Στελέχωση και εξοπλισμός των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας

Οι ιατροί που στελεχώνουν τις Μ.Ε.Θ. είναι εξειδικευμένοι Εντατικολόγοι και έχουν ως αντικείμενο ειδικότητας την Χειρουργική, την Καρδιολογία, την Παθολογία, την Πνευμονολογία, την Παιδιατρική και την Αναισθησιολογία. Οι Μ.Ε.Θ. στελεχώνονται και από ειδικευόμενους ιατρούς και νοσηλευτές. Οι νοσηλευτές είναι σε αναλογία με τους ασθενείς 2:1, έως 1:4, ανάλογα με τα περιστατικά που παρακολουθούν. Στις Μ.Ε.Θ. εργάζονται επίσης νοσοκόμοι, φυσιοθεραπευτές, κοινωνικοί λειτουργοί και τεχνικό προσωπικό.

Τα συστήματα τα οποία αξιολογούν τη σοβαρότητα των περιστατικών, μπορεί να είναι το APACHE και το SAPS. Τα συστήματα αυτά έχουν τη δυνατότητα να αναγνωρίζουν τη νοσηρότητα και τη θνητότητα.

Στις Μ.Ε.Θ. η υποδομή της σε εξοπλισμό περιλαμβάνει:

• Αναπνευστήρες, μηχανικής υποστήριξης της αναπνοής
• Παλμογράφους – monitors, για την παρακολούθηση όλων των ζωτικών λειτουργιών (καρδιά, αναπνοή, πίεση, θερμοκρασία κ.α.)
• Μηχανήματα τεχνητού νεφρού – εξωνεφρική κάθαρση – περιτοναϊκή κάθαρση
• Εξωτερικούς βηματοδότες
• Βρογχοσκόπιο
• Μηχανήματα αναλύσεων αίματος
• Μηχανήματα Υπερηχογραφίας
• Φορητό Ακτινολογικό  Μηχάνημα
• Απινιδωτές
• Βοηθητικά υλικά (σωλήνες διατροφής, καθετήρες, κ.α.)
• Εφεδρικοί και φορητοί  αναπνευστήρες .[1]

Η εντατική παρακολούθηση, υποστήριξη και θεραπεία που  παρέχεται στις μονάδες εντατικής θεραπείας Μ.Ε.Θ. μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες που έχουν σοβαρά άρρωστοι να επιβιώσουν. Η δυσκολία είναι ότι σπάνια μπορεί να προβλέψει κανείς αν μια συγκεκριμένη παρέμβαση θα είναι επιτυχής. Όπως παρατηρείται « ασθενείς με συγκεκριμένη αρρώστια και συγκεκριμένο επίπεδο ασθένειας έχουν μόνο πέντε τοις εκατό ευκαιρία επιβίωσης».[2]   Και για το σκοπό αυτό πρέπει να εκτιμηθούν και το κόστος που θα χρειαστεί για την επιχείρηση αυτή, αλλά και αριθμός των επί πλέον ετών ζωής που μπορούν να εξασφαλίσουν στον ασθενή.

Στις ΗΠΑ το 7% έως 10% των κρεβατιών των νοσοκομειακών μονάδων βρίσκονται στις Μ.Ε.Θ.  και για την εντατική θεραπεία καταναλώνεται περίπου το 1% του συνόλου του εθνικού ακαθάριστου προϊόντος. Ακόμη περίπου το 8% των ασθενών καταναλώνουν κατά προσέγγιση το 50% των πόρων για την για την εντατική θεραπεία.[3] Είναι πολύ σημαντικό  να υπάρχουν ιδιαίτεροι κανόνες λειτουργίας των Μ.Ε.Θ. ώστε να μην καταλήξουν να χορηγούν μια επίφαση εντατικής θεραπείας που θα συνεπάγεται τεράστια έξοδα. Μια προέκταση που δημιουργεί διλήμματα ηθικά είναι η διαπάλη μεταξύ ιδιωτικών κυρίως, Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων που επιδιώκουν και επιθυμούν   την νοσηλεία και την παράταση της παραμονής των ασθενών στις Μ.Ε.Θ διότι αυτό τους αποφέρει μεγάλο οικονομικό κέρδος, και των ασφαλιστικών εταιρειών που επιδιώκουν την συντόμευση της νοσηλείας των ασθενών στις Μ.Ε.Θ. διότι έχουν οικονομική ζημία. Και στις δύο περιπτώσει όμως τα θύματα είναι οι ασθενείς. [4]

Η αλματώδης εξέλιξη της Βιοϊατρικής  τεχνολογίας,  και ιδιαίτερα η χρήση του αναπνευστήρα προσέφερε την δυνατότητα στους ασθενείς των Μ.Ε.Θ. να παραμένουν στην ζωή με την βοήθεια της μηχανικής υποστήριξης.  Όμως η Μ.Ε.Θ. είναι ένας χώρος όπου ζει κανείς τα μεγάλα προβλήματα ζωής και θανάτου και μέσα σε αυτό το πλαίσιο πολλά είναι τα ηθικά προβλήματα, τα οποία απαντώνται με αυξημένη συχνότητα, τα οποία  είναι δύσκολα, πολύπλευρα και χρήζουν επισταμένης μελέτη.

Σημειώσεις

[1] Ε. Μανουσάκη, 2011, «Νοσηλευτική Εργασία στις Μ.Ε.Θ.:  Πως αντιλαμβάνονται οι εργαζόμενοι τον ρόλο και τη θέση τους στις Μ.Ε.Θ.», Μεταπτυχιακή εργασία, Πανεπιστήμιο Κρήτης-Τμήμα Ιατρικής, Δημόσια Υγεία και Διοίκηση Υπηρεσιών

[2] H. Tristram Engelhardt Jr. Μια Ορθόδοξη Προσέγγιση της Βιοηθικής, στο συλλογικό τόμο Ζωντανή Ορθοδοξία στον σύγχρονο κόσμο, εκδόσεις εστία, Αθήνα 2001, σελ.:154

[3] H. Tristram Engelhardt Jr. Μια Ορθόδοξη Προσέγγιση της Βιοηθικής, στο συλλογικό τόμο Ζωντανή Ορθοδοξία στον σύγχρονο κόσμο, εκδόσεις εστία, Αθήνα 2001, σελ.:154-155

[4] Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλάσιου Ιερόθεου, Βιοηθική και βιοθελογία, Ιερά Μονή Γενέθλιου της Θεοτόκου (Πελαγίας) Λεβαδεια 2010,σελ.:192

Παρατήρηση: το παρόν κείμενο αποτελεί τμήμα της Διπλωματικής Εργασίας «Βιοηθικά προβλήματα στην Μονάδα Εντατικής Θεραπείας» που εκπόνησε ο κ. Άγγελος Αλεκόπουλος, στο πλαίσιο του προγράμματος «Σπουδές στην Ορθόδοξη Θεολογία» της Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ), με επιβλέποντα καθηγητή τον κ. Νικόλαο Κόιο και την οποία η Πεμπτουσία δημοσιεύει με τη μορφή σειράς άρθρων.