Αξιολόγηση, σχόλια και διευκρινίσεις κατά την εφαρμογή του Εκπαιδευτικού Σεναρίου

3 Δεκεμβρίου 2016
[Προηγούμενη δημοσίευση: http://bit.ly/2fMIIG7]

Κατά την εφαρμογή της διδακτικής πρακτικής πραγματοποιείται αξιολόγηση των δραστηριοτήτων, με στόχο την εξαγωγή συμπερασμάτων και γενικότερα την ανατροφοδότηση. Συγκεκριμένα από την ενότητα του εκπαιδευτικού λογισμικού «Τα δικαιώματα του παιδιού», ζητείται από τις ομάδες να διαβάσουν, από τα περιεχόμενα, το κείμενο «Μηνύματα για την εποχή μας». Στη συνέχεια καλούνται οι μαθητές να συζητήσουν μεταξύ τους, και να σχολιάσουν την εξής παράγραφο: «Θεμελιώδη δικαιώματα των παιδιών όλου του κόσμου είναι η κάλυψη των βασικών αναγκών για τροφή, στέγη και περίθαλψη, η μόρφωση, ο σεβασμός στην προσωπικότητα τους και η αναγνώρισή τους ως ισότιμων μελών της κοινωνίας μας». Τα παιδιά επισκέπτονται και την ιστοσελίδα http://www.unicef.gr. Οι ομάδες ακολούθως ανακοινώνουν τις σκέψεις και τα συμπεράσματά τους στην ολομέλεια της τάξης και έτσι δίνεται η ευκαιρία για έναν γόνιμο και εποικοδομητικό διάλογο αλλά και η δυνατότητα να διαπιστωθεί η τροποποίηση στάσεων και συμπεριφορών, που μπορεί να έχει συμβεί. Μέσα από την εργασία σε ομάδες οι μαθητές μαθαίνουν να επικοινωνούν, να διαπραγματεύονται τις ιδέες τους, να επιχειρηματολογούν για τις απόψεις τους, να εκφράζουν τυχόν απορίες, να χτίζουν τη γνώση μέσω της αλληλεπίδρασης με τα άλλα μέλη της ομάδας, να συνεργάζονται για τον κοινό σκοπό. Μέσα στο νέο αυτό μαθησιακό περιβάλλον, οι ρόλοι εκπαιδευτικού και μαθητών, αλλάζουν.

pinakΓια την εφαρμογή του συγκεκριμένου εκπαιδευτικού σεναρίου – σχεδίου εργασίας, απαιτούνται έξι διδακτικές ώρες. Άλλωστε για το μάθημα των Θρησκευτικών έχουμε στη διάθεσή μας 43 διδακτικές ώρες για μάθημα και 20 διδακτικές ώρες για σχέδια εργασίας (project). Αξίζει να επισημανθεί ότι η εφαρμογή του Σχεδίου Διδασκαλίας θα μπορούσε να γίνει και σε ώρες άλλων μαθημάτων π.χ. Γλώσσα-λογοτεχνία, Ιστορία, Μελέτη περιβάλλοντος, Αισθητική αγωγή στα πλαίσια της διαθεματικής προσέγγισης και αξιοποίησης του συγκεκριμένου θέματος (αναζήτηση και επεξεργασία πληροφοριών σχετικών με ήθη, έθιμα, λογοτεχνία, μουσική και τραγούδια, παραδόσεις κ.ά., άλλων λαών).

Το συγκεκριμένο σενάριο επιδιώκει να βοηθήσει τα παιδιά να αντιληφθούν πόσο δύσκολη είναι η επίτευξη της ενότητας μεταξύ των ανθρώπων και να καταλάβουν πόσο αναγκαία είναι η συμβολή του καθενός μας προκειμένου η ενότητα να γίνει πράξη στη ζωή μας. Στα πλαίσια εφαρμογής και υλοποίησης του σεναρίου στοχεύουμε στο να καλλιεργηθούν στη συνείδηση των παιδιών οι πανανθρώπινες αξίες της ισότητας, της δικαιοσύνης και της συλλογικότητας. Όλη η φιλοσοφία και η δομή του σεναρίου αποσκοπεί στο να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές/τριες ότι είναι πανανθρώπινη και επιτακτική ανάγκη να ξεφύγουμε από το «εγώ» και να οδηγηθούμε στο «εμείς». Να σεβαστούμε τη διαφορετικότητα και να αγκαλιάσουμε όλους τους συνανθρώπους μας χωρίς διακρίσεις. Στο πλαίσιο μιας αναστοχαστικής προσέγγισης, ο δάσκαλος της τάξης μπορεί να επισημάνει ότι αν και το Σχέδιο απευθύνεται σε μαθητές της Δ΄ τάξης, μπορεί να αξιοποιηθεί και από μαθητές των Γ΄- Ε΄ και ΣΤ΄ τάξεων μέσα σε ένα πλαίσιο εκπόνησης για παράδειγμα προγραμμάτων Καινοτόμων Δράσεων (Αγωγής Υγείας – θέμα : όλοι ίσοι – όλοι διαφορετικοί, Πολιτιστικών θεμάτων- θέμα: γνωρίζω ήθη, έθιμα και παραδόσεις άλλων λαών στα πλαίσια μιας διαθεματικής και θρησκειολογικής προσέγγισης κ.ά).

Οι μαθητές και οι μαθήτριες εργάζονται πολύ δημιουργικά, σε ομάδες υπό τη διακριτική καθοδήγηση και υποστήριξη του δασκάλου τους και στη συνέχεια κάθε ομάδα ανακοίνωσε στην ολομέλεια της τάξης τα αποτελέσματα της εργασίας της και τα συμπεράσματά της. Η διαδικασία αυτή είναι εξαιρετικά ουσιαστική καθώς εξυπηρετεί τις ανάγκες της ανατροφοδότησης και της αξιολόγησης. Συμβάλλει επίσης στη δημιουργία κλίματος επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ των μαθητών/τριών, ενώ τους/τις βοηθάει να καταλάβουν ότι για να γνωρίσουν, να ανακαλύψουν και να κατανοήσουν τη γνώση και την πληροφορία θα πρέπει να συνεργαστούν μεταξύ τους και να εντοπίσουν τα στοιχεία εκείνα που συνδέουν τη γνώση με την ίδια τη ζωή.

Αξίζει να τονίσουμε και τη σημαντική συνεισφορά της χρήσης των Η/Υ από τις ομάδες των μαθητών, προκειμένου να υλοποιηθεί το Σχέδιο Διδασκαλίας και να επιτευχθούν οι διδακτικοί στόχοι. Ένα παράδειγμα της μεθοδολογίας της συνεργασίας γύρω από τους Η/Υ στη συγκεκριμένη εργασία, είναι:
• Κάθε μαθητής έχει τη δυνατότητα να εκφέρει τη γνώμη του και να εξηγεί πώς θα φτάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα.
• Κάθε μαθητής προσπαθεί να συνδέσει την προηγούμενη εμπειρία που έχει με τη νέα, με τη βοήθεια των συμμαθητών του.
• Κάθε μαθητής υποστηρίζει με επιχειρήματα τη γνώμη του.
• Ο ένας μαθητής ενθαρρύνει τον άλλο και όλοι ακούν με προσοχή τους συνομιλητές τους.
• Κατά την ανατροφοδότηση και την αξιολόγηση των δραστηριοτήτων που παρουσιάζουν οι ομάδες στην ολομέλεια, γίνεται κριτική σε επιχειρήματα και ιδέες και όχι σε ανθρώπους.

Τέλος ο δάσκαλος της τάξης δεν παρέχει στους μαθητές του έτοιμες απαντήσεις αλλά διατηρεί το ρόλο του διευκολυντή. Παρακολουθεί, υποστηρίζει, ενορχηστρώνει, μοιράζει τις δραστηριότητες αλλά δεν δίνει τις σωστές απαντήσεις, καθώς μόνο έτσι μπορεί να δοθεί η ευκαιρία να υπάρξει εποικοδομητικός διάλογος και συνεργατική μάθηση.

(συνεχίζεται)