Στην εκπνοή του έντυπου λόγου -Το φιλί τής ζωής
16 Μαΐου 2018Συχνά λέμε, ή ακούμε να λένε, ότι το έντυπο πέθανε και μόνο τα ηλεκτρονικά μέσα πληροφόρησης επιζούν. Όντως, η έντυπη πληροφορία δεν έχει καμμία –σχεδόν- αξία, όταν η εύκολη πρόσβαση στο διαδίκτυο παρέχει συνεχώς ανανεωμένη γνώση επί παντός επιστητού.
Ποιος δεν αναζητά στο internet στοιχεία για ένα σωρό ζητήματα τής καθημερινότητας; Από συνταγές φαγητών, μυστικά τού νοικοκυριού, αγγελίες για προϊόντα που ζητούνται ή διατίθενται, έως επιστημονικές έρευνες και ιστορικά στοιχεία. Στον παγκόσμιο ιστό, οι πληροφορίες καλύπτουν σχεδόν όλες τις εκφάνσεις τής ζωής και η πρόσβαση είναι ελεύθερη για όλους. Το διαδίκτυο υποκαθιστά πλέον τις κλασσικές εγκυκλοπαίδειες, τα περιοδικά, τις εφημερίδες, τα βιβλία.
Πολλές συζητήσεις γίνονται σχετικά με το αν και κατά πόσον οι ηλεκτρονικές πληροφορίες που παίρνουμε είναι έγκυρες. Ως προς αυτό, οι γνώμες διίστανται. Στην απρόσωπη χοάνη τής ηλεκτρονικής πληροφόρησης, η αλήθεια, το ψέμμα, το λάθος και το σωστό περιπλέκονται με μαεστρία. Όχι βέβαια πως δεν γίνεται κάτι τέτοιο και στον έντυπο λόγο. Αρκεί να αναλογισθούμε τα ποικίλα, αμφιβόλου ποιότητος και «σκοτεινού» περιεχομένου έντυπα, βιβλία ή περιοδικά που έχουν πέσει κατά καιρούς στα χέρια μας.
Ωστόσο, το διαδίκτυο, ως κάτι νέο σε σχέση με τον από αρχαιοτάτων χρόνων γραπτό λόγο, προκαλεί αμφισβήτηση και επιφυλάξεις, ιδίως εκ μέρους των μεγαλυτέρων ή όσων τέλος πάντων, δεν έχουν σχέση με τις νεώτερες τεχνολογίες. Η αλήθεια όμως βρίσκεται κάπου στο μέσον. Το διαδίκτυο έχει μεγάλη χρηστική αξία και παρέχει εύκολη και γρήγορη πληροφόρηση με μηδαμινό κόστος. Είναι σίγουρα μια σπουδαία βοήθεια για τον σύγχρονο άνθρωπο.
Όσον αφορά το έντυπο, υπάρχουμε κι εμείς που αρνούμαστε πεισματικά τον θάνατό του. Χρησιμοποιούμε φυσικά τις νέες τεχνολογίες και σεβόμαστε τις απεριόριστες δυνατότητες που μάς προσφέρει, αλλά δεν παύουμε να γράφουμε, να γοητευόμαστε και να συγκινούμαστε από τη μαγεία τού γραπτού λόγου. Ναι, η έντυπη πληροφορία, η είδηση, έχει πεθάνει, διότι μέχρι να γραφεί στην εφημερίδα, έχει παλιώσει. Οι εφημερίδες όμως δε στηρίζονται μόνο στην είδηση, αλλά και στην ανάλυσή της. Ευτυχώς!
Η ανάλυση τής είδησης είναι εκείνη που διακρίνει τον δημοσιογράφο από τον δημοσιογραφίσκο, τον απλό αντιγραφέα ειδήσεων! Ακόμη, υπάρχουν πολλά λογοτεχνικά είδη που κάποτε ακολουθούσαν την είδηση -κάνοντας την εφημερίδα πολυπόθητη στους πνευματικούς ανθρώπους- όπως το χρονογράφημα, η νουβέλα, το διήγημα. Τα παραπάνω αποτελούν σημαντικά λογοτεχνικά είδη που τα υπηρέτησαν σπουδαίοι Έλληνες λογοτέχνες, ποιητές και στοχαστές τού παρελθόντος.
Πρέπει να καταλάβουμε ότι η ικανότητα να μουτζουρώνουμε χαρτιά αποτελεί ευλογία! Οι άνθρωποι που έχουν το ταλέντο αυτό, οφείλουν να προβάλλουν σθεναρή αντίσταση απέναντι στους ισοπεδωτές. Αυτούς που θεωρούν τούς παρουσιαστές ως δημοσιογράφους και δεν μπορούν να ξεχωρίσουν την αξία τού γραπτού από την (πολλές φορές) κακή αντιγραφή γεγονότων. Ας μην χάνουμε την ελπίδα μας όμως, διότι η «δυνατή» πένα θα βρει τρόπο να λάμψει από κάθε μέσο. Θα λάμψει μάλιστα ακόμη περισσότερο μέσω των τεράστιων δυνατοτήτων τού διαδικτύου.