Προσβάσιμη σελίδα

Επανέκδοση της Μουσικής Κυψέλης του Στεφάνου Λαμπαδαρίου

Εκδόθηκε και κυκλοφορεί η Μουσική Κυψέλη του Στεφάνου Λαμπαδαρίου μετά από επανεγγραφή και διόρθωση τής παλαιάς εκδόσεως του 1883, από την Ι.Μ. Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους. Πρόκειται για τη επανέκδοση του κλασικού μουσικού κειμένου του Στεφάνου Λαμπαδαρίου στο οποίο είχαν παρεισφρήσει λάθη.

Οι Γρηγοριάτες μοναχοί μη φειδόμενοι κόπου και μόχθου διόρθωσαν το ποιητικό κείμενο σύμφωνα με το κείμενο των Μηναίων της Αποστολικής Διακονίας και πληκτρολόγησαν το μουσικό κείμενο στον υπολογιστή σε μέγεθος σελίδας Α4. Παράλληλα αποκατέστησαν ορθογραφικός το μουσικό κείμενο, σύμφωνα με τους μουσικοθεωρητικούς κανόνες του βυζαντινού μουσικού συστήματος. Επεσήμαναν  τους ρυθμικούς πόδες, όπου ήταν αναγκαίο, για το ευκολοεκτέλεστο του μέλους.

kipseli

Να σημειώσουμε ότι  το έργο εκδίδεται σε τρεις τόμους. Ο 1ος τόμος : περιέχει τούς τέσσερις πρώτους μήνες του Ενιαυτού, από Σεπτέμβριο έως ∆εκέμβριο. Ο 2ος τόμος περιέχει τούς υπολοίπους οκτώ μήνες του Ενιαυτού, ήτοι από Ιανουάριο έως Αύγουστο, και ο 3ος τόμος περιέχει τις κινητές εορτές, του  Τριωδίου και του Πεντηκοσταρίου

Το έργο αυτό αποτελεί μνημειώδη εκδοτική προσπάθεια διότι από καθιερώσεως της Νέας Μεθόδου των Τριών Διδασκάλων της Πατριαρχικής Επιτροπής του 1814 το βάρος των μεταρρυθμιστών και εκδοτών ήταν η μεταγραφή των παλαιών μαθημάτων στο καινούργιο σημειογραφικό σύστημα. Στην κοπιώδη αυτή  προσπάθεια ήταν δύσκολο να αποφευχθούν λάθη και παραλείψεις. Μετά την παρέλευση διακοσίων ετών περίπου το εγχείρημα της επανέκδοσης και διόρθωσης νομίζουμε ότι ήταν αναγκαίο και επιτακτικό.

Ως εκ τούτου η ζώσα και ακοίμητος λειτουργική πράξη των μοναχών του Αγίου Όρους και η επαφή με τα μουσικά κείμενα όπως αυτό του Δοξασταρίου του Στεφάνου Λαμπαδαρίου, οδήγησε τα πράγματα σε μια κατασταλαγμένη και ώριμη εκδοτική προσπάθεια βγαλμένη από την καθημερινή τριβή και πράξη. Αξίζει τα σημειώσουμε ότι η όλη εκδοτική προσπάθεια αντιμετώπισε το κείμενο ως μουσικοποιητική ενότητα και δεν απομόνωσε το μουσικό από το ποιητικό κείμενο.

Είναι χαρακτηριστικά όσα αναφέρει ο Ηγούμενος της Μονής Οσίου Γρηγορίου στο Πρόλογο της εν λόγο εκδόσεως ότι: «Η παράδοσις της Ορθοδόξου εκκλησιαστικής μουσικούς μας βιούται αδιακόπως και εις το Άγιον Όρος. Χωρίς την εκτέλεσιν των αργών μαθημάτων θα ήτο αδύνατος η διεξαγωγή των ιερών ακολουθιών και πανηγύρεων. Οσιώτατοι μοναχοί από της ιδρύσεως του Αγίου Όρους και μέχρι σήμερον επιδίδονται εις την εκμάθησιν καί απόδοσιν αυτής. Είναι και εις το σημείον αυτό μοναδικό ν το Άγιον Όρος, ως φύλαξ τις εκκλησιαστικής μας μουσικής».

Η βυζαντινή μουσική αποτελεί με την πάνω από χιλιετή εξέλιξή της μοναδικό φαινόμενο που συνδέεται άρρηκτα με την λειτουργική ζωή της Εκκλησίας. Η επανέκδοσης της Μουσικής Κυψέλης του Στεφάνου Λαμπαδαρίου συμβάλει στην άριστη ερμηνεία των μελών και σε έναν πρότυπο τρόπο προσέγγισης και διόρθωσης μουσικών κειμένων του παρελθόντος. Πιστεύουμε ότι αποτελεί πολύτιμο εργαλείο σε ψάλτες και μελωδούς της Εκκλησίας αλλά και σε κάθε  φιλόμουσο που καταπιάνεται με θέματα ψαλτικής τέχνης.

 

Βασίλειος Χάδος

Πρόσφατες
δημοσιεύσεις
Λόγος και Μέλος: Άρθρο Μαρκέλλου Πιράρ «Έτσι ψάλανε οι παππούδες»
Λόγος και Μέλος: Άρθρο Θωμά Αποστολόπουλου «Δέκα λεπτομέρειες για τη βυζαντινή μουσική»
Μνήμη Μανόλη Κ. Χατζηγιακουμή: σκαπανέας, διασώστης, κιβωτός
«Το ευ ζην μου εδίδαξε ο Λυκούργος Αγγελόπουλος»
«Θα ανοίξω το στόμα της ψυχής μου και θα γεμίσει από Άγιο Πνεύμα»