Επανάσταση-ο βασιλέας Όθωνας και οι Μεγάλες Δυνάμεις

Ένας μοντέρνος τρόπος διδαχής της ελληνικής ιστορίας, ιδιαίτερα στη μαθητιώσα νεολαία.

Μια θαυμάσια μαθητική θεατρική παράσταση στην Κοζάνη για την Εθνική Επέτειο της 25ης Μαρτίου, με αναφορά και στον βασιλέα Όθωνα και τις Μεγάλες Δυνάμεις.

Μαθήτριες και μαθητές του Β’ Λυκείου Κοζάνης αναβίωσαν με μια έξοχη χορωδιακή, μουσικοχορευτική και λογοτεχνική παρουσίαση, τα γεγονότα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 από το έτος 1815, μέχρι και το 1843 και στη μετέπειτα εποχή, μέχρι σήμερα.

Το όλο θεατρικό έργο που αποτελείτο από 14 δρώμενα (πράξεις), βασισμένα σε αποσπάσματα από το έργο των Ιακώβου Καμπανέλλη και Στ. Ξαρχάκου, και σε νεώτερες ιστορικές έρευνες, εμπλουτίσθηκε, – σε αρμονική αλληλοπεριχώρηση αφήγησης και περιγραφής των γεγονότων με Αλέξανδρο Υψηλάντη, Κολοκοτρώνη, Καραϊσκάκη, Αθανάσιο Διάκο, Παπαφλέσσα, Ανδρούτσο, κ.α. και με ποιητικά αποσπάσματα των Κάλβου και Σολωμού – με τον Θούριο του Ρήγα και τα τραγούδια «Και παν και πάνε» (Ι. Καμπανέλλης, Σταύρος Ξαρχάκος, Νίκος Ξυλούρης και χορωδία), «Στην ποταμιά σωπαίνει το κανόνι» (Ιάκωβος Καμπανέλλης, Μάνος Χατζηδάκης) «Λαέ μη σφίξεις άλλο το ζωνάρι», «Φίλοι και αδέλφια» (Ι. Καμπανέλλης, Σταύρος Ξαρχάκος) και «Τσάμικος» (Νίκος Γκάτσος, Μάνος Χατζιδάκης).

Ο σοβαρός προβληματισμός και ο χαριτωμένος διάλογος επί σκηνής του Καραγκιόζη, του Χατζηαβάτη, του Μπάρμπα Γιώργου, του Σταύρακα και του Νιόνιου, το κατά πόσον οι τότε μεγάλες Δυνάμεις, Ρωσσία, Γαλλία, Αγγλία θα βοηθούσαν την Επανάσταση, ή θα απεκόμιζαν ίδιον όφελος, απέδωσε επιτυχώς την αγωνία και τον πόνο του απλού σκλαβωμένου λαού μας και τη δυσπιστία του σε ξένες υποσχέσεις. Τον διάλογό τους τον διέκοψε ο Βεληγκέκας με οθωμανούς στρατιώτες που τους συνέλαβαν και τους περισσότερους τους φυλάκισαν. Ακολούθησε ένας συγκινητικός διάλογος του Ραγιά που θέλει να πάει στα βουνά και να γίνει αρματωλός και κλέφτης, με τη συζυγό του, να θεωρεί παράτολμο και τρελό το σχέδιό του.

O ρόλος των κοτσαμπάσηδων, ο σαρκασμός τους και η σκληρότητά τους τονίστηκαν σε ιδιαίτερη ενότητα, πράγμα που δεν συναντά κανείς σε σχολικές εορτές.

Η θεατρική παράσταση είχε και μια πρωτότυπη ευρύτητα και διάσταση. Μετέφερε, σε ειδική ενότητα την Ελληνική Επανάσταση, από διμερές πρόβλημα Ελλήνων επαναστατών και Οθωμανών κατακτητών, όπως συνήθως παρουσιάζονται σε σχολικές θεατρικές εορτές, σε θέμα Ευρωπαϊκό, με αναφορά σε συσκέψεις των Μεγάλων Δυνάμεων, Αγγλίας, Ρωσίας, Αυστρίας και Γαλλίας, στην εκλογή του Βαυαρού Όθωνα, ως βασιλέως της Ελλάδος, στην σταδιακή αποδυνάμωση του Όθωνα από τις Μεγάλες Δυνάμεις και στην διεκδίκηση του Συντάγματος, το 1843.

Χαρακτηριστικός είναι ο διάλογος επί σκηνής των Μεγάλων Δυνάμεων:

ΑΓΓΛΙΑ : Να έχουν Σύνταγμα ή να μην έχουν ;

ΡΩΣΙΑ : Αφού δεν είχαν γιατί να έχουν ;

ΑΥΣΤΡΙΑ : Θα τους παρέσυραν αυτοί που έχουν ! (κοιτάζει απειλητικά προς τη Γαλλία)

ΑΓΓΛΙΑ : Να αρκεστούν εις αυτά που έχουν !

ΓΑΛΛΙΑ : Δεν είναι και ώριμοι για να το έχουν !

ΡΩΣΙΑ : Είναι κι ανώριμοι για να το έχουν.

ΓΑΛΛΙΑ : Για το καλό τους ας μην το έχουν.

ΑΓΓΛΙΑ : Δεν επιτρέπεται να το έχουν.

ΑΥΣΤΡΙΑ : Αποφασίζουμε να μην το έχουν.

ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ : Να μην το έχουν.

Τα τραγούδια και χορικά μέρη «Κάτω στου βάλτου τα χωριά», «Φύσα μαΐστρο δροσερέ», «Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη», «Καλήν εσπέραν αφεντάδες», απέδωσαν θαυμάσια η 40μελής χορωδία του Λυκείου και τα επτά μέλη της ορχήστρας.

Θαυμάσια η σκηνή με το επιβλητικό άγαλμα του Κολοκοτρώνη να ομιλεί και να προτρέπει τις νεώτερες γενεές να μην αρκούνται στις εθνικές επετείους σε εγκωμιαστικούς λόγους προς τους ήρωες του 1821, αλλά να συνεχίζουν αδιάλειπτα τον αγώνα για «ελευθερία, γράμματα και ψωμί».

Η κατακλείδα του θεατρικού έργου συνόψισε το κεντρικό μήνυμα της εορτής. «Πάντα απλοί άνθρωποι είναι αυτοί που αγωνίζονταν για την ειρήνη και την ελευθερία του λαού μας αλλά και όλων των λαών. Για μια ελευθερία που πριν έρθει φαινότανε τόσο πλατιά. Και για μια ειρήνη που ακόμα γι’ αυτήν αγωνιζόμαστε».

Αξίζουν θερμών ευχαριστιών και πολλών επαίνων όλα τα 60 παιδιά του 2ου Γενικού Λυκείου Κοζάνης που πήραν μέρος στην παράσταση, και οι υπεύθυνες καθηγήτριές τους κυρίες Βούλα Κασκαμανίδου, Ιωάννα Κουβά και Κατερίνα Πενιρτζή, για την λίαν καρποφόρο προσπάθειά τους να επεξεργαστούν τα κείμενα, να τα εναρμονίσουν με μελωδίες και τραγούδια και να παράσχουν ένα μοντέρνο τρόπο διδαχής της ελληνικής ιστορίας στους μαθητές τους γιορτάζοντας την εθνική επέτειο.

Ιδιαίτερα ευχαρίστησαν o Διευθυντής και οι μαθητές – συντελεστές της παράστασης την καθηγήτρια θεολόγο κ. Κατερίνα Πενιρτζή για την πολύμηνη προσπάθειά της, την πρόταση, διοργάνωση, υλοποίηση και συντονισμό του όλου έργου.