Στο Μουσείο Χριστιανικής Τέχνης, αναβιώνουν ξεχασμένα κάλαντα !

15 Δεκεμβρίου 2016

Ξεχασμένα κάλαντα της Κρήτης, θα ακουστούν μετά από ενάμιση αιώνα, σε μια χριστουγεννιάτικη εκδήλωση, που οργανώνει το Μουσείο Χριστιανικής Τέχνης «Αγία Αικατερίνη Συναϊτών», την Παρασκευή 16 Δεκεμβρίου. Λόγος, μουσική και εικόνα θα συνυπάρξουν σ’ αυτήν την εκδήλωση, δημιουργώντας έτσι μια ξεχωριστή ατμόσφαιρα στο Μουσείο Χριστιανικής Τέχνης του Ηρακλείου, λίγες ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα.

Στην εκδήλωση θα μιλήσει ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ιεραπύτνης και Σητείας κ.κ. Κύριλλος, με θέμα «Η εορτή των Χριστουγέννων μέσα από την εικόνα της Γεννήσεως….».

Η επιμελήτρια του Μουσείου Έφη Ψιλάκη, θα αναλύσει την εικόνα «Τι Σοι προσενέγκωμεν, Χριστέ».

Το μουσικό τμήμα της εκδήλωσης, στο οποίο θα συμμετέχει ολιγομελής χορωδία, επιμελήθηκε ο καθηγητής μουσικής στην Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημία Κρήτης Ανδρέας Γιακουμάκης, ο οποίος έχει μελετήσει τα μουσικά χειρόγραφα του Παύλου Βλαστού και έχει εντοπίσει τις ξεχασμένες σήμερα παραλλαγές των κρητικών καλάντων. Για την εκδήλωση επέλεξε παραλλαγές χριστουγεννιάτικων καλάντων, δίνοντας έμφαση σ’ αυτές που δεν ακούγονται πλέον αλλά αποτελούν αξιόλογες μαρτυρίες για τη μελέτη του κρητικού πολιτισμού, όπως είναι τα κάλαντα των «Ορεινών Κρητών», με τα οποία θα κλείσει η εκδήλωση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι «στα παλιά κρητικά κάλαντα, που θα ακουστούν σε διάφορες παραλλαγές, δεν διασώζεται μόνο το γλωσσικό ιδίωμα αλλά και το ήθος, η λαϊκή ευλάβεια των Κρητικών μιας άλλης εποχής, όπως και το μέλος που έχει τις ρίζες του στη μουσική παράδοση της ελληνικής αρχαιότητας».

Τα παλιά κρητικά κάλαντα, καταγράφηκαν στα μέσα περίπου του 19ου αιώνα, από έναν σημαντικότατο λόγιο της Κρήτης εκείνης της εποχής, τον Παύλο Βλαστό, που δίκαια θεωρείται σήμερα «πατέρας της κρητικής λαογραφίας». Ο Βλαστός, που γεννήθηκε στο Αμάρι το 1832, γνώριζε τον λαϊκό πολιτισμό της Κρήτης και άφησε πολύτιμη παρακαταθήκη μερικές δεκάδες χειρόγραφους τόμους, που βρίσκονται σήμερα στο Ιστορικό Αρχείο Κρήτης, στα Χανιά. Διέθετε αξιόλογη παιδεία καθώς και γνώσεις βυζαντινής σημειολογίας (υπήρξε μάλιστα και ιεροψάλτης στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Μηνά Ηρακλείου) και αξιοποίησε τις γνώσεις του διασώζοντας έθιμα, συνήθειες, γεωργικές και αστρονομικές παρατηρήσεις, τραγούδια και πολλά άλλα, που μας δίνουν σήμερα μια εντυπωσιακή εικόνα για την Κρήτη του 19ου αιώνα.

Σε πολλά από τα άσματα που κατέγραψε, δεν διέσωσε μόνο το κείμενο αλλά και το μέλος, γεγονός που καθιστά τα μουσικά του χειρόγραφα πολύτιμα για τους μελετητές του πολιτισμού μας.

mousio

Μουσείο Χριστιανικής Τέχνης του Ηρακλείου, www.iak.gr

Το Μουσείο Χριστιανικής Τέχνης, στεγάζεται σε ένα από τα σημαντικότερα μνημεία του Ηρακλείου, στο ναό της Αγίας Αικατερίνης Σιναϊτών, καθολικό της ομώνυμης μονής που λειτούργησε από τη Β’ Βυζαντινή Περίοδο μέχρι το 1669 και αποτέλεσε θρησκευτικό και πνευματικό κέντρο της ενετοκρατούμενης Κρήτης. Βρίσκεται στο κέντρο της πόλης, πολύ κοντά στον παλιό και τον σημερινό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Μηνά.

Το μουσείο λειτουργεί και πάλι μετά τις αναστηλωτικές εργασίας που ξεκίνησαν το 2007 και ολοκληρώθηκαν πέρυσι και προσφέρει μια ολοκληρωμένη εικόνα της χριστιανικής τέχνης, που αναπτύχθηκε στην Κρήτη από τον 14ο αιώνα μέχρι τα τέλη της Τουρκοκρατίας.  Σ’ αυτό εκτίθενται άμφια, λατρευτικά αντικείμενα, χειρόγραφα, παλαίτυπα, τοιχογραφίες, έργα λιθογλυπτικής, ξυλογλυπτικής, μεταλλοτεχνίας και μικροτεχνίας, νομίσματα, έργα κεντητικής κά.

Κατερίνα Χουζούρη

Υ.Γ.

Πληροφορίες για τα ξεχασμένα κρητικά κάλαντα και την εκδήλωση, στην ιστοσελίδα της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης, www.iak.gr