφορίες στο Καταστατικό της).

Το μέχρι σήμερα επιτελεσθέν έργο της, σε γενικές γραμμές, θα μπορούσε να συνοψισθεί ως ακολούθως:

Α. Οργάνωση Επιστημονικών Συνεδρίων, Συμποσίων & Ημερίδων

– Θεσσαλονίκη, 21-24 Mαΐου 1979, Symposium International, “Litterature moyenne grecque et litteratures slaves; correlations dans les recueils manuscripts”

– Θεσσαλονίκη, 26-28 Noεμβρίου 1988, International Congress on the Millennium of the Conversion of Rus’ to Christianity, “The Legacy of Saints Cyril and Methodius to Kiev and Moscow”

– Θεσσαλονίκη, 16-19 Oκτωβρίου 1997, International Conference, “Thessaloniki Magna Moravia”

– Θεσσαλονίκη, 2 Ιουνίου 2005, Ημερίδα Μνήμης Κυρίλλου και Μεθοδίου, “Κυρίλλου και Μεθοδίου Οικουμενικά Μηνύματα. Από την Κωνσταντινούπολη στη Ρώμη”

– Θεσσαλονίκη, 22 Μαΐου 2006, Ημερίδα Μνήμης Κυρίλλου και Μεθοδίου, “Η εικόνα της Θεσσαλονίκης στον σλαβικό κόσμο”

– Θεσσαλονίκη, 12 Ιουνίου 2007, Ημερίδα Μνήμης Κυρίλλου και Μεθοδίου, “Η συμβολή της κυριλλομεθοδιανής κληρονομιάς στη συνάντηση των πολιτισμών και των θρησκειών”

– Θεσσαλονίκη, 5-6 Μαΐου 2008, Διεθνές Επιστημονικό Συμπόσιο Μνήμης Κυρίλλου και Μεθοδίου, “Η συνάντηση Ανατολής και Δύσης στο έργο των θεσσαλονικέων αδελφών Κυρίλλου και Μεθοδίου”

– Θεσσαλονίκη, 15 Ιουνίου 2010, Ημερίδα Μνήμης Κυρίλλου και Μεθοδίου, “Η συμβολή της ελληνικής επιστήμης στην πορεία της σλαβολογικής έρευνας”

– Θεσσαλονίκη, 20 Μαΐου 2013, Διεθνές Συμπόσιο με τίτλο “Ψηλαφώντας τα ίχνη της κυριλλομεθοδιανής ιεραποστολικής διαδρομής“ σε συνεργασία με το Τμήμα Θεολογίας του Α.Π.Θ.

Εκτός αυτών που διοργάνωσε στην Ελλάδα, η Ένωση εκπροσωπήθηκε επίσημα σε οργανωτικές επιτροπές διεθνών συναντήσεων, καθώς και με εισηγήσεις και ανακοινώσεις σε πάμπολλα συνέδρια του εξωτερικού.

Β. Εκδόσεις

Ι. Επιστημονικό Περιοδικό

1. Cyrillomethodianum, vol. I (1971) – XVII-XVIII (1993-1994).
2. Fragmenta Hellenoslavica (http://ejournals.lib.auth.gr/fragmenta) στη βάση των ψηφιακών περιοδικών του Α.Π.Θ.

ΙΙ. Αυτοτελείς Εκδόσεις

1. É. Τurdeanu, Le dit de l’ empereur Nicéphore II Phocas et de son épouse Théophano, [Association Hellénique d’ Études Slaves, 1] Thessaloniki 1976
2. Χαραλάμπους Παπαστάθη, Τὸ νομοθετικὸν ἔργον τῆς κυριλλομεθοδιανῆς ἱεραποστολῆς ἐν Μεγάλῃ Μοραβίᾳ, [Ἑλληνικὴ Ἐταιρεία Σλαβικῶν Μελετῶν, 2] Θεσσαλονίκη 1978
3. Phaedon Malingoudis, Die mittelalterlichen kyrillischen Inschriften der Hämus – Halbinsel. Teil I, Die bulgarischen Inschriften, [Association Hellénique d’ Études Slaves, 3] Thessaloniki 1979
4. Anthony – Emil N. Tachiaos, The Slavonic Manuscripts of Saint Panteleimon Monastery (Rossikon) on Mount Athos, [Hellenic Association for Slavic Studies, – Center for Russian and East European Studies University of California] Thessaloniki – Los Angeles 1981
5. Ioannis Tarnanidis, The Slavonic Manuscripts Discovered in 1975 at St. Catherine’s Monastery on Mount Sinai, [St. Catherine’s Monastery, Mount Sinai, No 3 – Hellenic Association for Slavic Studies] Thessaloniki 1988
6. Αντωνίου – Αιμιλίου Ταχιάου, Το εφήμερο κράτος του Σαμουήλ (976-1018). Προβλήματα και ερωτηματικά, Θεσσαλονίκη 1990
7. The Legacy of Saints Cyril and Methodius to Kiev and Moscow. Proceedings of the International Congress on the Millennium of the Conversion of Rus’ to Christianity. Thessaloniki 26-28 November 1988, Thessaloniki 1992
8. Thessaloniki Magna Moravia. Proceedings of the International Conference. Thessaloniki 16-19 October 1997, [Hellenic Association for Slavic Studies – SS Cyril and Methodius Center for Cultural Studies] Thessaloniki 1999
9. Αφιέρωμα στη μνήμη του Σωτήρη Κίσσα, Θεσσαλονίκη 2001
10. Σπαράγματα Βυζαντινοσλαβικής κληρονομιάς. Χαριστήριος Τόμος στον Καθηγητή Ιωάννη Χρ. Ταρνανίδη, εκδ. Αφοι Κυριακίδη, Θεσσαόνίκη 2011

Περισσότερες πληροφορίες καθώς και εποπτικό υλικό μπορεί να βρει κανείς στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://eslm.web.auth.gr/