Προσεγγίζοντας τα θέματα υγείας και την ασθένεια με διαπολιτισμικό τρόπο
29 Σεπτεμβρίου 2015Από την ανάλυση που προηγήθηκε στις προηγούμενες ενότητες προκύπτουν ορισμένα χρήσιμα συμπεράσματα. Πρώτον η διαπολιτισμική εκπαίδευση συνιστά αναγκαιότητα στη σύγχρονη εποχή, καθώς δύναται να συνεισφέρει σημαντικά σε εκπαιδευτικό επίπεδο, όσο και σε ποικίλα επίπεδα της κοινωνικής ζωής.
Δεύτερον η διαπολιτισμική προσέγγιση της ασθένειας αποτελεί αδήριτη ανάγκη σε κοινωνίες με πολυπολιτισμικά χαρακτηριστικά, όπως η ελληνική, τόσο για τον πληθυσμό των μεταναστών, όσο και για το σύνολο του πληθυσμού, καθώς μπορεί να συνεισφέρει τα μέγιστα στη βελτίωση της σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής υγείας του ανθρώπου που νοσεί, των συγγενών του, καθώς και ευρύτερα στην κοινωνική ισορροπία και ειρήνη.
Αντίστοιχα με τη διαπολιτισμική προσέγγιση της ασθένειας απαραίτητη κρίνεται η διαπολιτισμική νοσηλευτική, η οποία πηγάζει από τις πολιτισμικές, εθνικές, θρησκευτικές κ.ά διαφορές που εμφανίζει ο πληθυσμός της Ελλάδας, αλλά και των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών ως αποτέλεσμα του αυξημένου μεταναστευτικού ρεύματος των τελευταίων δεκαετιών. Η διαπολιτισμική νοσηλευτική προσφέρει σημαντικές υπηρεσίες στον τομέα της υγείας στον ελλαδικό χώρο τόσο για τον πληθυσμό των μεταναστών, όσο και για το γηγενή μειονοτικό πληθυσμό όπως οι ρομά και οι μουσουλμάνοι και πομάκοι της Θράκης.
Προτείνεται, λοιπόν, η εκπαίδευση των γιατρών και των νοσηλευτών να αποκτήσει πιο έντονη και εξειδικευμένη τη διαπολιτισμική διάσταση στον τρόπο προσέγγισης των ασθενών. Επίσης, ιδιαίτερα χρήσιμος μπορεί να αποδειχθεί ο θεσμός του διαπολιτισμικού μεσολαβητή, ο οποίος καλείται να λειτουργήσει ως δίαυλος επικοινωνίας ανάμεσα στους ασθενείς με διαφορετική πολιτισμική καταγωγή και στις υπηρεσίες υγείας, προκειμένου να διασφαλίσει θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα του ασθενή[1] όπως η κατανόηση της σοβαρότητας του προβλήματος υγείας που αυτός αντιμετωπίζει και ο ορθός τρόπος θεραπείας του.
Παράλληλα με τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν στο επίπεδο των υπηρεσιών υγείας απαραίτητη κρίνεται η παρώθηση από τους υπευθύνους αγωγής υγείας στις διευθύνσεις πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας προς τους εκπαιδευτικούς να αναλαμβάνουν προγράμματα αγωγής υγείας με θεματολογία σχετική με τη διαπολιτισμική προσέγγιση της ασθένειας και του ασθενή. Επίσης, σημαντικά οφέλη μπορούν να προκύψουν από την αναμόρφωση των αναλυτικών προγραμμάτων των μαθημάτων που πραγματεύονται ζητήματα υγείας όπως η Βιολογία και η Οικιακή Οικονομία, προκειμένου να προσεγγίζουν τα θέματα υγείας και την ασθένεια με διαπολιτισμικό τρόπο.
Καταληκτικά, οδηγείται κανείς στο συμπέρασμα ότι είναι εφικτή και απαραίτητη η διαπολιτισμική προσέγγιση του ασθενή και της ασθένειας, καθώς μπορεί να αποκομίσει πληθώρα θετικών στοιχείων για τη σωματική, ψυχική και κοινωνική υγεία του ανθρώπου, καθώς και για την κοινωνική ισορροπία, ειρήνη και ευημερία.
[1] Αποστολαρά, Π. (2013), Διαπολιτισμική Επικοινωνία. Ελληνικό Περιοδικό της Νοσηλευτικής Επιστήμης, 6 (1), σ.σ. 3-4.
