Τα Χριστούγεννα όπως εξελίχθηκαν μέσα στην ιστορία και τη ζωή μας

23 Δεκεμβρίου 2017

Ο χριστουγεννιάτικος κόσμος, πέρα από το αποκαλυπτικό-μυστηριακό στοιχείο, εμφορείται από την ίδια τη ζωή μας. Ζυμώνεται με τα πάθη, την ιστορία και τους καημούς του κόσμου μας, «εξανθρωπίζεται» με τις μνήμες, που καταγράφονται στη συλλογική συνείδηση και εκφράζουν οι λογοτέχνες, οι χρονογράφοι, οι χρονικογράφοι, οι ιστορικοί, οι κάθε λογής γραφιάδες και καταγραφείς του καιρού. Ένα ποικίλο εποικοδόμημα λόγου συνδέεται με τα Χριστούγεννα και ένας αντίστοιχος ξεχωριστός κόσμος αναδύεται από αυτόν εκφράζοντας το πνεύμα των ημερών, ή ακόμη σε πείσμα των ημερών, ως μια αντίθεση, η οποία πάντως επίσης έχει ως κεντρικό άξονα τις μέρες αυτές.

papadiamantisΜέσα στον ετήσιο εορταστικό κύκλο τα Χριστούγεννα είναι η γιορτή της θαλπωρής και της ελπίδας. Πρόκειται για τη γέννηση που συνοδεύεται με τις περισσότερες υποσχέσεις. Είναι η γέννηση της ίδιας της ελπίδας του κόσμου! Αυτής που ανέμεναν οι φιλόσοφοι, που ψηλαφούσαν με τον λόγο τους οι ποιητές, για την οποία μιλούσαν οι προφήτες, που λαχταρούσαν οι λαοί, που πρόσμενε όλη η δημιουργία.

Η γιορτή αυτή δεν είναι εκρηκτική όπως η ανάσταση, που αποτελεί την πραγμάτωση της ελπίδας, δηλαδή τη νίκη κατά του θανάτου και την επικράτηση μόνο της ζωής! Είναι πάντως η αρχή της πορείας για την κυριαρχία της επικράτειας της ζωής. Η εν φάτνη των ζώων προσήλωσή μας και αναμονή για τη γέννηση της ελπίδας είναι ιδιαίτερα ζεστή, σαγηνευτική και μυστηριακή.

Η γέννηση του νέου παιδίου ενσαρκώνει κατ’ έτος κάθε προσδοκία μας. Αναγεννά συνάμα τον χρόνο, αναζωογονεί την ύπαρξή μας και ομολογεί πως υπάρχει ελπίδα. Μόνο που δεν είναι θεωρητική και νεφελώδης, αλλά ένα πρόσωπο. Πρόκειται για ένα γεγονός κοινωνήσιμο, με δεσμά αγάπης. Άλλωστε είναι η ίδια η αγάπη που μαζί μας φτιάχνει δεσμούς και συνδέεται με τις δικές μας ανθρώπινες περιπέτειες, με την ιστορία. Έτσι, τα Χριστούγεννα περιέχουν πλέον και την «επέμβαση» του εξωτερικού μας κόσμου στη γιορτή αυτή.

Γι’ αυτό και τέτοιες μέρες προστρέχουμε σε κείμενα που κατέγραψαν τα Χριστούγεννα όπως εξελίχθηκαν μέσα στην ιστορία και τη ζωή μας. Μνήμες λοιπόν από παλιά φύλλα της «Μακεδονίας» περιέχει το σημερινό μας αφιέρωμα, αλλά και σύγχρονο λόγο, που φέρνει ανάμεσά μας τον απόλυτο εκφραστή των ελληνικών Χριστουγέννων, τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη.

Χριστός ετέχθη – Χρόνια πολλά!

(Το ως άνω κείμενο αποτελεί την εισαγωγή από το αφιέρωμα της «Μακεδονίας της Κυριακής» στα Χριστούγεννα)