Κώστας Μόντης (+1η Μαρτίου 2004): «Γράμματα στη Mητέρα»

Γ΄ ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΗ ΜΗΤΕΡΑ, γ΄

Μητέρα, γύρω απ’ τα σπίτια μας στρατοπέδευσε η Ασία,
γύρω απ’ τα σπίτια μας αλαλάζει έξαλλη η Ασία,
γαυριά έξαλλη η Ασία,
τι άλλο να σου πω;
Μητέρα, η Λευκωσία είναι πια ένα λυπημένο παιδάκι
που του κάκου προσπαθείς να το κάνεις να χαμογελάσει,
που αν το χτενίσεις χτενίζεται
κι αν το χτενίσεις δεν χτενίζεται,
που αν το πάρεις απ’ το χέρι σ’ ακολουθεί
κι αν τ’ αφήσεις μένει.

Ο Κώστας Μόντης, (18 Φεβρουαρίου 1914 – 1η Μαρτίου 2004), ποιητής, μυθιστοριογράφος και συγγραφέας θεατρικών έργων υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Ελληνοκύπριους ποιητές και συγγραφείς. Ιδιαίτερη του πατρίδα η Κύπρος. Γεννήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 1914 στην κατεχόμενη σήμερα Αμμόχωστο. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Συνέβαλε στον Κυπριακό Απελευθερωτικό Αγώνα (1955-59). Τα έργα του έχουν μεταφρασθεί στα Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Ιταλικά, Ολλανδικά, Σουηδικά, Ρωσικά και σε άλλες γλώσσες. Ήταν αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Το 1980 τιμήθηκε με τον τίτλο του «δαφνοστεφούς ποιητή» (Poet Laureate), από την Παγκόσμια Ακαδημία Τεχνών και Πολιτισμού. Το 1984 προτάθηκε για το βραβείο Νόμπελ. Το 1997 ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου και το 2001 του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ο μουσικοσυνθέτης Μάριος Τόκας, μελοποίησε αρκετά από τα έργα του Κώστα Μόντη, που αναφέρονται στην τουρκική εισβολή του 1974.

«Ο Μόντης πέρασε στην ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας ως ο δημιουργός που ασκήθηκε σε ένα ποιητικό είδος που ο ίδιος το ονόμασε «στιγμές», το οποίο δεν είναι τίποτε άλλο από μονόστιχες ή ολιγόστιχες συνθέσεις, που έχουν κύρια χαρακτηριστικά την εκφραστική οικονομία, την έλλειψη επιτήδευσης, την αποστροφή κάθε εκζήτησης, τη γλωσσική ενάργεια, τη στοχαστική ευγλωττία και τον έλεγχο του λυρισμού έως τη λυρική αφυδάτωση των στίχων». […] (Από τα «Βιβλικά θραύσματα στην ποίηση του Κώστα Μόντη», του Κωστή Δανόπουλου)