Η αλήθεια γύρω από τις εκτρώσεις και η ευθύνη της κυπριακής κοινωνίας για χάραξη ολοκληρωμένης κοινωνικής πολιτικής για εξάλειψη / πρόληψη των εκτρώσεων

Όπως σε κάθε κοινωνικό προβλήμα, η αναγνώριση του ως πρόβλημα και η παραδοχή ύπαρξης του συνίσταται ως το πρώτο, σημαντικό βήμα για την επίλυση του. Επομένως, η θεώρηση των εκτρώσεων ως κοινωνική γάγγραινα, ως ηθική πτώση/αστοχία του μεταπτωτικου ανθρώπου κρίνεται ως αναγκαία στην διαδικασία επίλυσης του. Με άλλα λόγια, θα πρέπει να ειδωθεί η έκτρωση ως μια πράξη που στρέφεται ενάντια στη ίδια τη Ζωή, ενάντια στη χαρά, το μεγαλείο και την ομορφιά του θείου δώρου της ίδιας της ανθρώπινης μας υπόστασης.

Τόσο από θεολογικής όσο και από ιατρικής άποψης, η πράξη της έκτρωσης ισούται με φόνο μιας αθώας και ανυπεράσπιστης ανθρώπινης ζωής, όπως θα εξηγηθεί και πιο κάτω, αφού η έκτρωση αφαιρεί /αποστερεί το αναφαίρετο δικαίωμα από τον αγέννητο ακόμη ανθρώπο (εμβρύο) να ζήσει. Η αληθινή γέννα είναι η ιερή στιγμή της σύλληψης, της γονιμοποίησης, κατά την Ορθόδοξη Θεολογία, τους Αγίους Πατέρες της Εκκλησίας μας όπως και κατά την Ιατρική Επιστήμη. Η απαρχή της ανθρώπινης ζωής ξεκινάει με τη σύλληψη. Το γονιμοποιημένο ωάριο έχει από τη πρώτη κιόλας στιγμή της σύλληψης του ψυχή και είναι τέλειος άνθρωπος. Δυστυχώς, αυτή είναι μια κορυφαία αντικειμενική αλήθεια που αγνοείται ευρέως ή/και πολλές φορές δεν επισημαίνεται όσο θα έπρεπε.

Συγκεκριμένα, με σκοπό να τεκμηριωθεί η θεολογική θεώρηση της έκτρωσης παραθέτουμε το πιο κάτω απόσπασμα από Εγκύκλιο της Ιεράς Συνόδος της Εκκλησίας της Ελλάδος (Εγκύκλιο 2426 της 1ης Απριλίου 1986):

«…Γιατί το έμβρυο, όπως είπαμε, είναι πλήρης, τέλειος και ολόκληρος άνθρωπος από την στιγμή της συλλήψεως. Και συνεπώς η έκτρωση είναι φόνος. Φόνος εκ προμελέτης. Είναι μια ενέργεια, που στερεί έναν άνθρωπον από το υπέρτατο αγαθό, την ζωή… και συνεπώς κάθε γυναίκα που κάνει έκτρωση είναι ένας απαίσιος φονιάς. Και όχι μόνο η μητέρα, αλλά και ο πατέρας και κάθε πρόσωπο που συνεργεί στο απαίσιο αυτό έγκλημα, έστω και μόνο με συμβουλή και υπόδειξη, ειναι φονιάδες».

«…και γι’ αυτό κάθε ενέργεια που διακόπτει την ζωή ενός εμβρύου αποτελεί ειδεχθές έγκλημα. Και κάθε είδους συμβολή η συμβουλή για να γίνη έκτρωση, αποτελεί ηθική αυτουργία για φόνο. Γι’ αυτό η Ιερά Σύνοδος, αφού εμελέτησε υπεύθυνα το θέμα, …κάνει έκκληση σε όλους τους ευσεβείς χριστιανούς να αποφεύγουν με κάθε τρόπο την έκτρωση, γιατί αποτελεί φόνο εκ προμελέτης, αμαρτία θανάσιμη, πού τιμωρείται με αυστηρά εκκλησιαστικά επιτίμια, και, χωρίς μετάνοια, επιφέρει την στέρηση της βασιλείας του Θεού…».

Αποτρεπτικός παράγοντας για τη διάπραξη διακοπής κύησης ή αλλιώς έκτρωσης μπορεί να είναι και η δημόσια ειλικρινής μετάνοια ιατρών-γυναικολογων που διέπραξαν εκτρώσεις στο ιατρικό παρελθόν τους και η περαιτέρω προβολή τους ως παράδειγμα αποφυγής των εκτρώσεων για όλους μας.

Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελεί ο Σέρβος γυναικολόγος Στόγιαν Αδάσεβιτς, ο οποίος είναι ο μόνος στη Σέρβια που ομολόγησε δημοσίως οτι η έκτρωση είναι φόνος, παιδοκτονία, για την οποία ευθύνεται τόσο ο γιατρός όσο και η μητέρα. Σε συνέντευξή του, ο Αδάσεβιτς μιλώντας από τη θέση του ιατρού υπογραμμίζει τη φρίκη του ειδεχθούς εγκλήματος αφαίρεσης της ζωής ενός εμβρύου. Συγκεκριμένα, όταν ρωτήθηκε πότε επαύσε να κάνει εκτρώσεις, έδωσε την εξής συγκλονιστική απάντηση (Ολόκληρη η συνέντευξη μπορείτε να τη βρείτε εδώ: http://www.orthodoxia.online/2017/10/19/):

“Αυτό που θα σας διηγηθώ τώρα, είναι οχληρόν και πάρα πολύ επίπονον, αλλά δεν είναι δυνατό να ωραιοποιούμεν κάτι, το οποίον αφ’ εαυτού είναι φρικτόν. Προς θλίψιν και δυστυχίαν μου το 1988 έκανα έκτρωσιν εις μίαν προχωρημένην εγκυμοσύνην των 4,5 μηνών. Κατά την διάρκειαν αυτής της εγχειρήσεως, της οποίας τας λεπτομερείας δεν ημπορώ να περιγράψω άνευ ταραχής, φρικιών ανεκάλυψα τον φονέα εντός μου. Μία εγχείρησις, η οποία έπρεπε να είναι μια πράξη ρουτίνας, μετετράπη εις έναν πραγματικόν εφιάλτην. Με την πρώτη κίνησιν του θλάστου έβγαλα το χεράκι και το έρριξα επάνω εις το τραπέζι των εργαλείων. Ιδού – το νεύρον του χεριού έπεσε εις την άκρην της κομπρέσσας βρεγμένης με ιώδιον. Το ιώδιον ερέθισε το νεύρον και το μικρούλικον χεράκι άρχισε να συσπάται. Με την επομένην κίνησιν έβγαλα το πόδι και συνέβη το ίδιον – τώρα έτρεμε και εσυσπάτο το πόδι. Κάτι όμοιον δε μου είχε συμβή ποτέ πριν. Ύστερον προσεπάθησα με τον θλάστην να συλλάβω και την καρδίαν, η οποία ακόμη εκτύπα και υπό τον θλάστην έκανε σπασμούς ολοέν και αργότερον… και αργότερον και επιτέλους έπαυσε. Τότε συνειδητοποίησα ότι έπραξα φόνον, ότι εθανάτωσα άνθρωπον. Η γυναίκα αιμορράγει πολύ, η ζωή της εκινδύνευε. Προσηυχήθην «Κύριε, βοήθησέ με να σώσω αυτήν την γυναίκα και τιμώρησε εμένα!» Έκτοτε ποτέ μου δεν επανέλαβα ομοίαν πράξιν. Έτυχε η νέα μου γνώσις να συμπίπτη με την άποψιν της Εκκλησίας ότι το έμβρυον είναι ζωντανόν ήδη από την σύλληψίν του, δηλαδή από την στιγμήν τα γονιμοποιήσεως του ωαρίου. Η ενδομήτριος παιδοκτονία είναι πολύ μεγαλυτέρα και βαρυτέρα αμαρτία από τον απλούν φόνον, επειδή το έμβρυον εντός της μήτρας είναι αδύναμον να αμυνθή, ενώ δεν πταίει δια τίποτε μόνον εκείνον είναι άνευ προσωπικού πταίσματος εις όλον το ανθρώπινο γένος, διότι δεν εγγενήθη καν”.

Επίσης, αρκετά παραδείγματα γυναικών, οι οποίες ομολόγησαν δημόσια (συνήθως ανώνυμα) τη τραυματική εμπειρία της έκτρωσης που διέπραξαν, μπορεί πάλι να λειτουργήσει αποτρεπτικά προς το ίδιο το γυναικείο φύλο αλλά και για ολόκληρο το κοινωνικό σύνολο. Κατά γενική ομολογία όλες αυτές οι γυναίκες δήλωσαν βαθιά μετανοημένες, συντριβή/συγκλονισμό της ψυχικής τους κατάστασης και μια αληθινή επιθυμία/ευχή να μην είχα προβεί ποτέ σε μια τέτοια εγκληματική και μη αναστρέψιμη πράξη να σκοτώσουν το αγέννητο παιδί τους. Μια τέτοια συγκλονιστική δημόσια μαρτυρία γυναίκας που έκανε έκτρωση και μετάνοιωσε πολύ πικρά για την έκτρωση που έκανε είναι η ακόλουθη (Δημοσιεύθηκε μεταξύ άλλων παρόμοιων μαρτυριών στο άρθρο της Αναστασίας Αρπατζή «Η έγκυος μπροστά στα διλήμματα της έκτρωσης». Θα το βρείτε στην ιστοσελίδα: www.unborn.gr):

«Όταν πλησιάζεις το χειρουργείο κάνεις την αδιάφορη αλλά νοιώθεις τα μέλη σου να παγώνουν από το φόβο. Το αίμα σταματάει να κυκλοφορεί στις φλέβες σου. Παραλύεις. Σταματάς ν’ ακούς τους εξωτερικούς ήχους, μόνο την καρδιά σου ακούς να χτυπά πολύ δυνατά. Θέλεις να κλάψεις ή να το βάλεις στα πόδια αλλά πιέζεις τον εαυτό σου και προχωράς γιατί έχεις πάρει την απόφαση να το κάνεις. Έχω ακούσει να λένε ότι είναι ευκολότερο από την εξαγωγή δοντιού. Σαχλαμάρες! Μόνο όσες το έκαναν ξέρουν! Νοιώθεις περιφρόνηση για το χειρούργο που χαμογελάει συγκαταβατικά απέναντι σου και σε καθησυχάζει. Το θεωρείς υποκριτικό από κάποιον που σε λίγα λεπτά θα αδειάσει τα σπλάχνα σου μέσα σ’ ένα κουβά. Όταν σε σπρώχνουν να ξυπνήσεις είναι σαν να γυρίζεις απ’ τον Άδη. Έχεις μία πικρή γεύση στο στόμα. Πρέπει να μαζέψεις τα κομμάτια σου και να φύγεις: χρειάζονται το κρεβάτι για την επόμενη. Θλίψη και μελαγχολία σε συνοδεύουν για πολλές μέρες. Αν είσαι τυχερή και σε περιμένει έξω κάποια φίλη συνήθως προσπαθεί να σε καθησυχάσει: «Πάει, πέρασε» σου λέει. «Το ξεφορτώθηκες, τώρα θα συνεχίσεις όπως πριν τη ζωή σου». Μόνο που «αυτό» που ξεφορτώθηκες θα αναρωτιέσαι πάντα πώς θα ήταν αν το γεννούσες και η ζωή σου δεν θα είναι ποτέ πια όπως πριν» .

Όπως βλέπουμε πιο πάνω, οι τραυτικές επιπτώσεις πριν και μετά από μια έκτρωση για την ίδια τη ψυχική υγεία της μητέρας (αλλά και κατ’ επέκταση για το άμεσο κοινωνικό της περίγυρο) είναι μια σοβαρή πραγματικότητα που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί ή να παραβλεφθεί. Η ψυχολόγος Βασιλική Σφυρή, στο βιβλίο, «Εγώ, το αγέννητο παιδί» (2010) κάνει εμπεριστατωμένη αναφορά στο λεγόμενο «μετα-εκτρωτικό σύνδρομο». Συγκεκριμένα, η Σφυρή αναφέρει «Η ώρα της έκτρωσης, σαν σημείο μηδέν, θα τραυματίσει τον εσωτερικό τους κόσμο και τα σημάδια του τραύματος θα είναι εμφανή στο σώμα, τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές τους. Σημάδια όμως, που δυστυχώς περνούν απαρατήρητα στους πολλούς (ιδιαίτερα τα ψυχικά), ακόμα και στις ίδιες που θα ψάξουν να βρουν άλλες αιτίες για αυτά, όπως κάνουν συνήθως τα άτομα με ενοχές που δεν θέλουν να αντιμετωπίσουν».

Από όλα όσα προαναφέρθηκαν υπογραμμίζουμε την επείγουσα ανάγκη για χάραξη σοβαρής κοινωνικής πολιτικής από μέρους του κυπριακού κράτους για την ορθότερη πρόλειψη / εξάλειψη των εκτρώσεων και όχι ενθάρρυνσής τους μέσω της νομιμοποίησης τους. Ως γνωστό, κάθε νομιμοποίηση πράξεως ενθαρρύνει και δεν αποτρέπει μια πράξη.

Σε αυτό το πλαίσιο εισηγούμαστε τα ακόλουθα αναγκαία μέτρα κοινωνικής πολιτικής του κράτους αντί της νομιμοποίησης των εκτρώσεων: 1. Επείγουσα ανάγκη για νομική κατοχύρωση του αναφαίρετου δικαιώματος του αγέννητου ανθρώπου (εμβρύου) για τη ζωή και η ένταξή/ενσωμάτωση του δικαίωματος αυτού ανάμεσα βασικά θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα. Ζούμε σε μια εποχή όπου τα ανθρώπινα δικαιώματα υπερασπίζονται και θεσμοποιούνται νομοθετικά περισσότερο από ποτέ, με αντίστοιχες κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασής τους. Συνεπώς, ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί καλούμαστε συνειδησιακά να υπερασπίσουμε ΤΩΡΑ το αναφαίρετο δικαίωμα του αγέννητου ανθρώπου στη ζωή πιο δυναμικά από πρίν. Διότι ΔΕΝ ανήκει σε κανένα το δικαίωμα αφαίρεσης της ζωής του, ούτε καν στους επίγειους γονείς του. Το υπέρτατο δικαίωμα για ζωή ανήκει ΜΟΝΟ στο ΘΕΟ, ως θείο δώρημα μιας μοναδικής και ανεπανάληπτης ανθρώπινης ύπαρξης που θέλει να ζήσει και να αναδείξει την ομορφιά της ύπαρξής του στο κόσμο μας. 2. H δημιουργία καταφυγίων για εγκυμονούσες ανύπανδρες ή και ανήλικες μητέρες καθίσταται ως αναγκαίο μέτρο της κοινωνικής πολιτικής του κράτους. Στα καταφύγια αυτά θα παρέχεται ηθική και ψυχολογική στήριξη από ειδικούς επιστήμονες (ψυχολόγους, ψυχιάτρους, κοινωνικούς λειτουργούς). 3. Οικονομική αρωγή από το κράτος ή/ και ακόμη παροχή εξεύρεσης εργασίας για αυτές τις γυναίκες ως συμπληρωμα της ήδη παρεχόμενης βοήθειας. 4. Θεσμοθέτηση ολοκληρωμένου νομοθετικού πλαισίου που αφορά την υιοθεσία παιδιών στη Κύπρο είναι σαφώς ηθικά ορθότερη λύση από την έκτρωση-φόνο αγέννητου ανθρώπου. 5. Η εγκράτεια και η διαφύλαξη της σωματικής αγνότητας ως μέτρο “πρόληψης” στο θέμα των εκτρώσεων ίσως να είναι η καλύτερη από την όποια προτεινόμενη «θεραπεία». 6. Η καλλιέργεια σεβασμού απέναντι στην ιερότητα του μυστηρίου της ανθρώπινης ζωής και του αληθινού προορισμού του ανθρώπου, η κατανόηση του νοήματος του μυστηρίου του γάμου. 7. Η διαφύλαξη της αγνότητας από τους νέους προ της σύναψης εκκλησιαστικού γάμου.

Όλα τα πιο πάνω δεδομένα συνάγεται το συμπέρασμα ότι οι εκτρώσεις είναι όντως ένα ειδεχθές έγκλημα κατά μιας απροστάτευτης ανθρώπινης ζωής. Η έκτρωση είναι ένα σοβαρότατο κοινωνικό πρόβλημα στο οποίο καλούμαστε να πάρουμε τη δική μας θέση τόσο ως ενσυνείδητοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί όσο και ως υπεύθυνοι πολίτες. Γνωρίζοντας την αντικειμενική αλήθεια γύρω από τις εκτρώσεις (ότι δηλαδή η ανθρώπινη ζωή ξεκινά ήδη από την πρώτη κιόλας στιγμή της σύλληψης), είναι ένας αρκετά δυνατός παράγοντας για να κρατήσει τους ανθρώπους μακριά από την έκτρωση. Σεβόμενοι το θείο δώρο της δικής μας ζωης, την ιερότητα και το μεγαλείο της, μπορούμε να σεβαστούμε κάθε άνθρωπο και πολύ περισσότερο τον ανυπεράσπιστο, αγέννητο άνθρωπο, το αγέννητο έμβρυο. Παράλληλα, με την αντικειμενική γνώση για τις εκτρώσεις, οφείλουμε πρώτιστα ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί να διεκδικήσουμε από το κυπριακό κράτος κοινωνικά μέτρα καταπολέμισης των εκτρώσεων. Είναι στο χέρι μας να αποφασίσουμε προς ποιά κατεύθυνση κλείνουμε. Προς τη Ζωή ή προς το Θάνατο;