Έκθεση για τη Σαρακατσάνικη τέχνη

Τρεις νέες εικαστικοί εμπνέονται από τη λιτότητα και τη δωρικότητα της Σαρακατσάνικης τέχνης, προτείνοντας μέσα από τα έργα τους την επιστροφή στις ρίζες και την απελευθέρωση από την ομοιομορφία της παγκοσμιοποίησης, χωρίς να αντιγράφουν και να μιμούνται δουλικά το παρελθόν, αλλά δημιουργώντας ελεύθερα και με μια νέα πνοή, βαδίζοντας στο μονοπάτι της παράδοσης.

Ο Οργανισμός, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας Δήμου Αθηναίων, θα φιλοξενήσει την έκθεση των εικαστικών Κλειούς – Αναστασίας Παπαϊωάννου, Ιφιγένειας Σδούκου και Ιωάννας Τερλίδου με τίτλο «Συνομιλώντας με τα Σαρακατσάνικα φεγγάρια», από το Σάββατο 15 Οκτωβρίου έως 27 Νοεμβρίου, στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη», στην Πλάκα.

Η έκθεση, μέσω των εικαστικών έργων που θα εκτεθούν, θέλει να ανιχνεύσει και να «επανερμηνεύσει» τα χαρακτηριστικά στοιχεία  της σαρακατσάνικης τέχνης, με έναν σύγχρονο εικαστικό τρόπο, δίνοντας έμφαση στις αδρές γραμμές, στα χαρακτηριστικά χρώματα και στα γεωμετρικά σύμβολά της.

Οι τρεις εικαστικοί που συμμετέχουν είναι απόφοιτες Σχολών Καλών Τεχνών, με προσανατολισμό στο χώρο της textile art[1]. Χρησιμοποιούν ως  εκφραστικά μέσα, κυρίως το νήμα, την κλωστή και το μαλλί. Με την υφαντική ασχολείται η Ιωάννα Τερλίδου, με το κέντημα η Ιφιγένεια Σδούκου ενώ με την δημιουργία γλυπτών φορμών από κετσέ- φελτ[2] η Κλειώ – Αναστασία Παπαϊωάννου. Και οι τρεις «συνομιλούν»  με  την  χαρακτηριστική σοβαρότητα των σκούρων χρωμάτων και των υπέροχων σχεδίων στις φορεσιές, στις «παναούλες»[3], στα  φλάμπουρα και στα στολίδια, δημιουργώντας σύγχρονα έργα, με εντελώς προσωπικό τρόπο, τα οποία όμως ακολουθούν τον απόηχο μιας μακραίωνης διαδρομής.

H textile art  ως καλλιτεχνικό κίνημα, επανέρχεται σε περιόδους κρίσης σαν μια μορφή αντίδρασης στην εμπορευματοποίηση της μαζικής παραγωγής, στην παγκοσμιοποιημένη κουλτούρα των προϊόντων, αλλά και ως αμφισβήτηση στη διαμεσολάβηση του εμπορεύματος. Ως αντίδραση, οι τεχνικές που έχουν αναφορά στην παράδοση, προτείνουν μια οικειοθελή επιστροφή στις ρίζες. Οι χειροτεχνικές δεξιότητες στην εποχή της προβιομηχανικής επανάστασης, απαιτήθηκαν για να ντύσουν την οικογένεια, ενώ στην σημερινή εποχή αποκτούν την έννοια της craftivism[4]. Θέλουν να δηλώσουν, να αναδείξουν, να υπογραμμίσουν, να προκαλέσουν και να συγκινήσουν.

Έτσι η επιλογή της σαρακατσάνικης τέχνης δεν είναι τυχαία, καθώς πρόκειται για μια τέχνη που την ασκούσαν κυρίως γυναίκες και ο χαρακτήρας της χάνεται στα βάθη του παρελθόντος. Ωστόσο, είναι ευδιάκριτα τα στοιχεία της λιτότητας και της αυστηρότητας, που ταιριάζουν στην σκληρή ζωή των Σαρακατσάνων.

Κατερίνα Χουζούρη

[1] Κλωστοϋφαντουργική τέχνη

[2] Πρόκειται για τη γνωστή τσόχα, ύφασμα φτιαγμένο από πρόβειο μαλλί

[3] Είναι οι ποδιές που φορούσαν οι Σαρακατσάνες

[4] Χειροποίητος Ακτιβισμός θα μπορούσε να είναι η ερμηνεία της λέξης