Η Ορθόδοξη Βιοηθική αντιτίθεται στην καταστράτηγηση της ανθρώπινης ελευθερίας
8 Απριλίου 2016(προηγούμενη δημοσίευση:http://bitly.com/
Η Ορθόδοξη βιοηθική εστιάζει το ενδιαφέρον της στο φορέα της ασθένειας, στον άμεσο κοινωνικό του περίγυρο, ενώ παράλληλα δεν αγνοεί το σωματικό πόνο που προκαλεί η ασθένεια στις κοινωνικές, ψυχολογικές και οικονομικές προεκτάσεις της[582]. Η Εκκλησία δέχεται την προσφορά της ιατρικής στο θέμα της ανακούφισης του ανθρώπινου πόνου με ανθρώπινα μέσα, αλλά αποσκοπεί στη θεραπεία ολόκληρου του ανθρώπου, ψυχής και σώματος. Ο πόνος αποκτά περιεχόμενο με παιδαγωγική αξία για την Ορθόδοξη ηθική. Αποτελεί δοκιμασία, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στον άνθρωπο να τελειωθεί πνευματικά.
Η θεραπευτική άμβλωση αντιτίθεται στις αρχές της Ορθόδοξης βιοηθικής: (α) η άμβλωση, ο φόνος ενός προσώπου και της ζωής ενός νέου ανθρώπου καταργούν την αρχή του προσώπου και το σεβασμό της ζωής, (β) η προβολή της αποφυγής της οικογενειακής οδύνης παραβιάζει την αρχή της ανιδιοτελούς αγάπης και (γ) το γεγονός ότι τα έμβρυα δεν μπορούν να εκφράσουν την αξίωση για δίκαιη αντιμετώπισή τους, παραβιάζει την αρχή της δικαιοσύνης[583].
Η προβληματική που απορρέει από το ζήτημα του γενετικού ελέγχου στα ενήλικα άτομα, είναι κυρίως κοινωνική. Από τα ερωτήματα οντολογικού περιεχομένου που μας απασχόλησαν στα θέματα της προεμφυτευτικής και προγεννητικής διάγνωσης, ερχόμαστε σε ερωτήματα κοινωνικού περιεχομένου. Έτσι, συνδέεται με την πίστη της Εκκλησίας για την κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν δημιουργία του ανθρώπου.
Το θετικό αποτέλεσμα της εφαρμογής του γενετικού ελέγχου σε ενήλικα άτομα, είναι η έγκαιρη διάγνωση της προδιάθεσης σε κάποιες ασθένειες, που οδηγεί στην πρόληψη μέτρων ή σε έγκαιρη θεραπευτική αγωγή. Το ηθικό πρόβλημα που προκύπτει, σχετίζεται με την ασφάλεια της γενετικής πληροφορίας. Τα νέα δεδομένα που προκύπτουν στην κοινωνία, επηρεάζουν τις κοινωνικές σχέσεις των ανθρώπων. «Προβλήματα όπως η φτώχεια, η καταπίεση και ο κοινωνικός αποκλεισμός αποκτούν μια νέα διάσταση»[584] εξαιτίας της γενετικής κληρονομιάς, η οποία όχι μόνο μπορεί να καθορίσει τα φυσικά ή διανοητικά χαρακτηριστικά ενός ατόμου, αλλά και την στάση της κοινωνίας απέναντί του. Η γενετική κληρονομικότητα μπορεί να επηρεάσει την εργασία ενός ατόμου, την ασφάλειά του ακόμη και τη σύναψη σχέσεων με άλλους ανθρώπους. Για παράδειγμα εάν διαρρεύσει ότι ένα άτομο έχει προδιάθεση να εμφανίσει στεφανιαία νόσο μετά την ηλικία των σαράντα, σε εργοδοτικούς κύκλους και ασφαλιστικούς φορείς, κανείς δεν θα τον προσλαμβάνει στην εργασία του και κανείς δεν θα δέχεται να τον ασφαλίσει[585]. Η Ορθοδοξία κρατά αρνητική στάση απέναντι σε ότι καταστρατηγεί την ελευθερία του προσώπου. Στο κοινωνικό επίπεδο, η Ορθοδοξία προβάλλει την δικαιοσύνη και δεν ανέχεται την αδικία.
Ας επανέλθουμε στο θέμα της γονιδιακής θεραπείας στα σωματικά κύτταρα. Μια επιτυχής γονιδιακή θεραπεία στα σωματικά κύτταρα, θα μπορούσε να λύσει πολλά προβλήματα, τα οποία θα προέκυπταν από τον γενετικό έλεγχο και την προγεννητική διάγνωση. Η Ορθοδοξία, δεν έχει σκοπό να παρεμποδίσει το έργο της επιστημονικής έρευνας, αλλά να της δώσει προσανατολισμό σύμφωνο «με την πίστη της στον Τριαδικό Θεό και στον ανεπανάληπτο χαρακτήρα του ανθρώπινου προσώπου»[586].
Όσον αφορά στο θέμα της γονιδιακής θεραπείας στα γενετικά κύτταρα, πρέπει να σημειωθεί ότι όσο μεγαλώνουν οι προσδοκίες και οι στόχοι των επιστημόνων, άλλο τόσο μεγαλώνει ο ηθικός προβληματισμός που θα προκύψει από αυτές. Αυτά τα πειράματα ξεκινούν από την αρχή της σύλληψης του εμβρύου, στο στάδιο του ζυγώτη[587]. Για την Ορθοδοξία, στο σημείο αυτό ξεκινά η ανθρώπινη ζωή και το στάδιο ανάπτυξης του εμβρύου δεν πρέπει να διαφοροποιεί την αξιολογική του θεώρηση[588]. Όσα βήματα και αν κάνει η επιστήμη, σε καμία περίπτωση δεν δικαιολογεί την καταστροφή των εμβρύων. Η ανθρώπινη ζωή είναι ιερή και πρέπει να τυγχάνει σεβασμού.
[Συνεχίζεται]
[582] Στο ίδιο, σ. 298
[583] Στο ίδιο, σ. 300-301
[584] Στο ίδιο, σ. 304
[585] Νικόλαος Γ. Κόιος, Η αναβάθμιση του ρόλου του μαθήματος των θρησκευτικών μέσα από τις σύγχρονες κοινωνικές προκλήσεις: το παράδειγμα της βιοηθικής, ό.π.
[586] Νικόλαος Γ. Κόιος, Ηθική θεώρηση των τεχνικών παρεμβάσεων στο ανθρώπινο γονιδίωμα, ό.π., σ. 310
[587] Είναι το πρώτο κύτταρο που προκύπτει όταν γονιμοποιηθεί το ωάριο με το σπερματοζωάριο.
[588] Νικόλαος Γ. Κόιος, Ηθική θεώρηση των τεχνικών παρεμβάσεων στο ανθρώπινο γονιδίωμα, ό.π., σ. 312
