Τι χρειάζεται να διαθέτει ο ερασιτέχνης αστρονόμος

10 Ιουλίου 2017
[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=29996]

Με τον χάρτη ο παρατηρητής μαθαίνει να αναγνωρίζει τα σχήματα των αστερισμών, τις θέσεις των διάφορων ουράνιων αντικειμένων και των πλανητών. Στην αρχή η διαδικασία φαίνεται δύσκολη, αλλά ο αρχάριος παρατηρητής δεν πρέπει να απογοητευτεί, γιατί μετά από τις πρώτες αναγνωρίσεις θα είναι σε θέση να βρίσκει τα διάφορα αντικείμενα με ευκολία.

Το επόμενο βήμα που πρέπει να κάνει ο αρχάριος παρατηρητής είναι να αποκτήσει ένα ζευγάρι κυάλια. Είναι απίστευτο το τί μπορεί κανείς να δεί με ένα μικρό ζευγάρι κυάλια. Μπορεί να δεί τα βουνά και τους κρατήρες της Σελήνης, τους δορυφόρους του πλανήτη Δία, δεκάδες χιλιάδες άστρα καθώς και πολλά σμήνη και νεφελώματα.

Πηγή: wikimedia commons

Η καλύτερη επιλογή σε κυάλια είναι εκείνα με χαρακτηριστικά 7×50 όπου 7 είναι η μεγέθυνση και 50 η διάμετρος του μπροστινού φακού σε χιλιοστά του μέτρου. Κυάλια με μεγαλύτερες μεγεθύνσεις χρειάζονται τρίποδο, γιατί χωρίς αυτό τρέμουν στα χέρια του παρατηρητή και καθιστούν την παρατήρηση δύσκολη.

Το τελευταίο βήμα είναι η απόκτηση ενός τηλεσκοπίου. Με τα τηλεσκόπια μπορούμε να παρατηρήσουμε με μεγάλη λεπτομέρεια πολύ μακρινά αντικείμενα και εκατομμύρια αστέρια. Επειδή υπάρχουν στην αγορά πολλοί τύποι τηλεσκοπίων με μεγάλη ποικιλία παρελκομένων εξαρτημάτων που καλύπτουν διαφορετικές ανάγκες, είναι πολύ δύσκολο να υποδείξει κανείς τί θα ήταν το πιο κατάλληλο για ένα αρχάριο παρατηρητή.

Πρέπει πρώτα να αποκτηθεί κάποια γνώση για το πώς δουλεύουν αυτά τα όργανα, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των διαφόρων τύπων, καθώς και η απόδοσή τους. Επίσης, σημαντικό είναι να έχει αποφασίσει ο παρατηρητής σε τί είδους αντικείμενα θέλει να εστιάσει την προσοχή του. Για παράδειγμα, εάν ενδιαφέρεται κανείς να παρατηρεί τους πλανήτες, χρειάζεται κατά κανόνα διοπτρικό τηλεσκόπιο ή πολύ καλής ποιότητας κατοπτρικό τηλεσκόπιο, ενώ για γενική χρήση ένα μέσο κατοπτρικό τηλεσκόπιο καλύπτει τις περισσότερες ανάγκες του ερασιτέχνη παρατηρητή.

Το καλό τηλεσκόπιο είναι εκείνο που έχει καλής ποιότητας οπτικό σύστημα, σταθερό στήριγμα και δυνατότητα παρακολούθησης των ουρανίων αντικειμένων κατά την ημερήσια κίνησή τους. Καλό είναι λοιπόν να μελετούμε πολύ πριν αγοράσουμε κάποιο όργανο και να συμβουλευόμαστε κάποιον πιο ειδικό. Το κόστος ενός αξιοπρεπούς τηλεσκοπίου (με διάμετρο κατόπτρου ή φακού από 15 εκατοστά και πάνω) αρχίζει από τις 250000 δρχ και μπορεί να φτάσει μερικά εκατομμύρια δραχμές. Προσοχή στα μικρά φτηνά τηλεσκόπια, γιατί τα περισσότερα είναι κακής ποιότητας και ακατάλληλα για αστρονομική χρήση.

Υπάρχει ένας αχανής κόσμος ακριβώς επάνω από το κεφάλι μας που περιμένει να τον ψηλαφήσουμε. Αρκετοί συνάνθρωποί μας το κάνουν. Ασχολούνται με την Αστρονομία ερασιτεχνικά και ανοίγουν νέους ορίζοντες στη σκέψη τους και την αναζήτησή τους. Διαμορφώνουν εταιρείες και ομίλους και όλοι μαζί, ενωμένοι κάτω από τη μεγάλη τους αγάπη στον έναστρο ουρανό, πορεύονται τη ζωή τους γεμίζοντάς την με ενδιαφέρον και γνώσεις. Μερικοί, μάλιστα, από αυτούς αποκτούν τέτοιες ικανότητες και γνώσεις, ώστε είναι σε θέση να συμβάλουν στο επιστημονικό γίγνεσθαι με τις παρατηρήσεις τους.

Η Επιστήμη δεν μπορεί να απαντήσει στα ερωτήματα που αφορούν τα θεμελιώδη ερωτήματα της ανθρώπινης φύσης, μπορεί όμως να δώσει κατάλληλα ερεθίσματα και στέρεο έδαφος για περαιτέρω στοχασμό και προβληματισμό. Και το ευχάριστο είναι, όπως προκύπτει από το παράδειγμα των ερασιτεχνών αστρονόμων, ότι παρ’ όλες τις δυσκολίες της, είναι προσιτή στον απλό άνθρωπο. Απλώστε λοιπόν τον νου σας και ατενίστε το άπειρο του ουρανού. Γνωρίστε το Σύμπαν και ένα είναι σίγουρο, θα κερδίσετε πολλά χωρίς να διακινδυνεύσετε τίποτα.

Σημείωση: Το παρόν άρθρο δημοσιεύθηκε στο τεύχος Νο 2 (Απρίλιος 2000) του περιοδικού ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ