Χαράλαμπος Μηνάογλου: «Η Κωνσταντινούπολη είναι η φυσική πρωτεύουσα του νεώτερου ελληνισμού»

12 Μαΐου 2016

«Η Κωνσταντινούπολη αποτελεί την πλέον ιστορική πόλη του κόσμου: πρωτεύουσα δύο αυτοκρατοριών, της Βυζαντινής και της Οθωμανικής, η σπουδαιότερη πόλη του κόσμου για περίπου 15 αιώνες, και στις μέρες μας ευρισκόμενη στο κέντρο του γεωπολιτικού ενδιαφέροντος, στο κέντρο της Ευρασίας. Μια πόλη με ιδιαίτερη σημασία για τον Ελληνισμό, για την οποία γράφτηκαν ολόχρυσες σελίδες της Ελληνικής Ιστορίας, Παιδείας και Λογοτεχνίας. Συνάμα όμως και ένας πόλος έλξης για τους Ευρωπαίους, ένας τόπος με απαράμιλλο φυσικό κάλλος, η πόλη που όλοι επιθυμούν (City of the World’s Desire), σύμφωνα με τον τίτλο του κλασικού έργου του Philip Mansel για την Κωνσταντινούπολη».

afisa

Ο Σύλλογος Κωνσταντινουπολιτών, διοργανώνει από 13 έως 14 Μαίου, Συνέδριο με θέμα «Η Κωνσταντινούπολη στην Ιστορία και τη Λογοτεχνία», το οποίο τελεί υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου.

Το Συνέδριο θα ασχοληθεί με την ιστορία της Κωνσταντινουπόλεως, τη σημασία της για τον Ελληνισμό, την πρόσληψή της από τη νεότερη ιστοριογραφία και λογοτεχνία, καθώς και τις διαφορετικές οπτικές και προσεγγίσεις της που εμφανίζονται κατά καιρούς στα σχολικά εγχειρίδια.

Το Συνέδριο χωρίζεται σε δώδεκα συνεδρίες, (αναλυτικό πρόγραμμα στην επίσημη ιστοσελίδα του Συλλόγου http://www.cpolitan.gr), οι οποίες θα γίνουν στα Γραφεία του Συλλόγου, Δημοσθένους 117, στην Καλλιθέα:

«Βυζαντινή Κωνσταντινούπολη», Προεδρείο π. Γεώργιος Μεταλληνός,

«Η Κωνσταντινούπολη στην Ελληνική Λογοτεχνία», Προεδρείο: Χρυσόθεμις Σταματοπούλου – Βασιλάκου,

«Το Οικουμενικό Πατριαρχείο», Προεδρείο Χαράλαμπος Μηνάογλου,

«Η Κωνσταντινούπολη και το Θέατρο», Προεδρείο: Άννα Ταμπάκη,

«Η Εκπαίδευση στην Κωνσταντινούπολη», Προεδρείο Δημήτρης Κοντογεώργης,

«Η Κωνσταντινούπολη στην Ελληνική Λογοτεχνία», Προεδρείο Γεράσιμος Ζώρας,

«Η Κωνσταντινούπολη κατά την Τουρκοκρατία», Προεδρείο Κωνσταντίνος Σβολόπουλος,

«Η Κωνσταντινούπολη στην Τέχνη», Προεδρείο Νικόλαος Καλοσπύρος,

«Η Κωνσταντινούπολη μετά την Ίδρυση του Ελληνικού Κράτους», Προεδρείο Μαρία Ευθυμίου,

«Ο Ελληνικός Φιλολογικός Σύλλογος Κωνσταντινουπόλεως», Προεδρείο  Αιμιλία Θεμοπούλου,

«Η Κωνσταντινούπολη στα σχολικά εγχειρίδια», Προεδρείο Μαρία Μαντουβάλου,

«Η Κωνσταντινούπολη στην Ευρωπαϊκή Λογοτεχνία», Προεδρείο Ειρήνη Αποστόλου.

Στην Επιστημονική Επιτροπή του Συνεδρίου, συμμετέχουν οι:

Ευάγγελος Χρυσός, Ομότιμος Καθηγητής Βυζαντινής Ιστορίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών,

π. Γεώργιος Μεταλληνός, Ομότιμος Καθηγητής Εκκλησιαστικής Ιστορίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών,

Άννα Ταμπάκη, Καθηγήτρια Ιστορίας του Θεάτρου, Πρόεδρος του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών,

Χρυσόθεμις Σταματοπούλου – Βασιλάκου, Καθηγήτρια Ιστορίας του Νεοελληνικού Θεάτρου, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών,

Μαρία Ευθυμίου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιστορίας Νέου Ελληνισμού, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών,

Αιμιλία Θεμοπούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Οθωμανικής Ιστορίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών,

Μαρία Μαντουβάλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών,

Γραμματέας Επιστημονικής Επιτροπής: Δρ. Χαράλαμπος Μηνάογλου, Δρ Νεώτερης Ιστορίας ΕΚΠΑ, Καθηγητής στο Ζάννειο Πειραματικό Λύκειο και συγγραφέας

Minaoglou Charalampos 1

Στην Πεμπτουσία, μίλησε ο Δρ Νεώτερης Ιστορίας Χαράλαμπος Μηνάογλου.

Πεμπτουσία: Με ποια αφορμή διοργανώνεται αυτό το Συνέδριο;

Χ.Μηνάογλου: «Το συνέδριο ήρθε ως ιδέα ακριβώς πάνω στη διαπίστωση ότι τα τελευταία χρόνια έχουν λείψει τέτοιες προσπάθειες έχει μείνει λίγο πίσω το ζήτημα της Κωνσταντινούπολης, της φυσικής Πρωτεύουσας του Ελληνισμού, του Ορθόδοξου Ελληνισμού, της Ρωμιοσύνης, δηλαδή και γι’ αυτό το λόγο θελήσαμε να το ξαναφέρουμε στο προσκήνιο και κυρίως στο επιστημονικό προσκήνιο, για να δοθεί ένα βήμα σε ερευνητές σε ειδικούς επιστήμονες, οι οποίοι ασχολούνται με τα σχετικά ζητήματα, την ιστορία της Κωνσταντινούπολης αλλά και την παρουσία της Κωνσταντινούπολης, στην Ελληνική και όχι μόνο λογοτεχνία.  Έτσι ξεκίνησε η ιδέα για το Συνέδριο.  Μόλις την έθεσα υπ’ όψιν του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου Κωνσταντινουπολιτών, του παλαιοτέρου Συλλόγου Κωνσταντινουπολιτών που υπάρχει, ιδρυμένος από τη δεκαετία του ΄20, με τον Ε. Βενιζέλο  μέσα στην ιδρυτική πράξη, (ο κ. Βασαγιός είναι τώρα ο Πρόεδρος και κυρίως ο κ. Λαμπίρης και ο κ. Λεύκαρος που ασχολήθηκαν με τα της διοργάνωσης), αμέσως αγκάλιασαν την πρόταση.  Η επιλογή του μηνός Μαΐου, δεν είναι τυχαία, καθώς είναι στενά συνδεδεμένος με την ιστορία της Κωνσταντινούπολης: στις 11 Μαΐου έγιναν τα εγκαίνια της Πόλης, στις 21 είναι η εορτή του Κτήτορα, του Μεγάλου Κωνσταντίνου, στις 29 η αποφράδα ημέρα, η Άλωση της Πόλης.

Πεμπτουσία: Πόσα γνωρίζουμε οι Έλληνες σήμερα, για την Κωνσταντινούπολη; Μήπως οι γνώσεις των περισσοτέρων, περιορίζονται στα σχολικά βιβλία;

Χ.Μηνάογλου: Η αλήθεια είναι ότι ξέρουμε κάποια πράγματα.  Ξέρουμε ότι ήταν η πρωτεύουσα της βυζαντινής αυτοκρατορίας, παλιά πρωτεύουσα του ελληνισμού κ.λ.π., αλλά γνωρίζουμε λίγα σε σχέση με ό,τι θα έπρεπε να γνωρίζουμε.  Και αυτό έχει να κάνει με μια κατά τη γνώμη μου λαθεμένη τακτική, μια τακτική όχι ιστορικής μνήμης και γνώσης, αλλά λήθης.  Δεν θυμάσαι μόνο αυτό που έχεις, ή μπορείς να πάρεις.  Θυμάσαι αυτό που είχες.  Τι θα γίνει στο μέλλον, ο Θεός το ξέρει αυτό.  Αλλά εάν εσύ αποφασίσεις να το ξεχάσεις, εάν ο ελληνισμός, ως συλλογικό υποκείμενο, αποφασίσει να ξεχάσει την Κωνσταντινούπολη, μπορεί και να την ξεχάσει.  Αν περάσουν γενιές και γενιές και κοιτάμε να κρύψουμε την γνώση της Πόλης, τότε ναι μπορεί μια μέρα να την ξεχάσουν.  Ακόμα υπάρχει και καιρός.  Ας ξαναγυρίσουμε να δούμε τη σημασία της ως κέντρο του ελληνισμού, δηλαδή, ό,τι εκεί γεννήθηκαν τεράστιες μορφές για τον ελληνισμό, επίσης ότι δεν είναι μόνο το κέντρο της Ορθοδοξίας, είναι τεράστιος ο όγκος των διεργασιών που έκανε ο ελληνισμός εκεί και μετά την άλωση.  Ο ελληνισμός μέχρι τις ημέρες μας, εξακολουθεί να έχει εκεί παρουσία.  Αυτά όλα πρέπει να τα θυμόμαστε, πρέπει να τα γνωρίζουμε, τόσο για την καλύτερη διαχείριση του παρόντος, όσο και για το μέλλον.

Κατερίνα Χουζούρη