Εμπειρίες από ένα Συνέδριο: Το διαδίκτυο στη ποιμαντική διάθεση της Εκκλησίας

Με τη χάρη του Θεού πέρασαν δεκαπέντε ημέρες από τη λήξη του 2ου Διεθνούς Συνεδρίου Ψηφιακών Μέσων και Ορθόδοξης Ποιμαντικής που πραγματοποιήθηκε στο φιλόξενο συνεδριακό κέντρο της Ορθοδόξου Ακαδημίας Κρήτης στο Κολυμπάρι Χανίων, με τη σεπτή ευλογία της Αυτού Θειοτάτης Παναγιότητος του Οικουμενικού μας Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου. Οικοδεσπότης ο άρχοντας Μητροπολίτης Κισάμου και Σελίνου κ.κ. Αμφιλόχιος. Κέντρο και πνευματική καρδιά του Συνεδρίου η Αγία Τράπεζα της σεβασμίας Βασιλικής και Σταυροπηγιακής Μονής Παναγίας Οδηγητρίας Γωνιάς, όπου καθημερινά ο πρώτος του Συνεδρίου τελούσε την Θεία Ευχαριστία που είναι το μυστήριο της Εκκλησίας και το κέντρο της πνευματικής υπάρξεως των ποιμένων της.

Ιθύνων νους της πενθήμερης αυτής πνευματικής πανδαισίας ο πολιός και πολυσέβαστος Γέροντάς μας και έμπειρος οιακοστρόφος της Ιεράς και Μεγίστης Μονής του Βατοπαιδίου Εφραίμ Αρχιμανδρίτης. Άπειρες οι ευχαριστίες στο πρόσωπό του για την τόσο σημαντική εμπειρία που αποκομίσαμε από τις 104 εισηγήσεις του σπουδαιότατου αυτού Συνεδρίου. Ο Γέροντας Εφραίμ, καίτοι εκτός του κόσμου τούτου όντας Αγιορείτης μοναχός και εκφραστής του ησυχαστικού μοναχισμού τον οποίο παρέλαβε από την οσιακή πνευματική του ρίζα, τον Όσιο Γέροντα Ιωσήφ τον Ησυχαστή και τον Οσιότατο εν μοναχοίς Γέροντα Ιωσήφ τον Βατοπαιδινό, μας διδάσκει. Δεν σταματά μαζί με τη φιλόπονη Βατοπαιδινή αδελφότητα, να βοηθά και να ευεργετεί τον λαό του Θεού, εμπειρικά, αγιοπνευματικά αλλά ακόμη και υλικά, κάνοντας πράξη τον λόγο του Αποστόλου Παύλου «τοις πάσι γέγονα τα πάντα, ίνα πάντας τινας σώσω». Πάντοτε μας εκπλήσσει με τις πρωτοποριακές πρωτοβουλίες του, με τις οποίες γινόμαστε γνώστες όχι μόνο των θεολογικών εμπειριών αλλά και αυτών των κοσμικών, που ως ποιμένες θα πρέπει να μάθουμε για να βοηθήσουμε τον αγωνιζόμενο χριστιανό του 21ου αιώνα να φθάσει δι’όλων των ηλεκτρονικών μέσων της εποχής μας στον αγιασμό και τη Θέωση.

Οι εμπεριστατωμένες εισηγήσεις των Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών, του Αγίου Καθηγουμένου της Ιεράς Μεγίστης Μονής του Βατοπαιδίου, των αγίων πατέρων, των ελλογιμοτάτων καθηγητών και λοιπών συνέδρων, μας ενημέρωσαν και μας προβλημάτισαν τόσο θετικά όσο και αρνητικά για τη χρήση των ψηφιακών μέσων. Οι μετέχοντες σύνεδροι, προερχόμενοι από 15 ορθόδοξες χώρες του κόσμου και ασχολούμενοι με την εκκλησιαστική διαδικτυακή ενημέρωση, κατέθεσαν τις δικές τους εμπειρίες στη σύναξη. Επιπλέον, η αδελφική συναναστροφή με τους 180 και πλέον συνέδρους ήταν μια αγιοπνευματική κοινωνία κάνοντας μας χαρούμενους και υπερήφανους, κάτω από το πρόσωπο του Χριστού και την ορθόδοξη ομολογία, όπου ανταλλάξαμε γόνιμα τις απόψεις μας για το ευαίσθητο αυτό θέμα.

Θα ήταν παράλειψη να μην εκφράσουμε τις θερμές μας ευχαριστίες στον Γενικό Διευθυντή της «Πεμπτουσίας» κύριο Νικόλαο Γκουράρο, καθώς και στο πρόθυμο επιτελείο του, το οποίο ήταν υπεύθυνο για τη διοργάνωση της καθ’ όλα επιτυχούς πνευματικής συνάξεως.

Ο λόγος του Μεγάλου Οσίου νηπτικού πατρός Ισαάκ του Σύρου ότι «Μείζων πασών αρετών η διάκρισις» θα πρέπει να μας διακατέχει όλους και κατά τη χρήση του διαδικτύου. Το πώς χρησιμοποιεί κανείς το διαδίκτυο είτε ως εργαλείο και πηγή κάθε είδους πληροφόρησης και εκμάθησης, είτε ως μέσο άσκοπης σπατάλης του χρόνου, μας θυμίζει τη χρήση του μαχαιριού. Το μαχαίρι, το χρησιμοποιεί κανείς για παράδειγμα για να κόψει το ψωμί, αλλά με αυτό δύναται να κινηθεί απειλητικά ακόμα και κατά της ίδιας της ζωής. Ομοίως, η χρήση του διαδικτύου μπορεί να είναι ψυχωφέλιμη με την ανάγνωση των Θείων Γραφών, των αγιοπατερικών κειμένων, των πνευματικών συγγραμμάτων, των ποιοτικών εκκλησιαστικών ειδήσεων. Μπορεί όμως να είναι και καταστροφική ιδιαίτερα για έναν νέο άνθρωπο ο οποίος προσκολλάται στα σκοτεινά μονοπάτια του διαδικτύου μέσα από διάφορες επιβλαβείς ιστοσελίδες πάσης φύσεως, θεοποιόντας τον εαυτό του μέσω του ναρκισσισμού και της φιλαυτίας, χάνοντας τον προορισμό του που είναι η Σωτηρία.

Θα πρέπει όμως να δούμε και τα θετικά σημεία της χρήσης του. Χαρακτηριστικός ο λόγος του σεβαστού καθηγητού της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κυρίου Σωτηρίου Δεσπότη. Στη σχετική εισήγησή του με τίτλο «Παύλος και ηθική του διαδικτύου στον παγκοσμιοποιημένο κόσμο» αναφέρει ότι ο Απόστολος Παύλος έστελνε στα πνευματικά του παιδιά στις κατά τόπους εκκλησίες τις επιστολές του εν είδει τετραδίου. Το ίδιο δύναται να κάνει συστηματικά η ορθόδοξη Εκκλησία και οι ποιμένες της, αναρτόντας στο διαδίκτυο πνευματικά κείμενα, εμπειρικές ομιλίες και διδαχές, αφού ένα tablet ή ένας φορητός υπολογιστής σε θέση χρήσης, ομοιάζει με τα τετράδια αυτά του Αποστόλου Παύλου. Αλλά ακόμη και το φως που εκπέμπει η οθόνη ενός υπολογιστή σε χρήση, θυμίζει το φως που εκπέμπουν τα Ευαγγελικά Λόγια.

Επομένως, το διαδίκτυο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως άμβωνας της εκκλησίας αλλά και της πληροφόρησης, σύμφωνα με τον λόγο του Αποστόλου Παύλου προς τον μαθητή του Τιμόθεο «την διακονίαν σου πληροφόρησον», με σκοπό τη μετάδοση των ποιοτικών και ωφέλιμων εκκλησιαστικών ειδήσεων στον σύγχρονο κόσμο.

Ειναι αδιαμφισβήτητο ότι το διαδίκτυο δεν αντικαθιστά για τον πιστό τη ζώσα παρουσία του πνευματικού πατρός αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέσον έκτακτης επικοινωνίας μαζί του. Η εμπειρία η οποία αποκτήσαμε ως ποιμένες της εκκλησίας του Χριστού αλλά και τα ερωτήματα τα οποία ετέθησαν από τους συνέδρους, αποτελούν μεγάλη βοήθεια στην πνευματική μας διακονία.

Η ανακοίνωση του Γέροντος Εφραίμ ότι η Ιερά Μεγίστη Μονή του Βατοπαιδίου σε συνεργασία με το διαδικτυακό κανάλι της «Πεμπτουσίας» θα ιδρύσει μια πανορθόδοξη ιστοσελίδα ποιοτικών εκκλησιαστικών ειδήσεων προκάλεσε ιδιαίτερη χαρά σε όλους τους συνέδρους.

Η Εκκλησία σύμφωνα με τον λόγο του Αποστόλου των εθνών Παύλου μας καλεί και μας προκαλεί στο «πάντα δε δοκιμάζετε, το καλόν κατέχετε, από παντός είδους πονηρού απέχεσθε». Δεν πρέπει να σταθούμε αρνητικοί στην εξέλιξη της τεχνολογίας αλλά να τη χρησιμοποιήσουμε ως μέσον μετάδοσης του σωτηριώδους λόγου του Ευαγγελίου, διδάσκοντας τα φωτόμορφα τέκνα της εκκλησίας πώς θα ξεχωρίζουν την αλήθεια από το ψέμα, το φως από το σκοτάδι, την αρετή από την αμαρτία, το πνευματικό κέρδος από την ψυχική φθορά, έτσι ώστε να προάγεται ο Χριστός και ο λόγος Του μέσα σε αυτόν τον συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο.

Ιερά Μονή Ταξιαρχών Αστερίου
5 Ιουλίου 2018